Къанда бал тузну мардасы къаллай бир болургъа керекди

 Жай иссиледе жыл санлары келген адамланы тюрлю-тюрлю ауруулары къозгъалыучудула.  Къанларында бал тузлары кёп болгъанла уа къоркъуулуланы санына биринчи киредиле. Аны мардада тутууну кёп  тюрлю амалы барды. Биз Интернетде ол къайгъыны селейтирге жораланнган бир къауум билдириуню табып, бюгюн сизни бла шагъырей этебиз.

Бек алгъа къанларында бал туз къаллай бир болгъанына хар юч жылдан ким да эсепге ала турургъа тийишлиди. Аллайланы къауумуна жыл санлары эки жыйырма бла он жылдан атлагъанла киредиле, уллу ауурлукълары болгъанла эм аланы къаршы жууукълары ол ишни, бек азындан, бир жыл озгъандан сора эте-эте турургъа керекдиле.

Бек алгъа сахарный диабетлери болгъанла (экинчи тюрлюсю) бир тюрлю бир белгини билдирмейди эм адам анга эс бурмай турады. Ол себепден ол ауруулары болгъанланы ючден экиси кеслерини ауругъанларын ангыламайдыла. Андан сора да, адамны аш ахырда жарашмагъан кезиую да барды. Кесини ол халын адам кезиуюнде билсе, тюрлю-тюрлю сютден жарашдырылгъан ашарыкъланы хайырлана,  ол ауруудан къорууланыргъа онг табарыкъды. Аллай кезиую болгъан адам ахыргъы тинтиуден сора юч жыл озгъунчу, анализлерин ашыгъышлы этдирир ючюн, быллай белгилеге эс бурургъа керекди. Адам бек суусап болады, кеси кереги бла терк-терк жюрюйдю, аууз эм башха жерлери къургъакъсыйдыла, санла ырмах болгъанча кёрюнедиле, къарыусузлукъ къысады. Дагъыда бир- бир жерледе чачырауукъла чыгъадыла, жарачыкъла кетмей кёбюрек турадыла эм кёзле терк къарыусузланадыла.

Адамны чархында аллай затла болмазча ол кесин къалай жюрютюрге керекди? Хар зат да тинтиу къалай бардырылгъанына кёре болады. Ол себепден къанны анализге берирден алгъа башда айтылгъан сорууну врачха беригиз. Къанны анализ этиуню тёрели амалы - къан уллу тамырдан неда бармакъдан алынады. Диабет болгъанын  бла болмагъанын билир ючюн, эрттенликде ач къарангылай анализ бардырылады. Къан берген ахыргъы кере ашагъандан сора 8 сагъат  озаргъа керекди. Азыкъгъа бир стакан сок эм чай окъуна саналадыла. Къан берирни аллында азыкъ ашагъанны къой, тишлени жууаргъа эм чайыр чайнаргъа да жарамайды.

Бал туз болгъанын бла болмагъанын тинтиу бла байламлы анализни болушлугъу бла адамны чархында глюкозаны ёлчеми, диабет ауруу болгъаны бла болмагъаны тохташдырылады. Аллай амалны болушлугъу бла жашырын диабетни барлыгъы да ачыкъланады.

Сабийи боллукъ тиширыуланы диабетден ауругъанларын бла къалгъанларын да ол амалны хайырланып биледиле. Адам алгъа ач къарангылай суу ичеди, андан сора уа 100 грамм глюкоза эритилген сууну ичеди, эки сагъат озгъандан сора уа къанны экинчи кере аладыла.

Эки анализни орталарында бир зат да ашаргъа эм ичерге жарамайды, тютюн ичерге да керек тюйюлдю. Андан эсе, ол заманда шинтикде олтуруп, китап окъугъуз. Дагъыда азыкъ ашагъандан сора этилген анализ да барды. Тёреде болгъаныча, ауузланнгандан сора 1-1,5 сагъат озаргъа керекди.

Бу анализледен тышында да, гемоглобинде глюкоза къаллай бир болгъанын тинтген анализле да бардыла. Алай бла 2-3 айда къанда болгъан бал тузну орталыкъ ёлчеми тохташдырылады. Бу анализ жаланда сахарный диабетден ауругъанлагъа этиледи, диабетге къажау дарманланы мардаларын алай бла тохташдырадыла.

Сиз анализни ышаннгылы лабораторияда этдире эсегиз, аны эсеплери тюз боллукъдула. Алай ол аурууну белгилери кёрюнмей эселе, эки анализни башха-башха кюнледе этдирирге керекди. Диагноз алай бла тохташдырылады. Терс гипер неда гипоргимия (къанда бал тузну кёплюгю неда азлыгъы) тюз тохташдырылыр ючюн, адам анализлени берирге тюз хазырланыргъа керекди. Башхача айтханда, къанны берирден алгъа адам къаны бузулурча ачыуланмазгъа, бир-бир дарманланы ичмезге керекди.

Адам ауур ишни этсе да, эсеп тап кёргюзтюлмезге боллукъду. Къан берлик адам кёп ашамазгъа, иги солургъа эм жукъларгъа керекди, сабырлыкъ болумда турургъа тийишлиди.

Бал тузну мардасын бир-бир ауруула азайтыргъа боллукъдула. Ол кюнде неда жууукъ заманда ичгини артыгъы бла хайырланыу да чырмау боладыла анализни тюз этилиуюне. Аш-азыкъны да асыры бек азайтыргъа да жарамайды. Аны бла бирге да ахыргъы азыкъ ашауну бла къан берген кезиуню араларында 12 сагъатдан кёп озаргъа да жарамайды. Сабийи боллукъ  тиширыуну анализлери да артыкъ тюз чыкъмазгъа боллукъдула.