Туугъан журтха сюймеклик, жигитлик да бир магъананы тутадыла

Ишни сюйген малкъар халкъны жашлары бла къызлары кёчюрюлген жерлеринде, Орта Азияда бла Къазахстанда да, кеслерине айып алмагъандыла, ишлеген коллективлеринде намыслары жюрюгенди. Ала къыйынлыкъда бюгюлмегендиле, кишиликлерин тас этмегендиле.

Мен бир заманда Къыргъыз ССР-де “Тянь-Шаньская правда" область газетде ишлегенме. Связьны область управлениясыны таматасы Уяналаны Батталны жашы Чомай эди. Аны бла бирге узакъ тау районлагъа, эллеге бара тургъанма. Чомайны башчылыгъы бла связьчыланы коллективи эллеге телефон, радио ызла тартыу жаны бла кёп иш этгенди. Тау жайлыкълада, къойчула юйюрлери бла жашагъан жерледе репродукторла орнатылгъан эди¬ле. Малчыла Уяна улуна уллу ыспас этгенлерин, анга узакъ ёмюр, саулукъ, къолайлыкъ тилегенлерин унутмай турама. Республиканы, областьны оноучулары да Чо¬майны ишине бек ыразы болгъанларын билдиргендиле, аны сыйлы грамотала эм ахча бла кёп кере саугъалагьандыла. Къабар¬ты-Малкъар АССР-ни Баш Советини Президиумуну Председателини къуллугъунда ишлегенинде да, Уяналаны Чомай кесин кётюрмеген, хар ким бла да сёлеширге, ушакъ этерге ыйлыкъмагъан адам болгъанлай къалгъанды.

Туугъан жерлерине къайтып келген малкъарлылагъа юйле ишлерге, шахарда жашагъанлагьа фатарла алыргъа да Чомайны болушлугъу жетгенди.

Малкъар элле ариу бола, хар затлары къурала баргъанды. Огъары Малкъарда, Хасанияда, Кёнделенде, Бабугентде эм башха элледе да шёндю къаллай жараулу юйле бардыла. Эркин, жарыкъ, юй жашауда керекли техника бла жалчытылынып.

Терк эм Прохладна районла малкъар колхозлагъа мирзеу ёсдюрюрге сюргю жерле бёлген эдиле.

Бир жол КъМАССР-ни Министрлерини Советини Председате¬ли Кишуко Сагидович Кушхов, редакциягъа сёлешип, мени аны бла бирге Кёнделеннге барыргьа чакъыргъан эди. Кёнделенде бизге колхозну председатели Мусукаланы Шамса, правленни членлери жарыкъ тюбедиле. «Ненча къой барды колхозунгда?" – деп сорду Кишуко Сагидович. «Жыйырма минг", - деп жууаплады Шамса.

- Азды, Заюковода, мени туугъан элимде, эки кере кёпдю, сизни онгугъуз барды аллай бирге  жетдирирге, - деген эди Кушхов.

Туугъан журтха сюймеклик, жигитлик да бир магъананы тутадыла. Малкъарлы жашла мамыр жашауда да къыралыбызны душмандан къорууларгъа  керек болгъанда да, ёз халкъларыны намысын тюшюрмегендиле. Ала 1941-1945 жыллада немис-фашист аскерле бла жигитлеча сермешгендиле. Уруш жолун Берлинде бошагъан Чеченланы Шамил, жаяу аскер полкну алгъыннгы командири, Къызыл Байракъны ордени бла эки кере саугъаланнган Къойчуланы Иосиф, Ата журт урушну тёрт ордени бла саугъаланнган Доттуланы Ибрагим, танкчы Биттирланы Солтан, партизан-разведчик Ахкёбекланы Исхакъ, авиатор Къулбайланы Къыралбий эм кёп башхала ёсюп келген жаш тёлюге юлгюдюле.

Алагъа, малкъар халкъны махтаулу жашларына, 28-чи март бош байрам тюйюлдю, ол Къабарты-Малкъарда жашагъан миллетлени барысыны да шуёхлукъларыны эм къарындашлыкъларыны байрамыды. Ол кюнню жарыгъы ёмюрледе да мутхуз болмасын, адамлагъа къууанч, насып келтиргенлей турсун.

М.Иофин, Россейни культурасыны сыйлы къуллукъчусу.
Поделиться: