Сууну ичергеми, угъаймы деген соруугъа жууап бирди – ичерге!

Адам аш ашамай бир ненча ыйыкъны жашаяллыкъ эсе да, суусуз а беш кюнню окъуна чыдаяллыкъ тюйюлдю. Чархында сууну он процентин окъуна тас этиу эсни ташлаугъа, кёзлери алас-булас кёрюрча халгъа, башха тюрлениулеге да келтирирге боллукъду.  Аны себепли врачла, диетологла да сууну ичерге чакъырадыла. Бюгюн ма аны юсюнденди жаш специалист Биттирланы Асият бла ушагъыбыз.

-Специалистлени бирлери сууну кёп ичигиз дейдиле, башхалары суусап тюйюл эсегиз, ичмезге боллукъсуз деп, алай юйретедиле. Кимге ийнанайыкъ?

-Адамны санында суу мардадан бир азгъа окъуна азайса, ол къарыусуз болады, башы ауруйду, эсин бла акъылын жыйышдыралмай къыйналады. Аны себепли сууну ичергеми огъесе ичмезгеми деген соруугъа жууап бирди – ичерге! Алай артыкъ уллу магъанасы болмагъанча кёрюннген ол ишге да жууаплы кёзден къараргъа керекди.

 Сёз ючюн, жайда бютюн сакъ болургъа тийишлиди. Биринчиден, суу санланы асыры бек къызгъандан тыяды. Экинчиден, терини мылылыгъын сакълап, жыйырылыргъа къоймайды. Ючюнчюден, суу къанны жукъартып, юйюшген тугулланы къуралыуларына чырмаулукъ этеди.

-Врачла эрттенликде тургъанлай, бир стакан суу ичсегиз игиди дейдиле. Башха заманлада уа аны мардасы къаллай бирди?

-Керти окъуна, аш ашардан жарым сагъат алгъа мытыл сууну ичгенни хайыры барды. Ол аш оруннга, чегилеге да игиди, ичи къатаргъа ёч болгъаннга уа ол жорукъ болуп къалыргъа окъуна керекди.

Бир стакан сууну къуру эрттенликде угъай, хар ашарны аллында ичгенни да хатасы жокъду. Арыкъ болургъа сюйгенлеге ол бютюн игиди- ач этмей талай заманны турлукъду. Ауурлугъугъузну хар килограммына 30 миллиграмм суу керекди. Сёз ючюн, 70-80 килограммны тартханнга кюннге 2-2,5 литр суу керекди.

-Ол ёлчемге чай, шорпа, компотла, башха суусапла киремидиле?

  -Хау, алай шешаладагъы неда къайнатылгъан таза суу айырмалыды. Нек дегенде татлы сууланы бал тузлары бла консервантлары кёпдюле. Ол а саулукъгъа хаталыды.

-Нарзанла уа ол тизмеге киремидиле?

- Таза сууну хайырлылыгъы гара сууладан окъуна асламыракъды. Нарзанны мардадан кёп ичиу эрттеден келген аурууланы жангыртыргъа боллукъду.

-Сууну кюннге ненча кере ичерге керекди?

-Анга былайды деп айтырча тюйюлдю. Организм кеси билдирир деп  сууап болгъунчу сакълап турургъа да жарамайды. Ол чекге жетдирмезге кюрешигиз, сууну ичерге унутмагъыз. Бир-бирледе организмге башха заманладан эсе кёбюрек суу керек болгъанын да эсигизге салыргъа сюеме.

-Ала къаллай кезиуледиле?

-Грипп, ОРЗ, чеги ауруула, аш-азыкъдан ууланыу – ала барысы да  сууну кёп ичиуню излеген сылтауладыла. Суу бла вирусла, уулу затла да жуууладыла. Аллай кезиуледе терк-терк, алай аз-аз иче турургъа керекди. Бир-эки уртламны хар 15-20 минутдан неда аякъ жолгъа баргъаныгъыз  неда къусханыгъыз сайын.

Жайда уа биз кёбюрек терлейбиз, аны себепли мылылыкъны ла кёбюрек тас этебиз. Ол къоранчны артха къайтарыргъа керекди.

Ичген сууугъузну ёлчеми хауаны температурасына кёре болургъа керекди. Сёз ючюн, тышында жылылыкъ жыйырма градус эсе, кюннге 1,5-2 литр тамамды. Иссилик отуз градусха жетген эсе уа – 2-2,5 литр керекди.

Хамамны бла фитнесни сюйгенле да ма алай этерлерин эсгертирге сюеме. Дагъыда самолётда учханда да  къан къалыннга айланнганы ючюн, сууну магъанасы уллуду. Газы болмагъанны ичсе игиди. Нек дегенде бийикликде кёплени къарынлары ауруп тебирейди, газ а халны бютюн осалландырады.

-Хар килограммгъа 30 миллиграмм суу деген жорукъну хар кимдамы толтурургъа керекди?

-Ол адамны жыл санына (уллайгъанла сууну азыракъ ичедиле), ишни халына (ауур ишде уруннган адам сууну терк-терк излейди), ашагъан ашыгъызгъа эмда сёзсюз, саулукъгъа кёре болады. Саулугъугъуз иги эсе, кюннге юч литр окъуна ичигиз. Аденомалары, глаукомалары болгъанла, бюйреклери, бауурлары, жюреклери ауругъанла уа халларына кёре ичселе игиди.

Гипертоникле да сууну азыракъ ичсинле, деген оюм жюрюйдю. Алай ала кеслерин суусун затладан угъай, тузлу ашладан тыйсала керекди. Нек дегенде ол адамда сууну тыяды да, аны хатасындан а къан басымы кётюрюледи, аякълары,къоллары да кёбедиле.

Къысхасы, сууну кёп ичиуню юсюнден арсарлы бола эсегиз, врачыгъыз бла кенгешигиз. Ол халигизни биледи, тюз марда тохташдырыргъа болушурукъду.