Хар саугъасы - жигитлигини, къыралын къоруулаугъа салгъан къыйыныны белгилери

Фашист Германияны тобукъландыргъан солдатладан битеу къыралда да бек аз адам къалгъанды. Мисир улу да дуниясын алышындыргъанды. Жатхан жери жумушакъ болсун.  Кесини юсюнден  хапарны ол белгили журналист Къулбайланы Алийге айтханды. Аны къатлап беребиз.

Биринчи Украина фронтну командующиси Совет Союзну Маршалы И.О. Конев къол салып, рядовой солдат Мисирланы Шаухалгъа берилген бюсюреу грамотада жаланда тёрт сёз бардыла: «Сердечное спасибо за отличную службу!» Уллу Ата журт урушну ветераны махтаулу совет аскер башчыны ол сёзлери жазылгъан грамотаны бек уллу саугъаныча сакълагъанды.

Огъары Малкъарда туугъан Мисирланы Шаухалны жашау жолу отузунчу жылланы жаш тёлюсюню кёбюсюнден башхалыгъы жокъду. Къыйын, къоркъуулу заманнга тюшген эди аланы жашлыкълары - Туугъан журтубузну фашист ууучлаучуладан къорууларгъа керек эди. Уллу Ата журт урушну солдатларыны чыдамлылыкъларыны эм кишиликлерини алларында жангыдан-жангы тёлюле баш ургъанлай турлукъдула.

Мисир улуну аскерге 1941 жылда чакъыргъан эдиле. Сталинградда уруш этгенди, Эльбагъа дери баргъанды, союзникле бла тюбешгенди... Аны аскер жолу ма алай къысхачыкъ кёрюннгенликге, узакъ эди Берлиннге жол. Хар шахар, хар эл ючюн совет солдатланы къанлары тёгюлгенди.

Шаухалгъа Баш Командующини жыйырмадан артыкъ бюсюреу грамотасы берилгенди. Ала солдатны урушда этген жигитлигини шагъатларыдыла. Огъары малкъарлы жаш «За отвагу» майдал бла юч кере, «За оборону Сталинграда», «За взятие Берлина» эм башха майдалла бла саугъаланнганды. Хар саугъа - солдатны жигитлигини, къыралын къоруулаугъа салгъан къыйыныны белгилеринден бирлериди.

Урушну къалайы да тынч, къоркъуусуз тюйюлдю, алай Шаухалны бегирек да Сталинград сермеш къалгъан эди эсинде. Бизни аскер бёлюмлерибиз шахарны кварталларында, ууакъ къауумлагъа юлешинип, алай сермешгендиле душман бла. Хар отделение энчи аскер бёлюмге ушагъанды. Хар квартал, орам, юй, аны этажлары ючюн да къазауат баргъанды.

Бийик ёсюмлю сержант Бабенко башчылыкъ этген отделениягъа орамны ары жанында юйню немислиледен сыйырыргъа буйрукъ салынады. Аны подвал маталлы тюп этажында, фашист пулемётчула орнашып, ахыры да баш кётюртмей эдиле. Алайны топ бла урургъа керек эди, болсада бизни солдатларыбызны къолларында жаланда автоматла бла гранатла.

Гранат атып жетдираллыкъ тюйюлсе. Аны себепли уа орамны бирси жанына ётмей амал жокъду. Буйрукъну толтурургъа керекди. Пулемётланы алларына мыллык атхандан хайыр чыкъмазлыгъы белгилиди. Окъ жауундан сау къутулургъа ышаныу бек азды. Бир бири ызындан къызыл аскерчиледен ючеулен чабып орамны ары жанына ётерге кюрешедиле да, болалмайдыла. Ючюсю да пулемёт окъла тийип жыгъыладыла.

Мисир улу къол пулемёт бла подвалны терезелерин аяусуз атады, алай андан хайыр чыкъмайды, немислиле отну тохтатмайдыла. Не амал бла да фашист пулемётчула орнашхан юйню къатына жууукълашыргъа керекди. Башха мадар жокъду.

Шаухалны пулемётуну патронлары тауусуладыла. Ол, ёлген нёгерини автоматын алып, орамны немислиле болгъан жанына мыллыгын атады. Душман пулемётчула бютюнда къаты атадыла. Мисир улу жерге жатады. Аны ызындан къарагъан сержант: «Ол да ёталмады», - деп терен ахтынады.

Алай, Шаухал туруп, дагъыда алгъа битеу кючюн салып чабады. Башы бла, жаны бла да окъла сызгъырып ётедиле. Алай ол алагъа эс бурмайды, къоркъгъан да этмейди. Орамны ары жанына ётгенден башха сагъышы жокъду. Жер¬ге энтта да бир кере жыгъылып, суху секирип турады ёрге...

Къутулду Шаухал юйню аллына. Чапханын да тохтатмай, гранатны сызды терезеге. Ол чачылгъаны бла, терезе бла подвалгъа киргенлей, бир ненча фашист солдатны алларына тюшюп къалды. Аладан бирин автомат бла атып къаплады, экинчисини башына автоматны къалагъы бла урду. Баям, немислиле аны жесирге алыргъа умут этген болур эдиле, ансы терезеде кёрюннгенлей окъуна ёлтюраллыкъ эдиле. Тюз ол кезиучюкде сержант Бабенко жетип, пулемётну фашистлени юслерине буруп, узун очередь берип, сойландырды.

Бабенкону отделениясы юйню къолгъа этди. Жарсыугъа, анга уллу «багъа тёлерге» тюшдю. Бёлюмден тёрт адам къорады. Ми¬сир улуну сау къалгъанына нёгерлери сейир-тамаша этдиле. Аны шинелини этеклерин окъла элек этген эдиле. Этине уа бири да тиймегенди. «Къоргъашин жауунну ичи бла ётген адамны сау кёргениме ийнанырыгъым келмейди»,- деди сержант. «Кёзю бла кёрмеген адам ийнанырыкъ тюйюлдю»,- деп къошду.

Пулемётчу Мисирланы Шаухал уруш жолла бла Германияны ара шахарына дери баргъанды. Гитлерчиле бла Харьковну къатында сермешгенди, Курск дугада аны пулемёт окъларындан кёп фашист жоюлгъанды. Корсунь - Шевченковскийни тийресинде айырмалы эсэсовчу группировканы ууатыугъа къатышханды. Днепрден, Висладан эм Одерден ётген совет аскерчилени къауумларында болгъанды.