Тинтиулери бла жашауну игилендирир умутлуду

Экономика илмуланы доктору  Керимланы Фатимат бу бёлюмде айырмалы  болгъанлай, атын айтдыргъанлай келгенли жыйырма жылдан атлагъанды. Алай эсе да, Нальчикни онтёртюнчю номерли гимназиясындан сора КБГСХА-ны (бюгюнлюкде КБГАУ) экономика факультетин таууса  туруп, аны бу жолну сайлар умуту жокъ эди. Ол чакъда, жаш адамланы асламысыча, терк окъуна аслам ырысхы къоллу болуп къалыр акъылда, кеси аллына бир жумуш ачаргъа сюйгенин жашырмай, къайсыбызны да жашлыкъ кезиуюбюз учундургъанын сагъына, ышарады.

                                                        Тёлюден тёлюге

Баям, адамгъа аны юйюрюнде кёрюп, эшитип ёсген затлары артда жашауунда кёп затха себеплик этедиле. Бюгюннгю жигитим да, атасы Абдуллахха, белгили гляциологга, Москвадан география институтдан келген алимле  аны бла этген ушакъларын эшите, къонакъбайлыкъны ышанларында ёсгенди. Ана къарындашы филология илмуланы доктору Улакъланы Махти, тыш къыраллагъа экспедициялагъа барып, аладан сейир саугъалары бла къызчыкъны да къууандырып тургъанды.

Сабий заманын, Жанхотияда ёсгенин эсгере, къарт атасы Улакъланы  Зейтунну жомакъларына кичи эгешчиклери бла бирге тынгылаучуларын айтады (ала китап болуп басмаланнганларын да билебиз). Ол чыгъармаланы энчиликлери  жашауда тюзлюкню, ариулукъну, халаллыкъны ангыларгъа болушханларын да. Къадар анга аллай инсанны таныргъа, кёрюрге, сюерге да онг бергенин а кесине насыпха санайды.

Ушагъыбызны андан ары бардыра, жаш адам окъууну, усталыкъны сайлай туруп, анга таматала кесинг къалай сюйсенг  да эт деп къоймай, жашаугъа бир кесек башхаракъ къараргъа, талай жылдан сора болургъа боллукъ затланы кёз аллына келтирирге болушханларын тюз кёреди. Не десек да, ол хунерин, билимин къайда хайырланаллыгъын, жараталлыгъын ала бегирек эслегенлерин да чертеди.

                                                   Ышаннгылы атламла бла

Мектепни, вузну да ахшы тауусхан къыз эм алгъа Гуманитар тинтиуле бардыргъан институтха гитче илму къуллукъчу болуп келгенди. Анда алимлерибизни къалай уруннганларын кёре, ала этген, ачыкълагъан излемле  жашауда неге керек болгъанларын, аланы къалай хазырларгъа, бу бёлюмню къалай айнытыргъа тийишлисин ангылагъанды. Алай бла уа, маркетингни юсюнден кандидат диссертациягъа жангычылыгъы бла энчиленнген теманы сайлап, экономика илмуланы доктору Халимат Казанчеваны башчылыгъында аны кесин  окъутхан, тышындан да  келген айтхылыкъ профессорланы алларында къоруулагъанды.

2006 жылда экономика бла кюрешген алимлени огъарыда сагъынылгъан махкемеден Информатика институтха кёчюредиле. Анга  аслам заманны директорлукъ этген Пётр Иванов (техника илмуланы доктору) регионну ышаннгылы айныуу бла байламлы
ишлегенди. Аны бла бирге уа тёгерекдеги къудуретге заран келмезине эс бурулгъанды.

Фатимат да, бу тема бла кёлленип, анга кёре ишлеп башлайды. Жыл саныны жашлыгъына да къарамай, къысха заманны ичинде диссертицясын хазырлап, аны Дагъыстанны къырал университетинде къоруулап, экономика илмуланы доктору деген даражагъа тийишли болады.

                                                        Кёллендирген жетишимле

Бюгюнлюкде ол жюз чакълы тынгылы публикацияны, аланы санында иги  кесек монографияны авторуду. 2011 жылдан бери Чеченни къырал университетинде регион экономикадан, кризисге  къажау управлениядан лекцияла окъуйду. Дагъыстанда сагъыннган вузубузда уа жыл сайын да экономикадан къырал экзаменни комиссиясына таматалыкъ этгенлей келеди.

Андан сора да, «Эл мюлкню экономикасы» деген журналны редколлегиясыны келечисиди (бу издание уа Бийик аттестация комиссияны тизмесине киреди). Дагъыда ол шёндю ишлеген институтну тамата илму къуллукъчусуду, алим секретарыды, КБНЦ  РАН-ны илму-билим бериу арасыны башчысыды. Алгъаракълада уа Москвагъа махкеме аспирантланы хазырлагъан программаланы элтип, Рособрнадзор аланы къабыл кёргенине къууанып къайтханды.

Баям, не жумушда да адам кесини билимин, ангылауун бирсилеге берала, юйретала эсе, ызындан келген кадрлагъа къайгъыра эсе,  хурметге тийишли болгъанындан сора да, анга профессионалды деп айтыргъа болады. Алим къызыбызны башчылыгъында бешеулен кандидат диссертацияларын къоруулагъандыла. Аланы санында уа къыралыбызны ара шахарындан келечиле да бардыла. Ол бусагъатда да анча жаш адамгъа илму башчылыкъ этеди. Бюгюн-тамбла ишлерин къорууларгъа чыгъарыкъла да бардыла.

                                Буюрулгъан жумуш ючюн  жууаплылыкъны сезерге

Бир жанындан бюгюннгю жигитим жаланда илмугъа берилипди дерге да боллукъбуз. «Алайсыз а къалай, ол мени жумушумду, аны уа тынгылы этерге керекме. Адам кесини тутхан ишине къайгъырып, аны бла «аурургъа» тийишлиди»,-деп, кюледи кеси уа. Мындан ары муратларыны юслеринден айта, энди, эгечича, машина жюрютюрге сюйгенин да жашырмайды.

Алай андан да бег а, экономика бла кюрешген алимча, тинтиулери бла адамланы жашауларыны качествосун игилендирирге излейди. Институтну белгили алимлери да ол темагъа бегирек къайгъыргъанларын тюзге санайды.

Аны таныгъанла ол  интерьерни дизайнын къалай къураргъа кереклисин аламат ангылагъанын да биледиле. Юйлеринде мебельни неда бир башха затны жангыртыргъа сюйгенле андан оюмун сорадыла. Ишде кабинетлени тапландыра туруп да эм алгъа аны излейдиле.

Фатимат жолоучулукъну да жаратады. «Мастер и Маргарита», «Понедельник начинается в субботу» чыгъармаланы уа къатарып-къайтарып окъуйду. Айхай да, анга къанат кердирген атасыны-анасыны саулукъларыды. Аны бла бирге уа ол, эгечлери Раузатха бла Зухурагъа да насып тилей, юйюрюне къууана жашайды.