«Къандес оюн»

 Анга дагъыда «Айдеш оюн» деп да айтхандыла. Малкъарлыла  сейир оюнла къураргъа не заманда да уста болгъандыла. «Къандес оюн» да аладан бириди. Бишген тауукъну  кёкюрегиндеги айыры сюекчикни алып, экеулен эки жанына тартадыла. Хар ким да уллуракъ жаны кесинде къалырча сындырыргъа кюрешеди. Сыннгандан сора: «Юсюнгде къалсын, эсиме салсын!» - деп, сюекчиклени бир бирлерине атадыла.

Таулула оюнну тауукъ этни ашамай да ойнайдыла.  Бош, кетип бара, бир бирлерине: «Кел, къандес ойнайыкъ», -деп  башлайдыла.  Бир чёпню алып, аны  къоллары бла тутуп, юзюп  атадыла да, оюн башланады. Ол такъыйкъадан башлап анга къатышханла, унутмагъанлай, бир бирлерин алдаргъа кюрешедиле. Бир затны къолда тутуп  неда ол сейирсинирча бир зат кёргюзтюп, къалай да болсун,  алдыргъа ашыгъадыла. «Ма, муну санга биреу жибергенди», - деп, атын да айтып, къолундагъы тутхан затын ол ойнагъан адамына тутдурады. 

Неда: «Мачы, муну былай тута тур, бусагъат къайтама», - дейди.  «Къандесим ючюн!» - алгъан а алгъаракъ: «Къандесим!» - десе, оюн бошалмагъанлай къалады эм андан ары созулады. Алай, биреу айтып, экинчиси уа унутуп къойса, ол алданнганнга саналып къытдырады. Ала алгъадан этген тауусумгъа кёре, хорлатхан къой сояргъа неда башха зат берип,  къытханны къууандырыргъа керек болады. Сыйгъа, сыйлаугъа уа оюнну башланнганын билгенле барысы да чакъырыладыла. Къандес ойнап, атларын, кюмюш къамаларын, тонларын да къытдырып да болгъандыла. Бир къытдыргъан къуруда ойнаучу болады. Ойнагъанла сёзлеринде турургъа борчлудула. Башха тюрлю болур амалы да жокъ эди аны. Нек дегенде сёзюнде турмагъанны таулула адамгъа да санамагъандыла. Аны ючюн а къандес деген сёзню кючю бек уллу болгъанды. Айдешни юйде, уллу жыйынлада, тойлада, жолоучулукъда да ойнайдыла.