«Биз устазыбызны бек сюебиз»

 Алгъын заманлада устазланы атлары бютюнда уллу сый, намыс бла айтылгъанын тамата тёлю иги биледи.  Бусагъатда да ол усталыкъны сайлагъан адам  сабийлени сюйген, кёп билген болгъаны себепли, аны намысы-сыйы да бийикдеди.  Мектепни   арбазына биринчи атлам этген кюнден башлап, артда жашауну уллу жолуна чыкъгъаныбыздан сора да,  устазларыбызны эсибизде тутабыз, алагъа хурмет этебиз. Элли устазла уа башхаладыла. Бек биринчиден къоншуларыбыздыла, кёбюсюнде жууукъларыбыз, ахлуларыбыздыла. Баям, аны ючюн болур, биз  аланы бютюнда бек хурметлейбиз.

 Мектепни бошап чыкъгъан ким да устазыны юсюнден кёп огъурлу сёзлени сагъатла бла айтып турлугъуна бир тюрлю ишегим жокъду. Эрттегили, бусагъатда окъуй тургъан къызла уа  устазыча кийинирге, кесин аныча жюрютюрге  инеклемей  къоймазла. Школда окъугъаныбызда биз да алай этиучюбюз эсимдеди.  Не заманда да бек уллу хурмет а арабыздан кетген, ауушхан устазларыбызгъады…

 Огъары Малкъар элни 1-чи номерли орта школунда  башланнган класслада устазлыкъ этип тургъан  Киштикланы Солтанмуратны къызы Сарбашланы Фазика не заманда да аны окъутхан устазларына уллу хурмет эте, атларын сюймеклик бла айтады. Бусагъатда аны къолунда билим алгъан экинчи классда болгъан   къызчыкълагъа бла жашчыкълагъа билимин, заманын, кючюн да аямай береди.  Бек башы уа сабийлеге кёп билирге, эсли болургъа юйретеди. Аны бла бирге уа адет-къылыкъгъа, абаданнга, кичиге да,  тийишлисича, сый-намыс бере билирге, ол затла  жашауда бек керек болгъанларын, устаз  кюн сайын эсгерирге эринмейди, унутмайды. Кёп устазланыча, Фазиканы да билим бериуде кесини энчи  кёз  къарам  хаты барды. Ол да  эрттенликде классха  келген сабийлеге энчи тюбеудю.  Аны классында окъугъан  къызчыкъланы  бла жашчыкъланы араларында школгъа барыргъа  сюймегенлери неда бир сылтау этип къалгъанлары хазна болмаучудула. Жаланда бир чырмау, сабий ауруду эсе. 

- Мен оюм этгенден, хар сабийни да бек алгъа адет-къылыкъгъа, кесин  къайда да тап жюрютюрге кереклисине  юйде, юйюрде юйретирге, айтып ангылатыргъа керекди. Угъай, элли сабийле  аллай затланы билмейдиле деп айталмайма. Анга да къарамай, биз, абаданла, алагъа не къадар айтып, ангылатып турсакъ, ол иги болур, аны артыкълыгъы да болмаз. Классха  келген балачыкъла биринчи кюнден башлап, ариу, таза  кийинип келселе, кеслерин тап жюрютселе, ол бизни, устазланы, ишибизде  бек уллу себепликди, - дейди Фазика. – Тизгинлилик, кесин тап жюрютюу,  устазгъа, къарагъан кёзге, сабийлени кеслерине да игиди.  Мени сабийлерим дерслени араларында солуу заманда  чапмайдыла, уллу къычырып сёлешмейдиле, - деп да къошады устаз.

 Устаз «сабийлерим», «балаларым», «ариуларым» демей сёлешмейди окъуучуларына. Ала да аны бек сюедиле.  Сабий алдамайды, аны жюреги тазады, ачыкъды.

 Фазика Солтанмуратовна школгъа ишлерге   жыйырма бла эки  жыл мындан алгъа келгенди. Огъары Малкъарда мектепде бек иги белгилеге окъугъан къыз, Къарачай-Черкес Республиканы къырал  университетине  кирип, аны да  къызыл дипломгъа бошап чыкъгъанды. Малкъарда уа билимли, ишлерин сюйген, аны тынгылы тамамлагъан устазла не заманда да  бек керекдиле. Фазиканы  ишге кёп мычымай аладыла. Биринчи кюнден окъуна  сабийлеге кесин сюйдюрген  къыз, дерслерин да  башхаладан энчирек бере эди. Окъуу къыйыныракъ берилген жашчыкъгъа неда къызчыкъгъа уа  энчи болушлукъ этип, алгъа баргъанланы тизгинлерине жетдиргинчи тынчаймайды. Аны алай къармашыуун ата-анала, мектепни оноучулары да бек жаратхандыла. Бюгюнлюкде да, Фазиканы   кесини юйюрю, юйдегиси, сабийлери болгъанына да къарамай, ол ишине уллу кёллюлюк этмейди.

 Фазика  сабийлени харфланы таныргъа, санаугъа да биринчи юйретген устазды. Аны  къолунда окъуп чыкъгъан жашла бла къызла абадан класслада да алчыладыла. Кёбюсю уа бийик окъуу юйлеге кирип, билимлерин ёсдюредиле. Анга ушаргъа  сюйгенле уа  устазлыкъны сайлайдыл

«Ишими, сабийлени, коллективни да бек сюеме. Мында эрттеден ишлеген, уллу  сынаулары болгъан  устазла бардыла, ала ишлери, сёзлери бла да менича жаш устазлагъа  дайым болушханлай, къаллай жумушда да себеплик этгенлей, керек болса уа кеслери да  къошулуп, мен къолгъа алгъан ишими тынгылы этгинчи тынчаймайдыла. Бек сау болсунла», - дейди Фазика.

- Фазика Солтанмуратовна школда бизге аналыкъ этеди. Ол мудах болсакъ, къатыбызгъа келип, башыбызны сылай, кёп ариу, огъурлу сёзле айтып, жапсарады. Биз аны бек сюебиз! - деп къатлайдыла окъуучулары.

  «Биз аны бек сюебиз!» - деген сёзден уллу насып а къайда устазгъа. 

                                                   

Холаланы Марзият.
Поделиться: