Сабийни солуу кезиуюн зауукълу ётдюрюгюз

Ыйыкъны узунуна, сабийле школда неда сабий садда кечине эселе, солуу кюнледе уа кеслерин не бла булжутургъа билмей къаладыла. Кёп ата-анала аланы  аппаларына бла ынналарына  ашырадыла. Аллай онглары болмагъанла уа аны заманын къалай оздурургъа  билмейдиле. 

Абаданланы юй тёгерегинде ишлери топпа-толу болгъанлыкъгъа, гитчени уа аллай ауарасы жокъду. Сора телевизордан айырылмай къаладыла. Ол а, белгилисича, саулугъуна чырт да хайырлы тюйюлдю. Ата-анала не зат этерге керекдиле, баланы саулугъун да кючлендирип, заманын да зауукълу ётдюрюрча? Аны юсюнден Нальчик шахарны 61-чи номерли сабий садыны юйретиучюсю Рахайланы Марина айтханды. 

- Кертиси бла да, сабийни ёсдюре, ойната да  билирге керекди. Аны солуу кюнюн хайырлы, зауукълу этерге къыйын тюйюлдю. Алай болур ючюн  заманыгъызны къызгъанмагъанлай, эсигизни бёлюп, оюннга къошулсагъыз, ол кюнюгюз бошуна озмаз. Кёп ата-анала сууукъду неда жауунлуду деп, тышына чыкъмагъанлай, юй ишлеге батылгъанлыкъгъа, гитчелени аллай къайгъылары болмай, не бла кечинирге билмей, кёп хылиге узаладыла. 

Балала бек сюйген  – сиз айтхан хапарла бла жомакъладыла неда тюрлю-тюрлю оюнла. Сёз ючюн, пират оюн. Эки сабийигиз бар эсе – ол хазыр пират командады. Сиз бирге бир затны излерге керексиз. Аланы оюндан кёллери къачмазча, тапхан саугъа алагъа  сейир болургъа керекди. Ол аланы эрттеден тилеген заты неда бир татлы ашарыкъ болса да жарарыкъды. Саугъаны бир кюбюрчекге салып, аны ачар «ачхыч» а бир жумуш неда элбер болсун. 

Орунчукъну  табардан алгъа жашчыкъла неда къызчыкъла сынауладан ётерге керекдиле – ала сюймеучю как, творог ашаргъа.  Неда энди окъуй башлагъан эсе, харфла бла хайырланып, къангада сёзле къураргъа.  

Сагъыш этдирген оюнладан сора  саннга-чархха жараулуланы да хайырланыгъыз. Гитчени жеринде тынч олтуртуп, бир эригиулю иш бла жубандыргъан къыйынды. Алай  аны бармакъларыны моторикасын айнытхан, мыйысына, акъылына жарагъан жумуш этдирсегиз, хайырлыды.   Кеси къолу бла тамамлагъан затха ол бек къууанырыкъды. 

Неда бир эски обойланы юсюнде тюрсюнлю карандашла бла суратла жазмагъа къоюгъуз.  Ол чыгъарманы  омакълап, отоууну къабыргъасына тагъаргъа боллукъсуз.  Дагъыда эски журналланы атмай жыя эсегиз, алада жаратханын, кесине кесдиртип, коллаж этерге жарайды.  Аны юсюне минчакъла, жылтырауукъла,  журунла, тюймеле жабышдырыгъыз. Къыпты бла ууакъ-тюек затла бла кюрешгенде, аны  къатындан кетмегенлей, сакъ болугъуз. 

Жашчыкълагъа жараулу оюн: эски ачхычладан, ток жипледен, чюйледен тюрлю-тюрлю сейирлик затла, роботла ишлерге боллукъсуз. Ол кезиуде сабийге чюй урургъа, чыракъ бурургъа юйретигиз, кирит бла ачхычны къалай  ишлегенлерин, электрокюч не зат болгъанын ангылатыгъыз.   Къысхасын айтханда, юйретиу ишни хычыуун халда бардырыргъа кюрешигиз.                                                                                                     

Байсыланы Марзият.
Поделиться: