Къуш уясында не кёрсе, аны этеди

Журналистни сагъышлары

Адамны тутуругъу, ёзеги да юйюрдю, анга кёре уа къыралны да. Юйюр иги эсе, къырал да игиди, юйюр кючлю эсе, къырал да кючлюдю. Сабий бек алгъа кёргенин юйюнде кёреди,огъурлулукъну,халаллыкъны, игини, аманны да.Сабийни кереклисин тапдырып, юсюне- башына сабий айтханны ашатып, кийдирип турса, сабий анга юйренчек болуп къалады. Кюнлени бир кюнюнде уа излегенин тапдырмасанг, ол аны ушатмай башлайды.  Сабий гитчелигинден билирге керек болады, не зат къайдан чыкъгъанын. Аллай сабий кеси да сезмей тургъанлай, артдан-артха суукъ кёллю, кишини айтханын да башына алмай тебирейди. Аны тюзетирге уа кеч болуп къалады.

Нек болады ол алай? Аны сылтаулары кёп болуп къаладыла. Ата-анала, сабийлерине не айтасыз да не этебиз деп тёгереклерине чабып, не айтханларына да угъай демей, дунияда аланы сабийлерича сабий болмагъанча, кёкге кётюредиле. Алай бла сабий, хар зат да манга болсун,деп тёгерекдегилени сансыз этип къоядыла.

Хар нени да мардасы барды. Сабийни мардасы бла сюерге, ариу айтыргъа, махтаргъа, керек болса уа тырман да этерге керекди. Артыкъ къубултуу, не айтаса да, не этеме деген затла сабийни бузуп къояды.

13-16-жыллыкъ сабийле бютюн да къыйын жыл санлыладыла. Ол кезиуде сабий ата-ана бла даулашып тебирейди. Кесини оюмун алай къаты къорууларгъа нек кюрешеди сабий… Жашауда хар зат да биз сюйгенча тап болуп къалмайды, хар адамны кёз къарамы, оюму да башха болады. Аны да сабыр ангылатыргъа керек болады. Ата-ана сабийге хыны этип турсала сабий ичиндегин алагъа айтыргъа сюймейди, арагъа суукълукъ киреди. Ёсе келген сабийлени уа соруулары кёп болады, билирге сюйген затларын кимге сорсунла..ол сылтау бла сорууларына  жууапны орамда излейдиле. Ол а игиликге келтирмейди. Аны себепли, юйде сабийле бла терк-терк кенгеше турургъа керек болады.

Жаш адамланы араларында не заманда да проблемала бола келгендиле, ол жангылыкъ тюйюлдю. Алай аланы аралары тик болмаз ючюн, бир бирлерин ангылау керекди, ата-ана сабий бла, абаданла бла тенгликде, сабыр сёлешсе керекди. Ангылау болур ючюн а, тёзюм да , билим да. Кенгешиу да, заман да керек болады. Артыкъсыз да мен кючлюме, онглума, мен айтханны этсинле, деген оюм уллу жангылыуду. Бютюн да сабийни жыл санын эсге алсакъ.

Не затны жаратадыла бусагъатдагъы сабийле школда, аланы окъургъа сюймеген сылтаулары недеди? Къайсы устазны дерсин сюедиле? Не зат кёллендиреди аланы? Ол сорууланы сабийлеригизден соруп, ушакъла бардырыргъа керек болады. Сабий бла ушакъны устаз дерслеринде да бардырыргъа керекди. Ол затла сабийни бла устазны араларын къаршы этедиле. Иги устаз билим бергенден сора да окъуучуну билим алыргъа сюйгенин бла сюймегенин да кёреди. Ол затланы юсюнден ангылауу болгъан устаз сабийлеге кесин сюйдюрген этеди.

Кёлюн салып ишлемеген устаз а, тийшли билим да бераллыкъ тюйюлдю, сабийлени кесине жууаш да эталлыкъ тюйюлдю. Сабийлени сеийрлери да жокъду аллай устазны дерсине барыргъа, ала анга тынгылагъан да этмейдиле, эшитген да этерик тюйюлдюле.

Школда кёп проблемала тюбейдиле, аладан бири устаз бла окъуучуну араларыны узакълыгъыды. Окъуучу не сылтауу бар эсе да устазны айтханын этмейди, этерге сюймейди, дерсине барыргъа сюймейди, дерсинден кетип къалады, устаз да анга осал кёзден къарап тебирейди.

Аны сылтауун излемей, аман кёзден къарап башлайды. Ол а устазны даражасын тюшюреди, ата-ананы школгъа чакъырсала ала да кёбюсюнде келмеидиле, сормайдыла не болду , деп. Ата-ана, устазла да заманында эс бёлмегенлерини сылтауларыдыла ала бары да.

Уллуланы бла сабийлени юслеринден ушакъ,ол бошалмазлыкъ темады. Сагъатла бла айтып турлукъбуз бу хапарны. Ата-ана устазладан кёредиле, устазла ата-аналадан кёредиле, сабийле айтханыбызны этмегенни сылтауун, не десек да юйюрден келеди  низам да, хал да, намыс, сый да. Мени оюмум алайды, сизни уа?