Ишчи ахча болушлукъгъа не заманда тийишлиди

Бир-бир компанияла ишчилерине, ала къыйын жашау болумгъа тюшгенде, ахча болушлукъ бередиле. Бу статьяда анга ким эм не заманда эркин болгъанын ангылатыргъа сюебиз.

Ахча болушлукъну   къырал  неда иш бериучю  тёлерге боллукъдула. Биринчи кезиуде аны тёлеуню жорукълары бла низамы «Къырал болушлукъну  юсюнден» федерал законда белгиленедиле.  

  Организацияла  уа ишчилерине болушургъа борчлу тюйюлдюле,  ол жаны бла оноуну компанияны оноучулары кеслерини ыразылыкълары бла чыгъарыргъа боллукъдула   – ишчисине, неда аны юйюрюне билеклик этерге сюйселе. Болсада ол жаны бла низам организацияны праволу актларында, хакъны тёлеу бла байламлы документледе, неда урунуу келишимде жазылыргъа керекди.

Къачан тёленеди

Ахча болушлукъ къаллай кезиуледе бериледи деп сорургъа боллукъду. Аны низамы башында белгиленнген федерал законда, неда организацияны праволу актларында белгиленеди. Болсада асламында ахча болушлукъ ишчини жууукъ адамы ауушса, неда ол кеси дуниясын алышса юйюрюне бериледи. Дагъыда юйдегили болгъанда тойну ойнаргъа, сабий туугъанда, пенсиягъа чыкъгъанда, ишчи неда аны жууугъу ауруса, от тюшюуню кезиуюнде, неда аныча башха жарсыулу болумлада мюлкюн тас этсе да тёленеди.

Ахчаны ёлчемини юсюнден айтханда, ол НДФЛ эм страховой тёлеулеге кёре саналады. Ол жаны бла жорукъла РФ-ни Налог кодексини 217-чи эм 422-чи статьяларында барды. Сёзге, НДФЛ сабий туугъанда (неда аны ёсдюрюрге алгъанда) алынмайды – тёлеу 50 минг сомдан кёп тюйюл эсе.

Къалай алыргъа боллукъду

Ишчиге ахча болушлукъну тёлеуню жорукъларын хар компания кеси тохташдырыргъа эркинди. Аланы фирманы таматасындан, кадрла жаны бла бёлюмден неда бухгалтериядан сураргъа боллукъду.

Компания ишчилерине ахча болушлукъ эте эсе,  ол жаны бла тилек оноучуну аты бла жазылады. Бу кезиуде уа сиз къыйын жашау болумгъа тюшгенигизге, неда сабий туугъанына шагъатлыкъ этген  документлени излерге боллукъдула.  Заявление къабыл кёрюлсе, оноучу буйрукъ чыгъарады, анда ахча къачан эм къаллай   ёлчемде тёленнгени жазылады. Ызы бла бухгалтерия буйрукъну толтурады.

Бир-бир организацияла ишчилеге  ахча болушлукъну байрамланы кезиуюнде да этиучюдюле. Сёзге, профессионал байрамлада.

Организацияны праволу актларында ишчиге ахча болушлукъ тёлеуню юсюнден низам болмагъанлыкъгъа, иш бериучюле къыйын жашау болумгъа тюшген адамны сансыз къоймайдыла. Дарманла керек болгъанларыны, неда саулукъгъа багъаргъа ахча изленнгенини юсюнден документлени алып, таматагъыз бла ушакъ этсегиз, ол болушлукъсуз къоймаз.

Тикаланы Фатима хазырлагъанды.
Поделиться: