Къонакъбайлыкъ кавказ халкъланы къанында

Бизни къыралда туризм бла байламлы бёлюм  бюгюнлюкде  тири айный барады, ол санда «Туризм эмда  къонакъбайлыкъ этиуню индустриясы» деген  жангы миллет проект бла да байламлы. Бу ишге къыралны битеу регионлары - Узакъ Востокдан Калининградха,   Северден Кърымгъа дери, сёзсюз,    Шимал Кавказ да  кирип, тири къатышадыла.

Бизни республика да бу ишден бир жанында тюйюлдю.  РФ-ни миллет проектлерини  порталы  ачыкълагъаннга кёре,  эки жерлеш къызыбыз, жангы турист проект къурап, кавказ къонакъбайлыкъны айнытыугъа эмда г асламлагъа туура этиуге кеслерини юлюшлерин  къошаргъа келишгендиле. Аны юсюнденди бизни ушагъыбыз да.

Туугъан жерлерине сюймеклик бла

Пандемия ючюн  жашауну кёп башха жанларынача, турист индустриягъа да уллу хата салгъанды. Тыйгъычлы кезиуде тыш къыраллагъа угъай да,  башха регионнга барыр амал да табылмай къалгъан эди.  Насыпха, вакцина этдиргенлени саны  иги кесекге ёсгенди, аны хайырындан ауруу да  аз-маз артха туракълагъанды, алай эсе уа, жолоучулукъгъа чыгъар онг да болгъанды, деп айтыргъа эркинбиз.  Федерал властьлада   ата журтлу туризм бизнесни айнытыугъа аслам эс  бургъандыла. Къонакъ юйлени ишлеу эмда болгъанларына ремонт этерча льгот кредитле бериу эмда жерлени мастер-планларын къурау тири бардырылады.

Алай бла быйылгъы жылны аллындан   Диана Гуц бла Фатимат Апшева, «Визит Кавказа» деген проектни жарашдыргъандыла.

-Бу башламчылыкъ къалай эсе да жангы жылны кечесинде туугъанды.  Ол терк окъуна  тирилип, кюч алгъанды эмда  хазыр проект болгъанды.  Мен, Диана да  сынамыбызны хайырланып, аны жашауда бардырып,  ишлеп башлагъанбыз»,- дейди Фатимат Апшева.

Андан сора да,  ол  бу жолгъа дери бир жерде да болмагъан  проект тюйюлдю, ол битеу дунияда да барды, жетишимли ишлейди.  Болсада  къызланы проектлерини  эм   магъаналысы – адамды, аны сейирлериди. Компанияны къурагъанла дурус биледиле: быллай проектни ат башындан этер амал жокъду,  бу ишни сюйген, анга жаны-къаны бла берилген эмда битеу кёлю бла айнытыргъа сюйген адамла болургъа керекдиле. Биз алгъаракълада туризм  регионну экономикасына къаллай бир хайыр келтиргенини юсюнден терен  тинтиу ишле бардыргъанбыз, деп да хапарлагъанды Фатимат.

Ахшы тёреле

«Биригип, биз Кавказны ариулугъун , республикабызда  Минги тау тийресин, Чирик кёлню, Чегем чучхурланы, кёп башха айбат жерлерибизни   битеу дуниягъа  кёргюзтюрге,  мында  ачыкъ жюрекли, жарыкъ, къонакъбай адамла жашагъанларын билдирирге  сюебиз. Сёзсюз, дагъыда  кавказлыланы юсюнден айтылгъан болмачы  хапарланы да чачаргъа»,- дейди ол.

Андан сора да ол  айтханнга кёре, туризмни кёп регионлада айнытыу  ишни тамамларыкъдыла. Жер башында жашагъанлагъа  Кавказ  бла кавказлыла   л  бир дуниядыла. Мени сёз нёгерим  чертгеннге кёре, ол затны юсюнден туристле бери келип, мында халны кёргенден сора хапар айтыргъа, аны бла бирге уа  аслам эсни  мында жашагъан халкъланы бирикдирген затлагъа  бурургъа керекдиле.

«Мени акъылыма кёре, Кавказ бирди, биз бир бирге бек ушайбыз: ачыкъ, кенг жюреклилигибиз эмда  шуёхлукъну багъалагъаныбыз бла. Кавказлыла бары да къонакъбайлыдыла. Бизге  къонакъ – ол Аллахны келечисиди. Алгъын Кавказда адет жюрюгенди, юйюнге  адам келсе,  андан, нек келгенсе деп, юч кюн озгъунчу сорургъа  жарамагъанды.Андан  сора  сорургъа боллукъ эди  къонакъ аны нек  жокълагъаныны. Хау, жылла, заманла оза баргъаны бла ол адет да кесини кючюн тас этгеннге ушайды, алай  къаныбызда къонакъбайлыгъ а  къалгъанды»,- деп чертеди  къыз.

Кавказны ариулугъу

Эксперт хапарлагъаннга кёре,  компания бир турист продукт хазырлайды, ол а  не жаны бла да кимге да хайырлы болурчады. «Визит Кавказа» битеу турист жолланы бирикдириу иш бла кюрешеди.

«Проектни баш магъаналы борчу –бери келген адам бизни республикабызны  ариу жерлерин кёрюп, жюрегинде алып кетерча,  бу жерлени сюерча, дагъыда жангыдан къайтып келирча этиудю»,- дейди Апшева.

Ол  чертгенича, бусагъатда Къабарты-Малкъарда туризмни кёп тюрлюлери айный барадыла. Сёз ючюн, бизде, Къарачай-Черкесде эм Север Осетия-Аланияда тау –лыжа  жаны  кенг хайырланылады. Андан сора да,  СКФО-да  тири туризмни да кёпле сурайдыла. Ала  джип-тур неда альпинизмдиле.

Аладан сора да  экотуризм эмда агротуризм да бардыла. Сурам асламды- ала  цифровизациядан асыры эрикгенден, табийгъатха келип солургъа ыразыдыла.  Аны себепли туризмни ол жанын да  тири  айнытабыз»,- дегенди Фатимат.