Саулукъ

Россейни къутхарыучу службасы 80 жыл мындан алгъа ВЦСПС-ны секретариатыны оноуу бла турист-экскурсия управленияда къуралгъан эди, биринчи къутхарыучу станцияла уа Кавказны туристле бла альпинистле аслам келиучю жерлеринде ачылгъандыла.  Аллайла Приэльбрусияда Тегенеклиде бла Адыр-Сууда да болгъандыла.

Инфарктдан сора кёпле ишлерине къайталмайдыла. Юйде да хазна зат эталмайдыла. Къалай къайтыргъа боллукъду алгъын халгъа? Аны юсюнден терапевт Улбашланы Лейля бла ушакъ этгенбиз.

Семиз болмаз ючюн не заманда не зат ашаргъа керекди? Жыл сан жетсе, ашыбызны тюрлендирирге заман да жетемиди? Эрттен азыкъгъа ашагъан затынг жаугъа айланмайды, деген кертимиди? Бир кюнню ичинде, бек азындан, эки литр суу ичерге керекди деген оюм а?  Бу айтылгъан затладан тюзю – терси  къайсыды? Окъуучуланы сорууларына врач  Моллаланы Фатима  жууап береди.

Саулукъну мардада тутууда къан басымны магъанасы уллуду. Докторла аны ёнчелей турургъа кереклисин къайтарып айтадыла, нек дегенде ол тюрленнгени бла кёп ауруула кеслерин билдирип башлайдыла. Ол бийигирек эсе (130/85), аны чёкдюрюрге тийишлиди. Аны амалларыны юсюнден «Комсомольская правда» жазады.

Бизни саулугъубуз, кючюбюз-къарыуубуз да ашыбыз бла байламлыды. Миллетибизни ашы уа бек биринчи, эт бла байламлыды. Алай таулуну хант столунда  не заманда да бишлакъ, гыржын, чай боладыла. Аланы саулукъгъа не хайыр, не хата этгенлерини юсюнден  врач Кючмезланы  Мустафа бла ушакъ этгенбиз.

Онкология ауруула жайылып баргъаны битеу къыралланы да жарсытады. Аны алгъадан болдурмау амаллада сарымсахны жери бек магъаналыды. Аны юсюнден  врач Бёзюланы Залимхан айтханды:

Терен, сабийликдеча, татлы жукъу. Къалай тас болуп къалады ол, билмей тургъанлай. Тангнга дери кёзюнгю къысмай чыкъсанг неда жукълай да уяна турсанг, кёп соруула чыгъадыла: не зат бузады жукъуну? 

Къан тамырлары къыйнагъанланы саны ёседен ёсе барады. Некди алай? Аны юсюнден Нальчик шахарны  экинчи номерли поликлиникасыны терапевти Чеченланы Аминат бла ушакъ этгенбиз.

Нальчикде сабийлени билимликлерине себеплик этген арада тюрлю-тюрлю кружокла, дерсле бардырыладыла. Алгъаракълада уа анда республикада биринчи болуп «Аутус» деген айныуларында энчиликлери болгъан сабийлеге комплексли эм интенсив реабилитация ара ишин башлагъанды.

Бахчабызда ёсген тахта кёгетлени не хайыры болгъанын тынгылы билмейбиз. Врач-диетолог Доттуланы Фатима хобустаны юсюнден айтханды: