Кертиликге табыныу жашау жорукълары эди

Журналист мамыр жашауда, урушну кезиуюнде да къоркъуулу усталыкъладан бириди, дейдиле экспертле. Тюрлю-тюрлю шартлагъа  кёре уа, арт он жылны ичинде битеу дунияда да асламлы информация органланы 600 келечиси ёлгенди, аладан 200-ден асламы – Россейде. Прессаны халкъла аралы институту келтирген шартлагъа кёре, 2012 жылда битеу дунияда да 119 журналист ажымлы жоюлгъанды.  РФ-ни Журналистлерини союзуну тарихлерине кёре уа, Россейде орта эсеп бла жылны ичинде 10-20 репортёрну жашауу юзюледи.

Алай, жарсыугъа, асламында, бу аманлыкъла ахырына дери тинтилмей, мурдарла табылмай къаладыла. Сёз ючюн, Дмитрий Холодовну, Владислав Листьевни, Артём Боровикни, башха белгили журналистлени ёлтюргенлени атлары алыкъа тохташдырылмагъандыла.

«Гласностьну къоруулауну фондуну» шартларына кёре уа, былтыр Россейде репортёрлагъа ишчи борчларын толтурургъа чек салып,   60-дан аслам чабыууллукъ этилгенди, юч журналистни ёлтюргендиле. Бу бушуулу тизмеде Къабарты-Малкъардан репортёр - «Кавказская политика» Интернет сайтны корреспонденти Тимур Куашевни аты да барды.

Къабарты-Малкъарны журналистикасы юч фахмулу жашны тас этгенди. Бу бушуулу тизмени Тамерлан Казиханов «ачханды». Ол 2005 жылда аманлыкъчыла Нальчикге чабыууллукъ этген кезиуде бандитлени окъларындан жоюлгъанды.   Ол заманда анга  жаланда 34 жыл толгъан эди.

Тамерлан журналистлени династиясындан эди. Аны атасы Али Казиханов «Известия» газетни энчи корреспонденти болгъанды, регионла аралы «Шимал Кавказ» газетни къурап, кёп жылланы ичинде регионда артыкъда магъаналы проблемаланы ачыкълап тургъанды.

Биринчиден а Тамерлан врач усталыкъны сайлагъан эди. Ол Нальчикде орта школну бошап, ызы бла Дагъыстанда медицина институтда окъугъанды. Москвада предпринимательствону институтун да бошагъанды. Иги врач да болаллыкъ эди, алай   жашауунда ахырда башха сайлау этгенди- журналистика.

1999 жылда ол право низамны сакълаучу органлагъа къуллукъ этерге киреди, «За воинскую доблесть», «За отвагу» майдалла бла саугъаланнганды,  «Золотой ларец», «Серебряный сателлит» деген халкъла аралы телевидение фестивальланы энчи саугъаларына тийишли болгъанды. Детектив фильмлени «Закон эм жамауат» деген  халкъла аралы фестивалында уа  диплом бла саугъаланнганды.   

Ич ишле органлада ишлеген кезиуде Тамерлан, уллу архив жыйып, документли фильмле алдырып тургъанды.  Ол урушну ачылыгъын кёргюзтюрге, аны юсюнден керти хапар айтыргъа итиннгенди. Арт кезиуде алдырып кюрешген фильми уа Чеченде жашын тас этген, аны излеп айланнган ананы юсюнден эди. Алай жашау кесича оноу этгенди. Фильмни ахырына жетдиралмай,  Тамерлан Казиханов 2005 жылда, къолундан видеокамераны кетермей, аманлыкъчыланы къолларындан жоюлгъанды.
РФ-ни Президентини Указы бла ол Кишиликни ордени бла саугъаланнганды. 2006 жылдан бери Россейде аны аты бла саугъа тохташдырылгъанды.  

Геккиланы Казбекни жарыкъ сыфаты, аны жумушакъ ауазы,  ышарыуу жамауатны эсинден бюгюн да кетмегенди. Казбек  халал жюрекли жарыкъ жаш эди, фахмулу журналист, телеведущий болгъанды. Ол алдыргъан сюжетле, «Россия» битеуроссей телеканалны КъМР-де филиалында малкъар тилде бардыргъан «Жангылыкъла» да жарыкъ нюрден толу эдиле.  
Казбек телевиденияда жаланда юч жыл ишлегенди. Алай эфирге биринчи кере чыкъгъанында окъуна уялмай, абызырамай, жашауун саулайда тюзюнлей эфирде ётдюргенча алай ышаннгылы бардыргъан эди. Малкъар тилге  фахмусу, халатсыз сёлешгени уа халкъны сейирге окъуна къалдыргъанды.  Ол Жетмиш чучхурланы юсюнден алдыргъан биринчи сюжет «Россия» федерал телеканалда кёргюзтюлгенин айтырчады.  

Аны жетишимлери алыкъа алда эдиле, алай мурдарла  жашауун юздюле.   Алай биргесине ишлегенле, жууукълары, ахлулары, шуёхлары, танышлары да ол араларындан кетгенине энтта да ийнанмайдыла. Казбекге жаланда 28 жыл толгъан эди.

Тимур Куашевни аты  газет окъуучулагъа артыкъ белгили да болмаз, ол асламында Интернет органлада ишлегенди.  Алай халкъны жарсытхан, адамланы къайгъыртхан темаланы кётюрюп, аланы юсюнден «Кавказская политика» интернет сайтда тынгылы материалла жазгъанды. Андан сора да, аны «Живой журнал» сетьде кесини бети болгъанды.  Ол ислам динни  энчиликлерин, кавказ халкъланы тёрелерин, ала бирге къалай келишгенлерин тинтип, сейир статьяла  жазгъанды. Арт кезиуде уа правону къоруулау иш бла кюрешгенди, «Яблоко» политика партияны КъМР-де регион бёлюмюню ишине къатыша да башлагъан эди. Анга жаланда 26 жыл толгъан эди.

Тимур бла танышхан адам артда аны  бла байламлыкъны юзмегенди. Ол жарыкъ, ачыкъ, башхалагъа хурмет эте билген, акъыллы жаш эди. Баям, анга бу шартла анасындан – малкъар драма театрны актрисасы Баккуланы Ларисадан да ётген болурла.  

Гитче статьяда бу  юч фахмулу жашны  ишлерини, умутларыны, жашау жолларыны юслеринден толу айтыр онг жокъду. Алай  ала жашауларында сайлагъан усталыкъгъа кертичи болуп, ахыр солууларына дери окъуучуларыны юслеринден сагъыш этгендиле.