ЖИГИТЛЕНИ ЮСЛЕРИНДЕН ХАПАРЛА

 Батчаланы Кемалны къызы Фатима халкъына жумуш этген, аны жигитлик тарыхындан ёсе келген тёлюге дерс алыр онг берген эсли къарачай къызладанды. Ол озгъан жылда «Къарачайны джукъланмазлыкъ джулдузлары», «Малкъарны ётгюр уланлары» деген атлары бла эки китап саугъа этгенди миллетге.

Фатима Кумуш элде туугъанды, ёсгенди. Орта школну 1988 жылда тауусханды. Бир къауум заманны ичинде элинде «Кумыш» совхозда комсомол биригиуге таматалыкъ этгенди. 1990 жылда уа Алийланы Умар атлы Къарачай-Черкес къырал педагогика университетни филология факультетине кирип, аны бошагъанды.

Чыгъармачылыкъ иш бла школда окъугъан заманында окъуна кюрешип башлагъанды. Биринчи кере аны жазгъаны 1985 жылда  «Ленинни байрагъы» деген область газетде басмаланнганды. 1988 жылда уа ол, 10-чу классда окъуй тургъанлай, Къарачай-Черкес автоном областьны жаш жазыучуларыны семинарына къатышханды.

Урунуу жолун жыйырма жылында «Къарачай» газетни штатда болмагъан корреспонденти болуп башлагъанды. 2004 жылда, Фатиматны иш хунерин кёрюп, газетчиле штатха алгъандыла. Экинчи жыл а Россейни Журналистлерини союзуна да тийишли кёргендиле.

Аны дагъыда бир бийик билими барды – ол Дагъыстанда Буйнакск шахарда, анга алгъын Темирхан-Шура дегендиле,  Сайфуллы Кади атлы ислам институтда окъугъанды. Анда сабийлеге арап  тилден бла исламны мурдорундан дерс берирча, аланы сыйлы Къуранны окъургъа юйретирча устаз болуп къайтханды.

Эгечибиз бюгюнледе Россейни  Жазыучула союзуну члени, жети жюзден артыкъ статьяны бла очеркни авторуду. Тюрлю-тюрлю темалагъа жазады. Аны чыгъармалары малкъар тилде чыкъгъан «Минги - Тау», Москвада «Эльбрусоид», Тюркде «Mingi Tav» журналлада, Къарачай-Черкесде  «День республики» деген эм башха газетледе да басмаланадыла. Фатима «Афганец-09» деген культура-патриот жамауат газетни баш редакторуду. Ол басмагъа «Афганистанны отлу джоллары бла» (эки томлу), «Афганистан-09. Груз-200», «Къарнашла Уллу Ата джурт къазауатда» деген китаплыкъ жазыуларын хазыр этип турады.

Фатима Къарачай-Черкес Республиканы Правительствосуну эм Парламентини, дагъыда башха ведомстволаны сыйлы къагъытларына тийишли болгъанды. КъЧР-ни миллетле, кёплюк коммуникацияла эм басма жаны бла министерствосуну кёп тюрлю дипломлары бла саугъаланнганды.

Аны «Малкъарны ётгюр уланлары» деген китабына халкъыбызны жигит уланлары, къырал даражада «Совет Союзну Жигити» деген атны алгъанла – Байсолтанланы Алим бла Уммайланы Мухажир,  ол  атха кёргюзтюлюп, кёчгюнчюлюкню ажымлылыгъындан алалмай къалгъанла да киргендиле. Бабаланы Магомет, Доттуланы Ибрагим, Гюлюйланы Шарафутдин, Гыттыуланы Магомет (Максим), Дауутланы Махти, Залийханланы Магомет,  Зокаланы Къонакъбий, Кючмезланы Абдулла, Кючюкланы Магомет, Кючюкланы Махмуд, Къадырланы Мухажир, Къойчуланы Иосиф, Къудайланы Шамшудин, Къулчаланы Махти, Макытланы Магомет, Насталаны Хажибекир, Османланы Дадаш, Теммоланы Юсюп, Уяналаны Рамазан, Черкесланы Сарбий, Цакаланы Мустафа, Элсюерланы Кёккёз, Этезланы Зекерия жангы китапны жигитлеридиле

Автор  бу китапны Къабарты-Малкъар Республиканы 100-жыллыгъына бла Уллу Ата журт урушда  хорламгъа 77 жыл болгъанына атагъанды.  Чыгъарманы редактору эм консультанты Алийланы Умар атлы Къарачай-Черкес къырал педагогика университетни устазы, тарых илмуланы кандидаты Батчаланы Шамилди. Рецензентле - Къабарты-Малкъарны сыйлы илму къуллукъчусу, тарых илмуланы доктору Аккыланы Светлана, КъЧР-ни сыйлы журналисти Хапчаланы Салих бла филология илмуланы кандидаты, Карачай шахарда университетни Къарачай-малкъар маданиятны эм ана тилни арасыны таматасы Биджиланы Сульфруз.

Сау болсун Фатима, къарачай-малкъар жигитлени атларын жангыдан къатлар онг бергенди. Бюгюн аланы эсгериу не замандан да бек керекли болгъаны даулашсызды – игилеге эришгендиле не заманда да ёсе келген тёлюле.

Былайда китап уллу тираж бла чыкъмагъанын, ол ишле алда болгъанларын да айтыргъа керекди.

Мусукаланы Сакинат.
Поделиться: