Инфаркт – ёлюм тюйюлдю

Кёребиз: инфарктдан сора кёпле ишлерине къайталмайдыла. Юйде да хазна зат эталмайдыла. Биз Огъары Малкъарны больницасыны баш врачы Чаналаны Аслижан бла бу къыйын проблеманы юсюнден ушакъ этгенбиз.

- Инфарктдан сора толу жашау этерге боллукъмуду? Бек башы уа - аны экинчи кере болдурмазча не этерге керекди? Ол эки соруугъа къаллай жууапла этилликлерин кёпле сакълайдыла, артыкъда ол къыйынлыкъдан къутулгъанла.

- Биринчиден, тийишли дарманланы ичерге керекди. Алай ауругъанла къан тамырны басымларын тапландырлыкъ дарманланы эм тромбланы къуралыуларын азайтырыкъ антиагрегантланы эм къанда статинлени холестеринлерини даражаларын эниш этерик АПФ-ны ингибиторларыны басымларын тапландырлыкъ  кючлери болгъан дарманланы хайырланыргъа керекди. Аланы инфаркт болгъан адам битеу жашауунда хайырланып турургъа керекди. Жашау этерге жарарыкъ дарманланы ёлчемлерин а врач бла бирге энчи халда айырадыла.

– Халкъда жюрюген дарманланы юслеринден а не зат айтыргъа боллукъсуз?

– Инфаркт болгъанла халкъда жюрюген дарманланы хайырланнганда, бек сакъ болургъа керекдиле. Нек дегенде ала жаланда аурууну ачыгъанын шошайтадыла, артыкъда сёз гипотензиялы дарманланы юслеринден барады: къан тамырланы басымларын мардадан озуп азайтыу инсультну къозгъаргъа боллукъду.

– Къан басымны къуру да билгенлей турургъа керекмиди?

– Хау, къан тамырны басымына эм къалай ургъанына эс бура-бура туругъуз. Инфаркт болгъанны (артыкъда абадан адамны) къан тамырларыны къалай ишлегенлерин  кёргюзтюучю шартла гипертониклени шартларындан  эсе бийик болургъа керекдиле - огъарысы 120-дан аз угъай (мыйыны аш бла жалчытыу азайтылмазча) эм 150-ден кёп да угъай (ауругъан жюрекге ауур жюк болмазча), диастоликалы басым а (тёбеннгиси)-90-дан кёп болмасын.

Дагъыда эс буруп турурча магъаналы кёрюмдю – къан тамырны терк неда акъырын ургъаныды. Брадикардия  (мардадан аз ургъаны) минутну ичинде 60-дан аз ургъаны эм тахикардия (минутну ичинде 90-дан кёп ургъаны), гемодинамикалы инсульт болургъа къоркъуулудула: аллай кезиуледе ауругъан жюрек къандан толмай къалады.

Жюрек къысып ауругъанда (ишемия), къан тамыр минутну ичинде 56-60 кере урады.

– Кардиологга терк-терк барыргъа керекмиди?

– Сёзсюз. Кардиолог врачха алгъындан эсе терк-терк бара туругъуз. Биринчи баргъан врачыгъызгъа, ол иги биледи сизни нек ауругъаныгъызны, аурууугъузну да. Керек болса, дарманланы ёлчемлерин да тюрлендирликди эм, халыгъыз осалланнганын кёрсе, къошакъ тинтиуле этдирирге УЗИ-ге, коронографиягъа жиберликди, къан тамырланы иничкергенлерин билсе, стентированиягъа неда шунтированиягъа жиберликди, ол амалла уа ахыр кезиуде къайтып инфаркт болууланы иги да азайтхандыла.

- Мени жюрегим ауруйду, инфаркт да болгъанма деп, багъылыудан сора жатып турургъа керекмиди?

- Угъай, жатып турмагъыз. Алгъын инфаркт болгъан адам юч ыйыкъны ичинде жатып турургъа керекди, сора аз-аздан аягъы юсюне тура, къыйын болмагъан ишге узала башларгъа тийишлиди. Шёндюгю тинтиуле ачыкълагъанларына кёре, инфаркт болгъандан сора аз-аздан ишге узала башласа игиди. Бек хайырлысы уа – инсульт болгъандан сора, эки-юч кюн озуп, массажны болушлугъу бла (алгъа акъырын, андан сора тири массаж бла), сора кардиотренажёрда (энчи халда къаллай бир заманны чабаргъа кереклисин тохташдырыучу устройствосу болгъан «жолчукъда») чабыу бла. Инфарктдан сора жюрекни шаугютлери да жарау этерге керекдиле.

 Азыкъны диета жорукъ бла ашагъыз. Ол жюреклери ауругъанланы ашларыча болургъа керекди: семиз мал этни, эсиртиучю ичгини эм тузну аз хайырланыгъыз, кюнню ичинде 3-5 кере жемишле бла тахта кёгетле ашагъыз.

 Жюреклери ауругъанлагъа сагъыш этип, тюнгюлюп турургъа жарамайды. Инфаркт  - ёлюм тюйюлдю. Айтылгъан жорукъланы хайырланып жашасагъыз, саулукълу тенглеригизча турлукъсуз, къыйналмай, жунчумай.

Байсыланы Марзият жазып алгъанды.
Поделиться: