Кязимни поэзиясыны юсюнден айтхандыла

Мечиланы Кязим атлы маданият фонд ишлеп башлагъанлы беш жыл ётгенди. Ол къысха заманны ичинде анда ишлегенле этген ишлени санар онг жокъду – орус, малкъар тилде да закийни назму жыйымдыкъларын чыгъаргъандыла, анга атап этилген теле, радио бериулени саны да жокъду. Андан сора да, Кязимни фондуну мекямы маданият ара болуп къалгъанды. Анда уруннганла, жаланда халкъыбызны бек сыйлы закийине аталгъан ишле бла чекленмей, бар маданият жаны бла этилген ахшылыкъланы белгилейдиле. Аны бла байламлы, Нальчикден угъай, не узакъ тау элледен да келген сабийлени тер-терк кёрюрге боллукъду бу маданият арада. Ала назму айтыуда, эсселе жазыуда, ана тилни ким иги билгени бла байламлы да тюрлю-тюрлю эришиуле къурайдыла, башха магъаналы ишле бардырадыла.

Бу кюнледе уа Къулийланы Къайсын атлы Малкъар къырал драма театрда Мечиланы Кязим атлы маданият фондну бешжыллыгъына аталгъан ишледен бири баргъанды. Тюбешиуню аллында Малкъар театрны артисткасы Мамайланы Фатима, бешик да тебирете, шайырны сёзлерине этилген белляуну жырлагъанды. Экрандан назмула айтылгъандыла. Ингирни бардыргъан Созайланы Илиясны ауазы ол аламат назмуланы философия магъаналарын бютюнда терен этгенди. Малкъар театрны актёру Мызыланы Таубий сахнагъа Кязимни сыфатын къурап чыгъып, алай айтханды назмусун.

Ызы бла ары келгенле малкъар поэзияны мурдорун салгъан Кязимни юсюнден Къабарты-Малкъар телевиденияда малкъар бериулени хазырлагъан бёлюмню таматасы Мишаланы Ахузатны «Я слит с родной землёй» деген фильмине къарагъандыла. Анда Кязимни жашаууну эм чыгъармачылыгъыны юсюнден фольклорчу Журтубайланы Махти, публицист Кючмезланы Рая (проектни автору), китап басманы редакторлары Додуланы Асият бла Кошубаев Жамболат, башхала да айтхандыла. Киногъа къарагъандан сора Кязимни  юсюнден сёз Табакъсойланы Мухтаргъа берилгенди. Ол сёзюн Кязимни назмулары бла башлап, ала бла бошагъанды. Ол назмулада былай ариу эшитилген ана тилни къайгъысын кёрюрге керекди деп, аны эсгертгенди.

Ызы бла сахнагъа чакъырылгъан Мишаланы Ахузат, бу жумушну тынгылы этер ючюн, жыл тенгли бирни ишлегенин айтханды. Ол Мечиланы Кязим атлы маданият фондда уруннганланы, энчи аны таматасы Аппайланы Ларисаны ишлерине бийик багъа бергенди.

Кинону юсюнден айтханда, жаратхан, жаратмагъан да болур. Мени оюмума кёре уа, айтхылыкъ назмучубузну чыгъармачылыгъын жыйыугъа, аны тинтип тизиуге иги да аслам къыйын салгъан адамланы атлары сансыз сагъынылгъаны, сагъынылмай къалгъаны да жарсырча шартды. Биринчилеге не заманда да къыйын болгъаны хакъды. Аланы халкъ аллында жумушлары аны бла сыйлыды, багъалыды. Тарыхха ишлегенде, кино уа тарыхда къаллыкъды, ол затланы унутмазгъа, эсли адамларыбызны сансыз этмезге сакъ болургъа биз, журналистле, бютюнда борчлубуз.

Мусукаланы Сакинат.
Поделиться: