Жюрегини излемине кертичилей къала

Сайлагъан усталыгъы бла жамауатдан ыразылыкъ табып ишлеген врачларыбызданды Мусукланы Зайнап. Ол Нальчикде Кардиология диспансерни врачы-кардиологуду. Ишине уллу кёллю болмай, ауругъанлагъа эс тапдырып келгенли уа энди отуз жылдан атлагъанды. Аны юсюнден жазарыбызны уа бизден Къонакъланы Илияс, башхала да докторгъа уллу ыразылыкълары бла тилегендиле.

Зайнап сабийлигинден да мурат этгенди врач болургъа. Тенгчиклери, эгешчиклери бла бирге ойнаса да, гинжилериме «уколла этеме» деп тургъанды. Анасыны жууугъу, КъМР-ни сыйлы врачы Рамазан Айсановну усталыгъына берилген адам болгъанын ангылап, анга жамауат къалай ыспас этгенин, ыразы болгъанын да сезип башлагъанында уа, бютюнда билгенди кесини андан башха усталыкъны сайламазлыгъын. «Ол окъуулу, уста хирург болгъанды, баш сюекни трепанациясындан башлап ёпкелеге дери кёпле ышанмагъан операцияланы этгенди», - деп эсгереди кеси уа аны юсюнден.

Алай бла Нальчикде бешинчи номерли мектепни жетишимли бошап, жюрегини излемин толтура, КъМКъУ-ну медицина факультетине окъургъа ол жыл окъуна тамата эгечи Мадина бла бирге киргенди. Бюгюнлюкде аны да республикада кёпле таныйдыла, ол белгили офтальмологду.

Университетде Таукенланы Магометча, Борис Бейтугановча, Елена Айдаровача билимли преподавательлени къолларында окъуп, ызы бла интернатураны республиканы клиника больницасыны мурдорунда ётгенди. Бюгюнлюкде Зайнап Магометовна кардиология жаны бла врач болгъанлыкъгъа, эм алгъа урунуу жолу уа аны Саулукъну орунуна келтирген республикалы больницада дежурстволаны бардыргъан врачдан башланнганды. Мында бир ненча жылны ишлегенинден сора, кардиология диспансерни мекямына тынгылы ремонт этерге керек болуп, аны коллективине ол уруннган махкемеге кёчерге тюшеди.

Кертиди, адамны къадарында бир зат да бош алай анстан болмайды, аны алайлыгъын врач кеси да чертеди. Жашауунда аллай  болум  чыкъгъанына уа бюгюн да жюреги къууаннганлай тургъанын жашырмайды.

Алай бла Хучиналаны къызлары кардиология жаны бла реанимацияда ишлеп башлайды. Медицинаны бу бёлюмю бла байламлы Нодар Абуевич Шорданов аслам затха тюшюндюргенин айта, анга ыразылыгъын да билдиреди. Диспансерге ремонт этилгенинден сора уа, ол да ары кёчеди.

Реанимацияда ишни анга ышаннганлары уа, айхай да, бошдан болмагъанын ангыламазча тюйюлдю. Анда эм къыйын саусузлагъа къараргъа, алагъа эс тапдырыргъа уллу билим, ангылам да керекдиле. Бютюнда бюгюнлюкде быллай бёлюмледе юч-тёрт врач бир бирлери бла кенгешип ишлегенликге, Зайнап а кесинлей къарап тургъанды къыйналгъанлагъа. Жашауну бла ёлюмню араларында тургъан саусузланы жанларын сакълап къалыргъа билген амалларын аямай кюреше, аланы кеслеринден, жууукъ-ахлуларындан да ыспасха тийишли болгъанды. Алай бла сынамы да кючлене баргъанды.

- Аллай болумгъа аз кере тюшмегенме. Саусуз клиникалы ёлюмню сынагъан кезиуде, сен да апчымай, аны артха къайтарыргъа кюрешесе. Ол къыйын эди, алай эсе да, унутмайса, ала бла сёлешгенинг, ары-бери чапханынг, болушлукъ этерге кюрешгенинг эсингден кетмейди. Ийнансагъыз, барысын да эсимде тутама деп айталлыкъма. Сен къолунгдан келгенни этип, саусуз юйюне сау-саламат, саулугъун  да игилендирилип къайтса, ол кезиуде сезимлеринги бир сёз бла ангылатхан къыйынды, - дейди ушакъ нёгерим.

Урунуу жолуну танг кесегин а Мусукланы келинлери кардиологияда аритмиядан къыйналгъанлагъа болушлукъгъа  жоралап келеди. Ол а алагъа жаланда ауруулары  къозгъалгъан заманда себеплик этип къоймай, аны сылтауларын излеп, анга кёре  багъып, экинчи кере приступ къайтмазча этип, алай къарайды.

Андан тышында да, ауруу адамда аны юсюнден кетмегеннге (хроникалыгъа) бурулуп къалмазча, тутхучлу мадарланы да излейди. Саусузну, жарсыугъа, аритмиясы энди кетмезлик эсе уа,  анга да, ол аны бек инжилтип турмазча, багъыуну эм магъаналы амалларын сайлайды, юйде да аллайла кеслерине къаллай сакълыкъ бла  эс буруп турургъа кереклисин тынгылы ангылатады.

Саулукъ сакълау бла байламлы мадарла жылдан-жылгъа игилендириле, жангы технологияла къурала баргъанлары белгилиди. Врач да, сынамын, билимин да ёсдюре, амалланы себепликни бютюнда берликлерине, ышаннгылыларына эс бурады. Аллай иш кёллюлюгю, аны болушлугъун излеп келгенлеге къайгъырыулугъу ючюн а бюгюнлюкде жамауат аны таныйды.

Бош заманы аз къалса да, Зайнап, усталыгъы бла байламлы литератураны окъугъанлай, жангычылыкълагъа тюшюннгенлей турады. Анасы абазалы къыз Тамара Мекерованы дунияда барлыгъына шукур эте, кесин не жаны бла да насыплыгъа санайды. Тенгликни-шуёхлукъну багъалайды, кертичиликни хурметлейди. Адамгъа бу жашауда кюч-къарыу да берген – ол аны юйюрю, эгеч-къарындашы да болгъанларын айтады.

Ол кеси да бир жашчыкъ ёсдюреди. Исмайыл алыкъа бешинчи классны бошагъанды, къуруда «бешлеге» окъуп, атасын, анасын да къууандырады. Спорт бла да сюеди кюреширге, бютюнда сууда жюзюуню жаратады.

Кюн сайын да огъурлу, хурметли, андан да бег а билимли, окъуулу врачны излеп, анга кёпле келедиле. Алай эсе уа, эм багъалы затларын – саулукъларын, бирде уа жашауларын окъуна анга ышанадыла. Ол да аланы умутларын алдамазгъа къолундан келген ышаннгылы амалла бла кюреше, аланы кеслеринден, жууукъ-ахлуларындан да ыспасха, хурметге тийишли болады.

Бизни саулукъ сакълау махкемелерибизде Мусукланы Зайнапча, Жанхотланы Фатимача, Табакъсойланы Жамиляча, Тикаланы Лейлача, Улбашланы Мариямча, Джаппуланы Светланача эмда бирсилерибиз кибик кардиология жаны бла сынамлы, алача профессионалларыбыз ишлеген къадарда медицинаны бу бёлюмю  республикабызда айный, тутхучлу бола да барырына ышанырыгъыбыз келеди.