Адамланы ийнаннганлары бла хайырланадыла

 РФ-ни законларына тийишлиликде, биреуню алдап, неда ышандырып, аны  ырысхысын урлагъан   РФ-ни УК-сыны 159-чу статьясына кёре   уголовный жууапха тартылады. Болсада   хыйлачыла шёндюгю технологиялагъа базынып, адамланы, асламында уа  тамата тёлюню келечилерин, алдап, ахча къоллу боладыла.  Быллай аманлыкъланы тинтиу, бузукъчуланы ачыкълау къыйын ишледен бири болгъанын айтадыла  право низамны сакълаучула.

Инсанларыбызны асламында телефон бла алдайдыла аманлыкъчыла. Танымагъан биреулен сёлешип, банкны келечиси болгъанын айтады эмда   счётугъуз жабылгъан этеди,  ахчаны башха жерге кёчюрюрге керекди дейди.   Банк картаны тарихлери  белгили болсала, хыйлачыла ахчаны  бир тюрлю чырмаусуз урларыкъдыла. Аны себепли  картаны тарихлерин, CVV2 кодну  бир адамгъа да айтыргъа жарамайды, деп къаты эсгертедиле цифралы къоркъуусузлукъ жаны бла экспертле.   Ишекли болгъан эсегиз а банкны бёлюмюне сёлешип, ишни болумун сураргъа керекди.

Хыйлачыла интернетни онглары бла да кенг хайырланадыла. Сёзге, товарны учуз багъасы бла сатханларыны юслеринден билдириулени басмалап. Анга алданып, адамла ахчаларын ашырыргъа боллукъдула. Хыйлачы уа  ол жетгенлей билдириуню басмадан кетерип, телефонун ёчюлтюп, тас болуп къалады.

  Быллай алдаудан сакъланыр ючюн сатыучу бла ахчаны   товар жетгенден сора тёлеуню юсюнден келишим этерге керекди. Багъасын  алгъадан тёлеп къояргъа жарамайды, ол кезиуде  ахчасыз, товарсыз  да къалыргъа боллукъсуз. 

Жууукъ адамыгъыз хатагъа тюшгенди, аны къутхарыр ючюн ахча керекди. Быллай билдириулени алмагъан адам хазна къалгъан болмаз. Болсада танымагъан инсанны  сёзлерине ийнанып, жууукъларына болушур ючюн ахчаны тёлеп къойгъанла аз тюйюлдюле. Сёзге, 2023 жылда августда 80-ЖЫЛЛЫКЪ ыннаны телефонуна ол танымагъан адам сёлешип, полициячы болгъанын айтханды эмда къызы авария этгенин билдиргенди. Сорууну таплыгъы бла тамамлар ючюн а 800 минг сом керекди, деп къоркъутханды. Жалгъан полициячыны айтханын этип, тиширыу ахчаны алыргъа келген инсаннга 100 минг сомну бла 7 минг долларны бергенди. Алай бла анга къоранч 780 470 сом болгъанды. Къызына уа тиширыу жаланда ахчаны бергенден сора сёлешгенди.

 Кёресиз, быллай кезиуледе бек алгъа жууугъугъузгъа, неда аны танышларына сёлеширге, аны болумун сураргъа керекди.

Дистанциялы халда этилген аманлыкъланы тинтген къыйынды. Инсан хыйлачы бла бетден бетге тюбемейди, аны ючюн а  бузукъчуну тохташдырыргъа онг болмай къалады. Аны ангылап, инсанла сакъ болургъа,  мюлклери  ючюн жууаплы болургъа керекдиле.