Ана тилибизде – биринчи суратлау фильм

Тюнене къарачай-малкъар тилде салыннган «Мариям» деген суратлау фильмни премьерасы болгъанды. Ол  миллетибизни маданият жашаууну жангы бетин ачханды.  Аны жаш режиссёр Атабийланы Малика алдыргъанды.  Автор, жигитлерини къадарларын суратлай,  миллетибизни сюргюнде жашауун ачыкъларгъа итиннгенди.

Уллу, гитче да  халкъыбызны тарыхыны бушуулу кезиуюню юсюнден ана тилибизде салыннган киногъа сюйюп келгенлерине премьера ётген залны тыкъ-толу болгъаны да шагъатлыкъ эте эди. 

Фильм Маликаны  диплом ишиди. Ол кеси чертгенича, кёчгюнчюлюкню темасы анга бек къаршыды. Ол кезиуню юсюнден  анга аппасы Юсюп хапар айтханлай тургъанды. Акъсакъал кеси да залда эди. Фильмни жигитлерине да режиссёр аны юйюрюню адамларыны атларын атагъанды. Сюжет ызын а  кеси къурашдыргъанды.

«Мариямдагъы» ишле Огъары Жемталада башланадыла. Таулу ынна, жашын, тамата туудугъу Ахматны  да аскерге ашырып, туудукълары Мариямны бла Юсюпню ёсдюреди. Ыннаны сыфатын малкъар драма театрны актрисасы  Алтууланы Халимат къурагъанды. Ол кёп къыйынлыкълагъа тёзе келген таулу тиширыуну аламат ойнагъанын белгилерчады. 1944 жылны 8 мартында ыннаны да туудукълары бла бирге Орта Азиягъа ашырадыла. Анда ол кёп да бармай ауушады.  Мариямны бла Юсюпню тамата къарындашлары Ахмат излеп табады. Урушдан аны контузиясы ючюн эркин этген эдиле. Ала, ючюсю да бирден къармаша, жашауларын къурай башлайдыла. Алай аланы кезиулю къыйынлыкъ сакълай эди – Ахмат эл къыйырында жардан кетип ёледи…

Сабийлени жашаулары, жюреклери да такъыр болады. Аш жетишмей тебирейди. Мариям, тапхан ашчыгъын онжыллыкъ Юсюпчюкге берип турады. Не амал бла да аны жанын сакъларгъа кюрешеди. Кюнлени биринде аланы эшиклерин биреу къагъады. Мариям, асыры къарыусуздан, эшиклени кючден ачады да, гыржын туурамны узатып тургъан жашны кёреди. Алай ыннасыны: «Билмеген, танымагъан адамыгъыздан зат алмагъыз», – деген сёзлерин эсине тюшюрюп, эшикни жабып къояды.

Кёчгюнчю немисли жаш а келтиргенин эшик аллында къоюп кетеди. Кёп да бармай Мариям жукълап,уянмай къалады. Юсюпчюкге,  къоллары бла жерни къазып, эгечин асыраргъа тюшдю. Къызны боюнунда  сахтияндан дууача тигилген хуржунчукъ бар эди. Ары Мариям туугъан жерини топурагъындан алып салгъан эди. Жашчыкъ аны къабырны юсюне себеди… 

Кино жыл саны келген Юсюпню Огъары Малкъарны тийресиндеги эски эллерибизде айланыууну кадрлары бла бошалады. Кёчгюнчюлюкню сынамагъан хазна юйюр болмагъанын эсге алсакъ, аланы хар бири да кесини аппаларын бла ынналарын эсгергенлери баям эди.

Фильм бошалгъандан сора  сахнагъа Атабийланы Малика чыгъып, бу ишни къалай бла башлагъаныны юсюнден къысха хапар айтып, келир жыл да кезиулю фильмин салыргъа хазырланнганын билдиргенди. Аны аты «Тауланы шошлугъу» деп алай боллукъду. Ызы бла ол  сахнагъа фильмде ойнагъан эмда аны алдырыргъа къатышхан Темиржанланы Мариямны, Газаланы Эльдарны, Алтууланы Халиматны, Малкъарланы Каринаны эм оператор Василий Зарубаны сахнагъа чакъыргъанды. Жыйылгъанла алагъа  къызыу къарсла бла тюбегендиле. Малика уа аланы хар бирине да жюрек ыразылыгъын билдиргенди.

Жууукъ кезиуде «Мариям» суратлау фильмни Элбрус эм Черек районлада да кёргюзтюр мурат барды. Премьера КъМКъУ-ну залларыны биринде ётгенди. Дагъыда социал сетьлени хайырланнганла фильм Къулийланы Къайсын атлы Малкъар къырал драма театрда  да кёргюзтюлсе сюйгенлерин билдиргендиле.

 

Таппасханланы Аминат.
Поделиться: