Жигитлени юслеринден энтта да бир хапар

Уллу Ата журт уруш бошалгъанлы быйыл жетмиш сегиз жыл болады. Алай а ол салгъан жарала бир юйюрде да сау болмагъанлары хакъды. Ёксюзлюкню ачы гыржыны бла ёсген сабийле, аладан жаш болуп тургъанлай, дунияларын Ата журтну къоруулай алышхан жигит аталарын бир заманда да унутмайдыла, сюйюп эсгередиле. Ала кёрген къыйынлыкъларын аз санайдыла, жаланда ата жылыу излегенлери эслеринден бир заманда да кетмейди. 

Алгъаракъда сабийлени окъутуугъа кёп къыйын салгъан Муртазланы Абулланы къызы Зухураны «Прерванный полёт», «Разговор с незнакомым отцом» деген китапларын окъугъанымда, сыйлы устазыбызгъа уллу сый бергенме – ол керти да фахмулу тизип айтады атасына Малкъар ауузда ол дуниясын алышындыргъандан сора болгъан ишлени юслеринден. Алай бла ол китапны магъанасы къайда кенгди ёсе келген тёлюлеге – Зухура тарых жол бла элтеди окъуучуларын. Аны атасына чексиз тансыкълыгъы башлатхан ушагъы анычаланы бошалмаз хапарларыды. Бу материалда да Зухураны атасыча фронтха кетген юч жигитибизни хурмет бла эсгерирге излейбиз.

Быйыл Ташлы-Талада эки сын таш сюегендиле Ностуланы Хажинауну туугъан-туудукълары. Алада беш адамны атлары жазылыпдыла: Ностуланы Къайтаны жашы Хажинауну бла аны жашлары Далхатны (энчи сын таш), Батталны, Шамшудинни эмда

Абдул-Керимни. Сабийлени аналары Чочайланы Шарданны къызы Дулдусхан эди.  

Жашладан ючюсю Уллу Ата журт урушда ёлгендиле. «Уллу Ата журт урушну кезиуюнде республиканы оноучулары атабызгъа Черек районда партизан жыйын къураргъа буюргъан эдиле. Аны бла бирге аны кичи къарындашы Абдул-Керим да баргъанды, сабий жаш болуп, партизаннга. Душманла кетгенден сора да атабызгъа таулада букъгъан бандитле бла кюреширге тюшгенди. Ол аллай бир сермешде жоюлгъанды, – дейди Далхатны къызы Тамара. – Ол ёлгенден сора, къарт атабыз Хажинау,  Тёбен

Жемталада юйчюк алып, анамы, эгечлерим Фаризатны бла Фатиматны, мени да ары кёчюрген эди. Алай бла бизни жаныбызны сакълагъанды. Биз сюргюн къыйынлыгъын сынамагъанбыз, ахлуларыбызгъа уа бек къайгъы этип жашагъанбыз, ала артха къайтхынчы».

Хажинауну экинчи жашы Баттал 1914 жылда Огъары Малкъарда туугъан эди. Аны юсюнден ол колхозда чибинчилени таматалары болуп тургъанды деп айтылады бир жазыуда. Темуккуланы Борисни китабында аны юйдегиси Эристауланы Шамдарий, сора къызчыгъы Аминат сагъыныладыла. Сабий кёчгюнчюлюкде ауушханы да айтылады Къазахстанда. Юйюр тамата уа, 1942 жылда Уллу Ата журт урушха чакъырылып, анда тас болгъаннга саналып турады. 

Ностуланы Хажинауну ючюнчю жашы да Шамшудин 1922 жылда Огъары Малкъарда туугъанды. Ата журтун къорууларгъа онтогъуз жылында кетгенди. Сын ташында ол да Уллу Ата журт урушда тас болгъанды, деп жазылады. 

Юйюр кичиси Абдул-Керим 1928 жылда Ташлы-Талада туугъанды. Абдул-Керим туугъан элинде ара мюлкню къураугъа, аны айнытыугъа уллу къыйын салгъанды. Ол кёчгюнчюлюкден къайтхан жыллада колхозгъа таматалыкъ этип тургъанды. Юйдегиси

Уяналаны Фатимат бла тёрт къыз бла жаш ёсдюргендиле: Лейля, Борис, Люба, Лариса, Светлана. 

Хажинауну бла Дулдусханны жангыз къызлары Абидат шауурдатчы жаш Улбашланы Мухажирни юй бийчеси эди. Аланы Мухадин бла Мурат деп эки жашлары болгъанды. Къызчыкълары Фатимат а сабийлей сюргюнде ауушханды. Абидат, къарындашы Абдул-Керим да Экинчи Чегемде жашап тургъандыла ахыр жыллада. Жангыз эгечлери уруш къазауатында жашлай кетген жигит къарындашларын бир кюнде да унутмагъанды. Дуниясын да аланы эсгере алышханды. 

Ностуланы бу уллу юйюрлерини туугъан-туудукълары жигит аппаларыны атларын сый, намыс бла жюрютгенлери бюгюн, жигитлик артыкъ да бек изленнген кюнледе, халкъыбызгъа ариу юлгюдю. 
Манга бу ишимде болушхан, атасыны, ата къарындашларыны суратларын жиберген Абдул-Керимни жашы Борисге энчи ыразылыгъымы билдиреме.