Все статьи

Хунерли устаз, къайгъырыулу ана

Устазлыкъ кёп башха усталыкъладан жууаплы да, къыйын да болгъанына угъай дерик чыкъмаз. Нек дегенде сабийни жашаугъа кёз къарамы да ма андан башланады, аны окъургьа кёллендирген да олду. Ол хунер а бек керекди. Дагъыда тёзюмлюлюгю, жюрек халаллыгъы болмагъан бир да сайламасын бу жумушну. Аны мен айтмайма, педагогланы кеслеринден зшитгенме.

Сугъарылгъан жерлеге къошулады

Быйыл Къабарты-Малкъарда  «Агропромышленный комплексни экспорту» регион эм «Халкъла аралы кооперация эм экспорт» миллет проектлеге кёре, Май, Прохладна эм Чегем районлада эл мюлк  жерлени 1,825 минг гектарын сугъарырча мадар этилгенди.

Томатланы жарашдырып кюрешедиле

Къабарты-Малкъарны консерва  заводлары  бусагъатда  асламысында  томатланы жарашдырып кюрешедиле.  Алай бла бюгюнлюкде  таматланы предприятияладан бири 200 тоннадан асламыдан бир миллон чакълы банка хазырлагъанды. 

Белгилисича, республикада томатланы  жарашдырыу бла бир къауум консерва завод кюрешеди. Аланы сырьёларыны асламысын  кеслерини жерлеринде ёсдюредиле. Ол себепден продукцияны качествосуна жарсыр кереклиси  болмайдыла. Аланы продукциялары энчи бренд бла башха россей маркала бла да чыгъарыладыла. 

Аскерчилеге эм аланы юйюрлерине къаллай тёлеуле тийишлидиле?

Аскерчиле эм право низамны сакълаучу органланы келечилери пенсиягъа чыкъгъанларындан сора пенсияларын кюч ведомстводан алгъанындан тышында, бир-бир болумлада граждан жаны бла тёлеулеге да тийишлидиле. Аны ючюн адам аскер службасын бошагъандан сора граждан ишде урунургъа, алай бла пенсия балла жыяргъа керекди. 

Чёплеуню хайыры кёпдю

Чёплеу хайырлымыды, алай эсе уа, недеди игилиги? Аны юсюнден Нальчик шахарны биринчи номерли поликлиникасыны врачы Шауаланы Клара айтады:

Бир ниетде бирикдиреди, муратлагъа жетерге кёллендиреди

Россей Федерацияны Къырал байрагъыны кюню солуу кюннге саналмагъанлыкъгъа, аны кенг халда белгилеу тёреге айланнганды. Ол кюн тюрлю-тюрлю къууанчлы ишле,акцияла бардырыладыла. Аланы баш мураты – россейлилеге байрамны тарыхын билдириудю, Россейни къырал белгисини магъаналылыгъын ангылатыуду. Керти окъуна, байракъ къыралны буруннгу заманын, бюгюннгюсюн бла тамбласын бирикдирген  магъаналы белгилеринден бириди. Ол къыралны ниетлерин, жашау ызын да туура этеди, аны инсанларын къыралларын кючлю этерге, жашнарына итиниулюклерин бирикдиреди. 

Буруннгу малкъар жырланы байрамы – жарыкъ халда

Къарачай-малкъар эрттегили жырланы КъМР-ни, КъЧР-ни да халкъ артисти Отарланы Омар атлы «Мени Ата журтум – мени жырым» деген фестивалы Къулийланы Къайсын атлы Малкъар къырал драма театрда бардырылгъанды. Ол Къабарты-Малкъар Республиканы къыраллыгъыны 100-жыллыгъын эм Россей Федерацияны халкъларыны маданият хазналарыны жылын белгилеуге жораланнганды.

Ташыуул

Бичен этерге  чыгъаргъа хазырланып  тургъанлай, таякъ жауунла башланып,  бир тохтамай,  эки - юч кюнню баргъанлай турдула. Таматала жауун кырдыкны аудуруруна бек ашыгъадыла. Болсада жолла къургъакъсыгъынчы сакъларгъа тюшдю. Андан сора, машинагъа хар затны жюклеп, таулагъа атландыкъ.  Уллу жолдан онг жанына бурулуп, адам къолу бла ишлеген кибик, бийик тик къаяны этегинде, дорбуннга ушагъан  чунгурну къатында тохтадыкъ. 

Къабакъ кёчген

Кёнделен бек эрттегили эм уллу эллерибизден бириди. Таурухлада айтылгъаннга кёре, жети кере чачылып, жангыдан къурала тургъанды. Эл да жеринде туруп турмагъанды. Бир-бир алимле айтханларыча,  Кёнделенни бек буруннгу аты Тогъалан болгъанды. Онтогъузунчу ёмюрде  жыйырманчы жылланы  аллында ол тийрелеге келе тургъан алимле къагъытларында Гунделен деп жазадыла. 

Боран планланы бузгъанды

Билдире тургъаныбызча, Къабарты-Малкъарны 100-жыллыгъына аталгъан «Эльбрусиадагъа» хазырланыу къыстау баргъанды. Битеу да бу жумушха тюрлю-тюрлю миллетлени келечилеринден 100 адам къатышады. Аладан 30-гъа жууугъу халкъыбызны келечилеридиле. Ала бирикдирилген къауумну 18-чи бёлюмюн къурап, атларына да «Малкъар» деп атагъандыла. Ары киргенлени санында тау  эллерибизни келечилери эм тыш къыралдан келген жашларыбыз да бардыла. 

Миллет энчиликни ким къалай ангылайды

«Машук-2022» Битеуроссей жаш тёлю форумда «Биз барыбыз да Россейбиз» деген стратегиялы сессия ётгенди. Аны Жаш тёлюню федерал агентствосу «Халкъла кёпдюле – Ата журт а бирди» деген проект бла бирге къурагъандыла. Анга къатышханла миллет энчиликни, Россейни халкъларыны бирге байлашханларыны, Шимал Кавказда тюрлю-тюрлю миллетлени бла динлени келечилерини бирге жарашып жашагъанларыны аламат юлгюлерин сюзгендиле.

Керти жангылыкъланы билдириу – журналистни баш борчу

Железноводск шахарны Маданият арасында Россейни журналистлерини союзу «Инфорум» бардыргъанды, анга къыралны жер-жерлеринден редакторла, корреспондентле, политологла бла эскпертле къатышхандыла. 

Нальчикде – эм уллу маданият фестиваль

Бу кюнледе «Синдика» отельде «Kavkaz music fest»  фестивальгъа жораланып  пресс-конференция бардырылгъанды. Байрам  25-27 августда Нальчик шахарны  Жашил театрында  ётерикди. Быйыл ол биринчи кере ётерикди. 

Тюзлюгю, фахмулулугъу бизге бюгюн да юлгюдю

Шауаланы Черууну къызы Миналдан, «КъМАССР-ни маданиятыны сыйлы къуллукъчусу» деген атны алгъан биринчи таулу тиширыу, халкъыбызны таныулу адамларындан бири эди. Аны миллет адабиятха, маданиятха салгъан къыйыны уллуду. Юзюклери Уллу Ата журт урушха дери малкъар тилде чыкъгъан альманахда басмалансала да, китап болуп чыкъмагъан, алай а биринчи таулу романны авторуду эм таулулада биринчи бийик билим алгъан тиширыуду – 1933-1937 жыллада Москвада педагогика институтда тарых бёлюмде окъугъанды. 

Республикада онкология болушлукъ тапдырыу жаны бла чыкъгъан сорууланы сюзгендиле

18 августда КъМР-ни Саулукъ сакълау министерствосуну жамауат советини жыйылыуу болгъанды. Анга  РФ-ни Саулукъ сакълау министерствосуну паллиатив медицина болушлукъну илму-практика арасыны эм Радиология араны специалистлери, Къабарты-Малкъарны саулукъ сакълау министерствосунда пациентлени эркинликлерин сакълагъан жамауат организацияны советини келечилери, прокуратураны, Следственный комитетни къуллукъчулары, врачла  эм жамауат организацияланы келечилери къатышхандыла.

 

Миллет маршрутланы къурау – туризмни айнытыуну жангы амалы

Москвада «Путешествуй!» деген экинчи турист форум къуралгъанды, анда СКФО-ну битеу субъектлери «Кавказ. РФ» къурагъан майданда кёргюзтюлгендиле. Форумгъа къатышханла мастер-класслагъа, презентациялагъа къарагъандыла, россейли регионланы бла жууукъдагъы тыш къыралланы солуу къурауда онглары бла шагъырейлленнгендиле.

Жаш фахмуланы толу айныуларын жалчытыр ючюн не этерге керекди?

Фахмулула бизни арабызда жашайдыла, алай – жашырынлыкъда. Бу сёзлени Ульмский университетни алими Альберт Циглер энчи тинтиуню бардыргъанды, алада 40 –дан артыкъ фахмулу сабийни ачыкълагъанды. Не ата-анала,неда устазла кеслерини къолларында аллай сабийле болгьанларын сезмей тургъандыла. Кертида, ол фахмулу сабийле школда орталыкъ неда андан осалыракъ окъуучулагъа саналып болгъандыла, биргелерине жашагъанла эм окъугъанла бла келишалмай, къыйын къылыкълы сабийлеге саналып тургъандыла.

Физкультурникни кюнюне – баскетболдан эришиуле

 Физкультурникни кюнюне аталып, Нальчикде баскетболдан «Оранжевый мяч» деген эришиуле бардырылгъандыла. Турнирни республиканы Спорт министерствосу, бБаскетболдан федерациясы эм спортну бу тюрлюсюнден экинчи номецли школ къурагъандыла. Анга аслам команда – 180 адам – къатышхандыла.

Алчы жерде – «Нальчик»

Бахсанда регбиден тёрели эришиу бардырылгъанды, ол спортну бу тюрлюсюню ветераны Михаил Суановну хурметине аталгъанды. Эришиуню шахарны администрациясы, «регбиги Цюг» академиясы бла республикалы федерациясы къурагъандыла.

Халкъ жырланы ариу байрамлары – къууанчлы халда

Къабарты-Малкъар Республиканы къуралыууну 100-жыллыгъын эм Россей Федерацияны халкъларыны маданият хазналарыны жылын белгилеуню чеклеринде бу кюнледе буруннгу халкъ жырланы «Мени Ата журтум – мени жырым» деген фестивальлары озгъандыла. Ала эки белгили жырчы Зарамук Кардангушевни эм Отарланы Омарны атлары бла бардырылгъандыла, къураучулары КъМР-ни Маданият министерствосуду.

Страницы