Жамауат

Дунияны башында жашагъан айыула 7 тукъумгъа юлешинедиле. Алай эсе да, къылыкълары аланы, кёп къалмай, бирге ушайдыла:балалары туугъанлай сют ичип кечинедиле, кеслери уа кырдык, жемиш, наныкъ, эт ашап жашайдыла. Жыртхыч жаныуарлагъа саналадыла. Акъ айыудан къалгъанлары къыш жукъугъа киредиле эм мыртыскы жукъудан жаз башында, къар эрий башлагъанда, уянадыла.

Айыула Север буз тенгизден башлап (акъ айыула) битеу география кенгликледе жашайдыла. Россей Федерацияны территориясында юч тюрлю айыу барды.

Бир жол Мухаммадха, Аллахны саламы анга болсун, араплы: «Женнетге кирир ючюн къаллай жумуш этерге кереклисин ангыласанг эди, аны къайтарып турлукъма»,-деп сорады.  Файгъамбарны жууабы былай болгъанды: «Аллахха баш ур (жангыз анга), анга нёгер излеме, борч болгъан намазны къыл, закятны тёле эмда Рамазанда ораза тут» (Абу Хурайра).

Алай бла файгъамбар ислам динни беш мурдорлу шартларындан тёртюсюн санагъанды. Алагъа уа энтта хаж къылыу да киреди. Аны юсюнден а Къуранны аятларында айтылады, сёз ючюн, «Имранны юйюрю» сураны 97-чи аятында.

Къуран къалай берилгенини, аны сураларыны къуралыуларыны юслеринден Аль-Азхар ислам университетни бошагъан Аккайланы Хасим хажи айтады:

- Сыйлы Китап Мухаммад файгъамбаргъа, Аллахны саламы анга болсун, Рамазан айда берилип башлагъанды. Ол хар муслийманнга да жашау жорукъду.

- Бу тукъумгъа келгинчи, сабийлени аталарын бир кере кёрген эдим. Юйге келечиле келип, оноуну юч-терт кюнню ичине этгендиле. Эгечим эки аягъымы бир уюкъгъа сукъдуруп, жашауунгу къураргъа керексе деп, алай ашыргъан эди. Шёндюча айла бла, жылла бла тюбешмегендиле алгъын, - дейди огъурлу амма Жолабланы Нюржан.

Арт кезиуде ана тиллени окъутуу бла байламлы даулашла кёпден-кёп чыгъа барадыла. Жаш тёлю, бютюнда шахарда жашагъанла, ана тиллеринде къыйналып сёлешгенлери эсленмей къалмайды.

Бизни къырал акъкъалай чыгъарыу жаны бла дунияда алчыладан бирине саналады. Ата журт урушну ал жылларында фашист Германия Волхов, Днепр череклени тийрелеринде акъкъалай чыгъаргъан заводланы къолгъа этген эди. Ол а сауутланнган кючлеге бек керекли болгъанды.

Кёп болмай Россейни  41 регионунда 35 минг тиширыуну къатышыулары бла, Pravda.ru агентство Интернет соруу бардыргъанды. Анда шёндюгю къызла жашау нёгерге къаллай эр кишилени сайлагъанларын ачыкълагъандыла.

Олтура эдиле юч эгеч, таматалары – халы ийире, ортанчылары – къумач согъа, гитчечиклери уа – гинжи ойнай.

Тамата эгеч  айта эди:

– Мен бийче болсам…

Ортанчы эгеч айта эди:

– Мен бийче болсам…

Кичи эгеч, аладан кёргенни эте, айта эди:

– Мен, бийче болсам…

Кюн – къызыл суу ичирилген алтын топ, юй гаккыны сарысы кибик, билмей тургъанлай чыгъып къалды тауну башына. Энди ол андан тёнгересе, суугъа тюшерикди. Суу а узакъгъа барады, ашыгъып. Алыр да кесини къоюнуна, къызыл суу ичирилген алтын топну узакъгъа элтир. Тенгизге дери. Анда уа кюн бютюнда керекди. Нек десенг, бир талай адам сакълайдыла жылы жайны, барып, тенгиз жагъасында къызыу юзмезде быллай алтын топну тюбюнде кюннге къызып жатар ючюн. Кюнден бла тенгизни тузундан болгъан хауа бла солургъа сюйюп.

Жазылыу кампания бошалса да, газетибизни  тиражы аз-аздан  ёсюп туруучуду. Алай болса да,  бу айны ал кюню уа бизни бютюнда бек къууандыргъанды. Не ючюн десегиз, биринчи мартдан «Заманны» окъуучуларыны санына 54 адам къошулгъанды.