Китабында - республиканы тарыхы

Бу кюнледе Х.М.Бербеков  атлы  Къабарты-Малкъар къырал университетде  филология илмуланы доктору, профессор,  орус тилни бла битеулю языкознанияны  кафедрасыны таматасы  Башийланы Светлана  жазып,  «Педагогика колледж. Тарых эмда  аны юсюнден» деген ат бла китап  басмаланып чыкъгъанды. Ол кеси да  окъуу юйню жюзжыллыгъына жораланады. Бу  «Образ КБГУ в лицах» деген сериядан ючюнчю китапды, аны бетлеринде тюрлю-тюрлю жыллада училищеде  ишлеген, окъуп чыкъгъан  490 адамны юсюнден къысха билдириуле жазыладыла. Китапха КъМР-ни эмда КъМКъУ-ну  архивлеринден алыннган материалла киргендиле.

КъМКъУ-ну педагогика колледжи, ол  республикада биринчи  профессионал билим берген  окъуу юйдю,  кеси да  КъМР-де  билим бериуню, культураны эмда миллет интеллигенцияны  къурауну мурдоруду. 1924 жылда  коммуна школда   педагогика техникумча  башланнган класслада окъутурукъ устазланы, пионервожатыйлени эмда  политика жарыкъландырыуда  ишлегенлени  хазырлаугъа деп  къуралгъан эди.

1997 жылдан башлап 2018- ге дери колледжни преподавательлерини арасындан  ючеулен доктор, отуз ючюсю да  кандидат диссертацияларын къоруулагъандыла. Педагогика  училищени бошап чыкъгъанланы араларында Созайланы Тамара, Джамалдин Коков дагъыда кёп башхала   бардыла. Бу окъуу юйню бошагъанланы араларында  жазыучула  Гуртуланы Берт, Адам Шогенцуков, Къулийланы Къайсын, Зумакъулланы Танзиля, Созайланы Ахмат эм дагъыда кёплени атларын келтирирге боллукъду. Устазладан а   иги кесеги  тюрлю-тюрлю магъаналы конкурслада хорлагъанладыла, сыйлы атлагъа тийишли болгъанладыла. Педагогика колледжни энчи ёхтемлиги уа  Совет Союзну Жигитлери Байсолтанланы Алим,  Уммайланы Мухажир, Николай Диденко, Хасан Иванов, Исай Иллазаров, Кубати Карданов, Аслангерий Масаевдула. Уллу Ата журт урушну кезиуюнде этген кишиликлери ючюн кёпле тюрлю-тюрлю даражалы къырал саугъалагъа да тийишли болгъандыла.

-Бюгюн биз педагогика колледжни 100-жыллыгъын белгилейбиз, бу магъаналы китапны басмадан чыкъгъаны да  уллу ишди, -дегенди  КъМКъУ-ну биринчи проректору Мурат Гукепшоков.

1990 жылдан 2016 жылгъа дери  колледжге башчылыкъны  педагогика илмуланы доктору, РСФСР-ни билим бериуню отличниги, КъМР-ни  билим бериуню сыйлы ишчиси Байчеккуланы  Нина этгенди.

«Бизни бюгюннгю тюбешиуюбюзню сылтауу, КъМР-ни билим бериуню тарыхы бла байламлыды. Республикада билим бериуню къурауну биринчи ташын салгъанланы эсде тутуу да магъаналы борчду,-деп чертгенди Нина Харуновна. -Быллай китабыбыз барды деп, хар окъуу юй да  махтаналлыкъ тюйюлдю. Деменгили тарыхны, деменгили адамла жазадыла, аллай устазла педагогика колледжде ишлей эдиле. Аны республикада да даражасы бийикде эди, аны себепли 50-жыл толгъанында  РСФСР-ни  Баш Советини Президиумуну  сыйлы грамотасына да тийишли болгъан эди. Училищеде не заманда да  иш кёллюлюк, чыгъармачылыкъ амалла бийлеп эдиле. Мен а кесими ишими мында башлагъанымда, бек къоркъа эдим. Нек дегенде, аллымда: мен а сакълаялырмамы аны тарыхын, даражасын, ахшы тёрелерин, деген соруу сюеле эди. Бюгюнлюкде манга уллу ёхтемлик бла айтадыла, училищени бошап чыкъгъанланы юсюнден. Светлана Къонакъбиевнагъа бу иши ючюн жюрек ыразылыгъымы билдире, ыспас этеме»,-дегенди  Нина Харуновна.

Жыйылгъанланы аллында  педагогика колледжни директору Фатима Ашабокова  да сёлеше, колледж кесини жюз жыллыкъ юбилейин Светлана Къонакъбиевнача адамла бла  белгилегенин уллу насыпха санагъанды. Бу китап бла байламлы республиканы билим бериуню тарыхын билирге боллугъун да чертгенди.

Китапны презентациясында колледжни башха-башха жыллада бошап чыкъгъанла да  сёлешгендиле.

Башийланы Светлана уа, китапха  къыйынны жаланда ол кеси салыу бла чекленип къалмагъанын, анга дагъыда редакция коллегия, Мурат Гукепшоков да  уллу юлюшлерин къошханын  билдиргенди.  «Бу китапны  багъалыгъы,  педагогика колледжни тарыхы тохташдырылгъаны бла байламлыды. Бери  окъуучу эс бурурча магъаналы эмда сейирлик шартла киргендиле. Жарсыугъа, 1924 -1942 жылгъа дери  архивде бир зат да сакъланмагъанды. Бюгюнлюкде бу китапда, сёзсюз, андан да кёп атла боллукъ эдиле.

Китапны  хар студент да окъургъа керекди, нек дегенде анда жазылгъан затланы магъаналары уллуду. Хар студент да  устазларына тенг болурларын тежейме. Китап сатылмайды, мында ишлегенлеге саугъагъа бериледи. Дагъыда аны чыгъарыргъа себеплик этген, университетни оноучуларына да жюрек ыразылыгъымы билдиреме»,- дегенди  Светлана Къонакъбиевна да.