Адамны териси таза болургъа керекди

Ариу, таза териси болгъан адамны кёрсенг, сукъланнган этесе. Адамны саулугъу терисине кёреди деп, эштада, бош айтыла болмаз. Аны юсюнденди бюгюн Тери–венерология диспансерни дерматолог - венерологу  Л. X. Пшуков бла бизни ушагъыбыз.

- Латмир Хазешевич, баям, адамны терисини магъанасы уллу болур?

- Хау, ол кёп тюрлю борчланы толтурады: аны къоруулаучу магъанасы барды, тери бла тюрлю-тюрлю уула чыгъадыла, къанны да мингле бла тамырчыкълары аны юсюндедиле. Аны себепли адамны саулугъу тюрленнгени бла ол да тюрленип башлайды. Бир-бир аурууланы уа адамны терисине къарагъанлай окъуна билирге боллукъду. Сёз ючюн, териси сарыгъа тартхан жукъгъан гепатитден неда холециститден ауруйду. Акъсыл эсе уа - къаны жетмейди.

- Чапыргъанла уа не затдыла сора?

- Аланы сылтауларын да адамны ич органларында излерге керекди. Сёз ючюн, баууру ауругъан адамны эти къызыл жулдузчукълача алай чапырады. Экзема, псориаз а адамгъа аш жарашмай тебиресе башланадыла.

Адамны эти кеси аллына чапырып къалгъан кезиуле да болуучудула.

Бюгюнлюкде бек къыйын тери ауруулагъа пузырчатка, псориаз эмда экзема саналадыла. Бу аурууланы сылтаулары иги тинтилмегенлери себепли аланы толусунлай сау этерге боллукъ дарманла да жокъдула. Болсада ала ата-анадан сабийге кёчерге къоркъуу барды. Андан сора да, адамны жюреги бек къыйналса, сора ашында да бир затны оздурса, ичги бла кюрешсе, къысхасы – чархына заран салгъан зат этсе, башында саналгъан ауруула чыкъгъанлары да ачыкъланнганды.

Аланы дагъыда бир энчиликлери барды - ала жылны бир-бир кезиулеринде къозгъаладыла. Псориаз жайда бла къышда къозгъалыучуду.

- Аладан ауругъанла не мадар этсинле да?

- Бек алгъа ашны айырып ашаргъа, ауруу къыйыннга айланса уа, кюшлю, жаулу затланы, цитрус кёгетлени, кофени, чайны эмда ичгилени ахырысы бла да хайырланмазгъа керекди.

Бy аурууладан ауругъанла соядан, сютден этилген ашарыкъла, какла, салатла ашасала игиди. Дагъыда алагъа витаминлени, микроэлементлени да кёп хайырланыргъа керекди.

- Псориаздан бла экземадан ауругъанын адам къалай билирге боллукъду?

- Кёбюсюнде адамны тобукъларында, башында, жингириклеринде къызыл тамгъала чыгъадыла. Бир тамгъалы псориаз а адамны къарынында да чыгъыучуду.

Ауруугъа багъылмаса, ол адамны битеу этине жайылыргъа да боллукъду. Андан сора уа, алгъа иничке къан тамырла, артда уа базыкъ къан тамырла бузулуп башлайдыла.

- Бy ауруула башхалагъа жугъамыдыла?

- Угъай. Ала жаланда ауругъанны кесине къоркъуулудула. Алай, энтта да къайтарып айтама, саусуз жарамагъан ашланы ашамаса, аракъы, тютюн ичмесе, аурууну хорларгъа боллукъду.

Анга мен бир юлгю келтирирге сюеме. Тери аурууладан бакъгъан диспансерде бир саусузубуз бар эди. Ол псориаздан жыйырма жыл ауруй эди. Жыл сайын больницагъа жатып, кесине бакъдырып тургъанды. Бy жол къанын тазалагъан дарманла, тюрлю-тюрлю витаминле, гормон  препаратла, ультра-фиолет  сеансла бла да багъып, халын игиге айландыргъан эдик. Этини къызаргъаны, кичигени да кетген эди, анда мында бир тамгъасы къалгъан эди ансы.

Биз да аны больницадан чыгъарабыз деп тургъанлай, битеу эти жангыдан чапырып чыкъды. Сылтауун тинтип башлагъанда, аны аллында кюн ол адам аракъы ичгенин ачыкъладыкъ.

Бу ауруу кесин кёп жылланы ичинде билдирмей турургъа да боллукъду. Хар зат да адам кесини саулугъуна къалай къарагъанына кёреди.

- Дерматит, кичиу ауруу, сора грибокла бла байламлы ауруула да терк сау болмайдыла.

- Бусагъатда алагъа къажау бек хайырлы дарманла бардыла, аурууну оздурмазгъа керекди ансы. Саусуз врачха не къадар эртте барса, ол къадар терк сау боллукъду.

- Аладан аурумаз ючюн а не этерге керекди?

- Бек алгъа терини таза тутаргъа. Адамны ичинде болгъан уулу затла териси бла чыгъадыла дегенбиз. Сора терини тазалап турмасанг, уулагъа да чыгъаргъа къыйын болады. Андан а тюрлю-тюрлю ауруула къозгъаладыла. Сёз ючюн, кичиу жаланда кирлиликден чыгъады, кичиу аурууну къозгъагъан губула кирлиликде терк жайыладыла.

- Насыпха, ол ауруу энди къурутулгъанды.

- Жарсыугъа, алыкъа андан ауругъанла тюбейдиле.

Аны билген тынчды. Адамны къарыны, бармакълары, жан сюеклерини ич жанлары чапырып къызарадыла эмда бек къаты кичитедиле, бютюнда кече. Андан жаш адамла, сабийле да эм абаданла да аурургъа боллукъдула.

Юйюрде бир адам ауруду эсе, барысы да кеслерине бакъдырыргъа керекдиле.

Кичиу ауруугъа заманында багъылмаса, ол къыйыннга айланыргъа боллукъду. Ол заманда адамны терисинде ирин этген чачырауукъла чыгъадыла неда ол дерматитге айланады. Саусуз кесине бакъдыргъандан сора ол хайырланнган затланы битеу тазаларгъа, микробланы ёлтюрюучю затла бла жууаргъа, тёшек, жастыкъ кереклерин а къайнатып, эки жанындан да исси итиу урургъа тийишлиди.

Кесигиз кёргенликден, тазалыкъ, жаланда тазалыкъ керекди. Ашарны аллында ишден келгенден сора къолларын жуугъан, ингир, эрттен жуууннган, башхаланы тёшеклерине кирмеген, жан жаулукълары бла бетин  сыйпамагъан, тазалыкъны башха жорукъларын да къаты сакълагъан адам тери аурууладан бир заманда да аурурукъ тюйюлдю.