Все статьи

Къушкъанат тепсеучю

Рахайланы Якуб отузунчу жыллада къырал тепсеу ансамбльни къураугъа тири къатышханын барыбыз да билебиз. Къауумну биринчи концертлерине элледе бир да болмагъанча сюйюп къарагъандыла. 1934 жылда ансамбль Север Кавказны Дондагъы Ростов шахарда бардырылгъан спартакиадасына къатышханды. Къабарты-Малкъарны къырал ансамбли анда бек игиге саналгъанды эмда патефон бла саугъаланнганды.

ОРУС ПОЭЗИЯДА КАВКАЗНЫ БИРИНЧИ ЖЫРЧЫСЫ

Бу кюнледе битеу адам улу орус поэт Александр Сергеевич Пушкинни эсгереди. Ол дуниясын 1837 жылда 1 февральда алышханды.

Газетге жазылыргъа онг барды

Хурметли жамауат!

Магъаналы жолоучулукъ

Уллу Ата журт урушда Сталинградны эркинлиги ючюн къазауатны 80-жыллыгъына атап, РФ-ни ФСБ-сыны КъМР-де Чекчи управлениясы кадет классланы окъуучуларына патриот дерсле къурагъандыла. Аны юсюнден бизге ведомствону пресс-службасындан билдиргендиле. 

Тагъылгъан кёпюр

Бусагъатда кёп адам биле болмаз Быллымны бла Бедикни арасында  Бахсан сууда алгъын заманладан бери тагъылгъан кёпюр болгъанын.  Бу тийреден башлап Бахсан бла  Балыкъ суула бирге  къошулгъан жерге дери  мынга ушагъан башхасы  болмагъанды.  Бахсан сууну  баш жанларында томуроуланы кёнделен салып, сууну юсю бла алай  ётюп тургъандыла.  Алай черек къутургъан  заманда аланы алып кетгенди. Томуроуладан ишленнген кёпюр Байдаланы элде да  бар эди. 

Кишиликни дерси

Росгвардияны Къабарты-Малкъарда управлениясыны къуллукъчусу майор Марина Лукожева Нальчикни 19-чу номерли орта школуну окъуучулары бла кишиликни дерсин ётдюргенди. Бу тюбешиуню «Эльбрус» энчи отрядны махтаулу тарыхына атагъандыла.  

Тарых тюзлюк

Бу кюнледе «Российская газетада» «Къабарты-Малкъардан бир юйюрню себеплиги бла «Сталинградны къоруулагъаны ючюн» майдал берилмей къалгъан 107 майдал табылгъанды» деген ат бла статья басмаланнганды. Анда Уллу Ата журт урушну жигитлерини атларын тохташдырыу эм алагъа берилмей  къалгъан къырал саугъаланы излеу бла кюрешген Ахмед эм аны къызы Диана Ахмедовла бардыргъан жууаплы ишни юслеринден барады сёз.

Ана тил – жашауубузну кюзгюсю

1999 жылда ЮНЕСКО-ну – Бирлешген миллетлени биригиулерини билим бериу, илму, маданият жаны бла энчи учреждениясыны - Генерал конференциясыны 30-чу сессиясында жыл сайын 21 февральда Ана тиллени халкъла аралы кюнлерин белгилерге деген келишим этилгенди. Аны мураты дунияда жашагъан халкъланы тил эм маданият хазналарын сакълауду. 2000 жылдан башлап ол кюн белгиленип келеди, алай бла миллет сабийлени, таматаланы да сюйген байрамларына саналады. Бизге, къарачай-малкъар тилде сёлешгенлеге да, бу кюнню энчи магъанасы барды – бизни ана тилибиз къуруй тургъан тилледенди деп, статистика алай айтады, дейдиле алимле.

Ууну хатасы жетгенди

Былтыр августда Черек районну Зарагиж элинде халкъны газ бла жалчытыу службаны къуллукъчулары жашау журтладан биринде газ оборудованияны тинтген кезиуде бузукълукъла этилгенлерин ачыкълагъандыла:   печь эм сууну жылытыу колонка ванныйде салынып эдиле. Алай анда хауаны тартыу ыз къуралмагъанды. Бу кемчиликле бла байламлы тийишли акт жарашдырылып, газ оборудованияны хайырланыугъа чек салыннганды. Аны бла бирге, юйню иесине кемчиликлени кетергинчи, аланы жандырыргъа жарамагъаны, ол къоркъуулу болгъаны ангылатылгъанды.

Наркотикле бла тутулгъанды

МВД-ны Нальчикде Управлениясыны участковыйи Мальбахов атлы орамда кесин къужур жюрютген жаш адамгъа эс бургъанды. Аны документлерин тинтгенде ол адам 31-жыллыкъ тыш къыраллы болгъаны тохташдырылгъанды. Сорууну кезиуюнде жаш сумкасында наркотикле болгъанларын билдиргенди. Алайгъа чакъырылгъан оператив-следствие къауум ол адамда 100 къара чулгъам табып сыйыргъанды. Андан сора да, сумкасында кёк тюрсюнлю хуржун тапхандыла. Аны ичинде уа порошок вещество, электрон базман эм тюрсюнлю изолентала бар эдиле. 

Окъуу юйде – къоркъуусузлукъну кюню

Къабарты-Малкъарны болушлукъгъа терк келген службаларыны келечилери КъМКъУ-ну медицина колледжинде къоркъуусузлукъну кюнюн ётдюргендиле.

 

Келгенлеге тынгылагъанды, соруулагъа жууапла бергенди

Росгвардияны Къабарты-Малкъарда Управлениясыны таматасы Сергей Васильев инсанланы бир къаууму бла тюбешгенди эмда аланы тилеклерине тынгылагъанды.

Пломбир: уумуду огъесе хайырлымыды?

Къышда, жайда да кёпле пломбирсизсиз болмайдыла. Ол саулукъгъа игимиди огъесе тюйюлмюдю? Аны юсюнден врач Жанатайланы Людмила айтады.

 

«Кёп тарыгъыуланы тамырлары законланы билмегенликден чыгъадыла»

Адамгъа тюкенде осал качестволу зат сатсала неда жумушларын тапсыз тамамласала, ол къоранчларын эмда анга салыннган хатаны багъасын къайтарыргъа эркинди. Башха къыралладача, Россейде да аны бла байламлы законодательство барды. Быллай ишлеге Роспотребнадзор къарайды. Ведомствону Къабарты-Малкъарда Управлениясыны хайырланыучуланы эркинликлерин къоруулау жаны бла бёлюмюню ишини юсюнден биз аны башчысы Сакима Семёнова бла ушакъ бардыргъанбыз.

Саулукъ сакълау учрежденияланы жангыртыргъа алланып

Къабарты-Малкъарда «Саулукъ сакълауну  биринчи звеносун жангыртыу» къырал  проектге кёре,  2023-2024  жыллада Акъ-Сууда, Октябрьское, Кенже, Светловодское, Красносельское, Тёбен Черек, Звёздный, Куба-Таба элледе амбулаторияла  бла фельдшер акушер пунктла  ишленирикдиле. Быллай медицина  мекямла гитче элчикледе да къураллыкъдыла.

Газ ызлагъа хакъсыз 1,5 минг юй къошулгъанды

РФ-ни Правительствосу регионлагъа инсанланы газ ызлагъа къошуу жумушлагъа эм анга керекли оборудование сатып алыугъа 2,5 миллиард сом бёлгенди. Бу ахча «Единая Россия» Газпром бла бирге бардыргъан халкъны газ бла жалчытыу жаны бла социал программаны жашауда бардырыргъа себеплик этерикди. Аны юсюнден партияны генсоветини башчысы Андрей Турчак айтханды.

Адабият тилибизни хазнасындан

Баргъан ызы, тинтиу жолу болгъан къаллай ил­му да терминсиз къалмайды. Илму, тамыр жайып, айный баргъаны къадар, аны терминлери, байыгъып, кёзге кёрюнедиле. Хар илмуну кесине кёре терминлерин тинтип, бир ызгъа тизип, сёзлюк жарашдырыуну магъанасы бек уллуду. Алай, не медет, бизде алыкъа аллай сёзлюкле жокъдула. Аны себепли, Жулабланы Юзейирни ишлерине кёре хазырлап, шаркъ къыралланы тиллеринден бизни тилибизге алыкъа толу сингип да бошамагъан бир къауум терминни окъуучулагъа ангылатыр мурат этебиз.

Газетибиз уруш жыллада нени юсюнден жазгъанды

Уллу Ата журт урушну бек къыйын жылларында да газетле кеслерини ишлерин тохтатмагъандыла. Ала фронтдан билдириулени, бизни солдатларыбызны жигитча сермешгенлерини, тылда къалгъанланы да жигер уруннганларыны юслеринден дайым да билдиргенлей тургъандыла.

Алимле битимчиликни хайырлылыгъыны сагъышын этедиле

Къабарты-Малкъар Къырал аграр университетде, бизни къыралда чыгъарылгъан микробиология препаратланы хайырланыу бла байламлы «тёгерек стол» бардырылгъанды. Аны РФ-де илмуну ыйыгъына жоралап къурагъандыла. Жыйылыугъа КъМКъАУ-ну, РАН-ны Къабарты-Малкъарда илму арасыны эл мюлк институтуну, Шимал Кавказны таулада эмда тау этекледе терек бахчачылыкъ жаны бла илму-излем институтуну, Кърымны эл мюлк илму-излем институтуну, Ставропольдан эмда Майкопдан вузланы келечилери эм башхала къатышхандыла, деп билдиргендиле вуздан.

Страницы