«Жетишимни баш жашырынлыгъы билимди»

РФ-ни Президентини башламчылыгъы бла законла жарашдырыугъа фахмулары, билимлери, усталыкълары болгъан, башчылыкъ, оноу эте билген инсанланы ачыкълар мурат бла «Лидеры России. Политика» деген федерал конкурс бардырылады.  Проектни «Россей – онгланы къыралы» коммерциялы болмагъан автором организация толтурады.

  РФ-ни битеу субъектлеринден да анга къатышыргъа сюйгенлерин  34 минг адам билдиргендиле. Аладан 9,1 минги дистанциялы сынаулагъа чыкъырылгъандыла, сайлауладан сора жарым финалгъа 544 адам ётгенди.

Бу кюнледе уа финалгъа къатышырыкъла сайланнгандыла. Битеу сынауладан сора конкурсну ахыргъы бёлюмюню жюз адам чыкъгъанды. Аланы арасында уа бизни республикадан Ксаналаны Батырны къызы Марьяна да. Таулу къызны ол жангыз жетишими тюйюлдю. Ол республикада кадрла жаны бла  «Жангы бийиклик» конкурсда хорлагъанладан бириди. Бюгюнлюкде ол «Оазис» сатыу арада ишлейди.

Марьянаны бизге айтханына кёре, бу даражалы эришиулеге республикадан бир ненча адам къатышхандыла, алай аны ахырына жаланда ол кеси чыкъгъанды. Аны акъылына кёре, быллай эришиуле республиканы даражасын кёргюзтедиле,  фахмулу, билимли, итиниулю, иш кёллю   жаш адамланы  ачыкъларгъа онг бередиле. 

- Адам  кеси аллына жукъ да эталлыкъ тюйюлдю. Жетишимли болур ючюн тукъумунгу, миллетинги, регионну  кёргюзтгенинги ангыларгъа, жууаплылыкъны сезерге керексе. Мен а хар жерде да  Къабарты-Малкъарданма деп  ёхтемленип айтханма,-дейди ол бизге 

   Конкурсну юсюнден айтханда,    биринчиден, дистанциялы халда тестле болгъандыла,  ызы бла ала очно къайтарылгъандыла. Ретестден сора  эки кюнню ичинде  мастер-класслада экспертле кандидатланы сынауларына, билимлерине  багъа бергендиле.  «Соруула тюрлю-тюрлю сфераладан болгъандыла. Къысха айтханда, адамны хар жанындан да ачыкъларгъа керек эдиле: билимин, сезимлерин, адеп-къылыкъ жанындан окъуна»,-деп эсгереди ушакъ нёгерибиз.

 Жетишимлени  жашырынлыкъларыны юслеринден айта, таулу къыз хорламгъа насыбым  тутуп  жеталлыкъма деп сакълагъанла  жангылгъан этгенлерин чертеди. Жетишимни баш жашырынлыгъы билимди. Школда, вузда диплом алыр ючюн угъай, билим, сынау жыйышдырыр ючюн къадалып кюреширге керекди адам. «Окъуу да ишни бир тюрлюсюдю. Анга ат башындан къарагъан заманын бошуна къоратады.  Сёзге, мени бир ненча бийик билимим барды. Ол санда кёп болмай да Россейни халкъ мюлкюню  эм къырал къуллукъну академиясын да бошагъанма»,-дейди Марьяна.

Студент жылла жашауда эм аламат кезиудю, нёгерле бла тюбеширге, ойнаргъа, кюлюрге да керекди. Алай артда окъургъа  заман жетишмей къалыргъа да боллукъду. 

Шёндю ана тилге кёпле артыкъ эс бурмайдыла, деп жарсыйды ол. Ингилиз, француз, къытай, башха тиллеге юйренедиле, заманларын къоратадыла. Ана тилни билиу – хар адамны кенсини жууаплылыгъыды. Тил унутулса, миллет да сакъланырыкъ тюйюлдю. Ана тилде   сёлешген,  жазгъан да магъаналыды, бютюнда шёндюгю заманда.

   Ахчалы-бохчалы адам болушмаса, иги ишге кирирге, конкурслада хорларгъа онг жокъду, деген оюм къуралгъанды жамауатда. Алай таулу къыз акъыл этгенича, ким эсе да килип болушурукъду деп сакълап тургъан терсди. Хау, онглары болуп, сабийлерин айнытыугъа мюлклерин аямагъан ата-анала тюз этедиле. МГУ, МГИМО дегенча даражалы вузлада окъуу жашауда кенг жолла ачадыла.  

- Хар юйюрню да къолайлыгъы башхады. Алай ахча, болушлукъ жокъду дегенни  сылтаугъа тутуп, школда окъумай тохтагъан кеси терсди,-дейди ол.  

 Бюгюнлюкде уа Ксаналаны Марьяна «Лидеры России. Политика» конкурсну ахыргъы эришиулерине хазырланады. Алада къаллай соруула боллукъларын, хорлар ючюн не зат кереклисин  айтхан алыкъа къыйынды.

Хорлагъанла уа оноула чыгъарыуну «Сенеж» арасында жамауат-политика лидерлени хазырлау жаны бла программасына  кёре окъурукъдула. Башхача айтханда, сайланнганладан профессионал политиклени хазырларыкъдыла. Лекторла Ирина Яровая, Пётр Толстой дегенча белгили адамла боллукъдула. Башха саугъа этилмесе да, быллай билим алыргъа онг болгъаны да уллу ушди. «Къырал даражалы оноула чыгъаргъан адамла билимлерине, сынауларына юйретселе, андан уллу саугъа керекмиди?»-дейди ол.

  «Жангы бийиклик» регион конкурсну юсюнден айта, Марьяна ол анга  не жаны бла да уллу  сынау бергенин чертеди.  Ансыз регион, федерал къуллукъчула бла   ушакъла бардырыргъа онгум болмазлыгъын ангылайды таулу къыз.  

- Анда экспертле хар бирибизни къарыулу, къарыусуз жерлерибизни ачыкълап, аланы кетериу жаны бла эсгертиуле бергендиле. Ол бек болушханды шёндю. «Лидеры России. Политика» конкурсдан сора этилген эсгертиуле бла тенглешдиргенимде, кемчиликлерими азайталгъанымы кёргенме,-дейди ол.

Иш жаны бла предложенияла келмегенди, алай ол аны  сакълап олтурмайды.   Хар ким да жашауу, карьерасы ючюн кеси жууаплы болгъанына ишексизди ол. «Конкурсдан сора барыбыз да къуллукъгъа тохташырбыз деп бизге бир адам да айтмагъанды. Алай кадр резервге киргенбиз. Дагъыда  РАНХиГУ академияда  окъургъа онг берилгени да магъаналыды. Андан сора да, мен анда нёгерле тапханма»,-дейди  ол ушагъыбызны ахырында.