Тыш къыралла эмда башха регионла бла байламлыкъла кюч ала барадыла

Къабарты-Малкъар республикадан предприятияла эмда организацияла, буруннгу жыл бла тенглешдиргенде, былтыр тыш къыралла бла жети процентге аслам сатыу-алыу этгендиле. Ол санда экспорт юч процент къошханды, импорт а 8,3 процентге жетгенди, - деп билдиргенди КъМР-ни Экономиканы айнытыу министерствосуну регионну маркетинги эмда тыш байламлыкъла департаментини башчысы Севиль Богацкая.

Былтыргъы кёрюмдюню 2021 жыл бла тенглешдиргенде бютюнда иги айнытыу эсленеди: экспорт – 32,1, импорт а 23,8 процентге. Ол бары да санкцияла болгъанына да къарамай. Севиль Богацкая айтханнга кёре, ахыр он жылны ичинде былтыр регион бу жаны бла эм уллу кёрюмдюле болдургъанды.

Сатыу-алыу асламысында СНГ-дан къыралла бла барады: Беларусь, Къазахстан, Армения, Узбекистан, Киргизия, Гюржю, Иран, Монголия, Тюрк, Китай эмда Афганистан бла да аны хатасы жокъду. Экспортха кёбюсюнде аш-азыкъ продукция жибериледи: мирзеу, бишлакъ, консервала, татлы ашарыкъла, мал ашла, чагъыр, гара эмда татлы суула, крахмал.

Экспорт жумушла бла кюреширге сюйгенлеге республикада кёп жаны бла себеплик этиледи. «Халкъла аралы кооперация эмда экспорт» миллет проектни излемлерин толтура, ондан артыкъ инструмент сингдирилгенди. Экспортну айнытыу платформа, КъМР-ни Башчысында Экспорт совет да къуралгъандыла, Экспортну айнытыу ара ишлейди эмда быллай предприятияланы тизмеси (каталог) жарашдырылгъанды.

Сагъынылгъан Араны болушлугъу бла былтыр сегиз орта эмда гитче предприятие битеуда 3,6 миллион доллар багъасына онтёрт келишим этгендиле. Оналты предприятие халкъла аралы кёрмючлеге къатышхандыла, онусу уа бизнес-миссиялада болгъандыла, алагъа семинарла эмда мастер-классла да бардырылгъандыла. «Жылны экспортёру» деген республикалы конкурсда уа бу бёлюмде айырмалыланы сайлайдыла.

Къайсы ишде да билимсиз айнытыу боллукъ тюйюлдю. Аны толу ангылап, экспорт бла кюреширге тийишли кадрланы хазырлаугъа эс бурулады. Ол умутда КъМКъУ, РФ-ни Экономиканы айнытыу министерствосу, Россейни Экспорт арасы келишим этгендиле.

Арада байламлыкъла къураугъа да эс бурулады. Министерствону башламчылыгъы бла былтыр предпринимательле бир ненча тюбешиуге къатышхандыла, ол санда халкъла аралы форумлагъа, ишчи къауумланы жыйылыуларына да. Кёп регионла эмда шахарла бла бирге ишлеу жаны бла келишимле да этилгендиле.