Сабийлигибизни унутулмазлыкъ фильмлери

 Быллымда клубда ишлеп, бизге ахшы юлгю кёргюзтген бир талай адамны эсгерирге сюеме. Къыргъызстанда тургъан жерибизде клуб жокъ эди. Аны себепли къоншу эллеге барып тургъандыла. Гитчелигимде  таматаракъ жашла бла бирге мен да бара эдим киногъа къараргъа. Артда бизде да клуб ачылады. Бир  кечеге эки-юч фильм кёргюзтюп башлайдыла. Нек эсе да жаланда жайда болуучу эди алай.

Артха, туугъан жерибизге кёчюп келгенибизден сора уа  элибизде оруслу  киномеханик ишлегенди. Биз анга дядя  Коля деучю эдик. Аны нёгери уа Афашокъаланы Магомет болгъанды. Ол 1956 жылда Къыргъызстандан бери къуру кеси кёчюп келгенди. Анасыны эгечи къабартылыгъа эрге чыкъгъан эди да, аны  юйюнде жашап, къурулушда да ишлегенди.

Анда жумуш бошалгъандан сора, кеси айтханнга кёре, жюреги клубха тартып, ары келеди. Аны мында сюйюп ишлегенин кёрген нёгери анга Нальчикде республикалы кинофикация управлениягъа бар да, ала сени окъургъа жиберирча заявление жаз деп юйретеди. Ала уа жыл сайын бешеуленни ийиучю эдиле да билим алыргъа, бу жол таулу жашны алтынчы этип  къошадыла.

Алай бла Магомет Ростов областьда Батайск шахарда киномеханиклени хазырлагъан училищени къызыл дипломгъа бошайды. Андан сора аны Сармаково элге жибередиле. Болсада анда кёп ишлерге тюшмеди. Ол кезиуге аны юйюрю  Орта Азиядан кёчюп келген эди. Атасына бла анасына жангы жерде журт салыргъа болушургъа керек болду. Бу борчун тынгылы тамамлагъанлай, элде клубда фильмле кёргюзтюп  башлады.

Ол заманда киноланы ташыучу машина жокъ эди. Тырныаууз шахардан аланы элге автобус бла келтирип тургъандыла. Магомет а ауур, темир ящиклени кётюрюп, клубха алай кийиргенди. Экинчи кюн а тюз алай,  аланы артха, автобусха, элтгенди. Андан а жангыларын алгъанды. Ма алай уруннганды ол хар кюнден.

Биз, сабийле, анга тюбесек, ящиклени кётюрюп, болушургъа ашыгъыучу эдик. Фильмлени уа ол кюндюз - гитчелеге, ингирде уа абаданлагъа кёргюзтюп тургъанды. Къарыуун, заманын, билимин аямай, къыйын ишден къачмай, адамлагъа хайырым тийсин деп, жумушун тынгылы толтургъанды.

Таулула  Кавказгъа энди къайтып келген кезиуде уа ол бизге алай хычыуун кёрюнюучю эди. Уста профессионал болгъаны себепли Афашокъа улуну Тырныауузгъа чакъыргъан эдиле. Ол анда да хунерин толусунлай ачыкълагъанды. Андан сора уа киномеханик болуп Ёзденланы Шамил урунуп тургъан эди.

1985 жылда жангы Маданият юй ачылгъандан сора уа Гюлюйланы  Руслан анда, школда да кинола кёргюзтюп тургъанды. Бизни элибизде алгъын ташкёмюр къазгъанлары себепли анга «Угольный» деп атагъан эдиле. Клуб да шахтёрлагъа ишленнген эди. Мында шашкала, шахматла, башха оюнла да ойнап тургъандыла, сахна биригиу да ишлегенди. Адамла хар ингирден бери аслам жыйылгъандыла. Мында  кёргюзтюлген эм иги кинола уа бизни  бюгюн да эсибиздедиле: «Дети капитана Гранта», «Лавина с гор», «Щит и меч», «Освобождение» эм башхала.

Биз, жашла, быллай фильмлени бирине  да къалмай къарагъанбыз. Аланы жигитлерини атларын, сыфатларын энди да унутмайбыз. Алагъа ушаргъа, юлгю алыргъа кюрешип, махкемени тийресинде аскерчилеча болуп, кёп кере ойнагъанбыз. Аллай фильмле  жаш тёлюню ахшылыкъгъа, тюзлюкге юйретгендиле.

Индияны киноларын сагъынсакъ, «Господин 420», «Цветок в пыли», «Подзняя расплата» эм башхалагъа сабийле угъай, таматала, саулай юйюрле окъуна жыйылып баргъандыла клубха алагъа къараргъа.  Ма фильм десенг! Аладагъы музыканы, тепсеуню, саулай къыралны окъуна сюйюп къойгъанбыз.

Бюгюнлюкде эл клублада кинола кёргюзтюлмейдиле, халкъ Интернетге, телевизорлагъа кёчгенди. Ол да аман болмаз, алай быллай  махкемеле, алгъынча, кеслерини ишлерин тынгылы толтурсала, анга кёпле ыразы боллукъларына ишексизме.