Ийнек бла бирге берекет келди

Телефонда жангыз  эки сёз - «атанг ёлгенди». Не салам берген жокъ, не ким болгъанын билдирген жокъ. «Атанг ёлгенди»…

Тенгиз юй бийчеси бла Японияда эди, анасы ёлгенде. Артда эки жылдан сора  Москвагъа къайтадыла, алай атасына элге уа бармай къалады. Жылдан-жылгъа атасындан-анасындан узаядан-узая кетип,  ол  таш тюбюнден чыкъгъан адамча жашай эди. Не жууукъ-тенг жокъ, не атам, не анам деп сагъынмай.  Онсегиз жылында элинден кетип, МГИМО-гъа кирип, хар айдан  анга ашла жыйып не атасы, не анасы келип, алай жашай эди. Жангыз жаш…атасы аны Нальчикге ингилиз, япон тилледен репетиторлагъа элтгенинде: «Ахмат, чалгъы чалыргъа, бичен жыяргъа, малгъа къараргъа юйретсенг а жангыз сабийинги, япон, ингилиз тилледен репетиторлагъа ахчангы къоратмай», - дей эди эллиле. Ол а тынгыламай эди алагъа.

«Тенгиз, сен элибизни айнытырыкъ сунама. Москвада кёлюнгю салып окъусанг, артда уа туугъан жеринге къайтырса, башхалагъа да билгенинги юйретирсе. Тиллени билген кимге да игиди. Жаланда шахарчылагъа угъай, эллилеге да. Сёз ючюн, ким билсин, ингилизлиле, японлула таулу тиширыула эшген затланы неда кийизлени алыргъа сюе эселе уа…неда бери келип солургъа, бизни жашау турмушубузну кёрюрге. Дуния бирди, биз бир бирибизни таныргъа, билирге керекбиз», - дей эди Ахмат.

Алай Тенгиз а студент жылларында японлу къыз Сакура бла юйюр къурагъанында, студент тойчукъ этип, атасына-анасына уа билдирмей къойгъан эди. Къоркъгъанмы этди айтыргъа? Уялгъанмы этди? Ким билсин. Ёпкеледиле ата-ана, жюреклери къыйналды. Анда-мында телефон бла сёлешген болмаса, Москвагъа ашла жыйып келген тёрелерин къойдула. Анасы,  жюрек ауруу табып, тёшек болду, бираздан ауушду.  Тенгиз Япониядан учуп ол кюнледе элине жеталмады. Огъесе жетерге сюймедими?..

Атасы да юч жылдан ёлдю. Бу жол жетди. Алай аны къатына адам келмеди, къайгъы сёз бермедиле, саламлашмадыла. Юйде бир кеси къалгъанда, жаш  жиляды. «Алтмыш жылларында кетдиле, замансыз, тюнгюлюп, къалай жашаргъа билмей. Не зат айыргъан эди бизни? Японлуну алма дегенлери жокъ, андан айырыл деп да буюрмай эдиле. Мен юйюме жолну нек унутхан эдим? Онсегиз жылымда кетип, къыркъ жылымда къайтханма… жер башында мен быллай  жангыз терсбоюн сабий болурма. Табылмай къалгъан мен болгъуем», -деген оюмла ичин кюл эте эди, кюйдюрюп бара эдиле.

Бир ыйыкъдан Москвагъа къайтды.

- Биз элге кёчебиз. Тыш къыраллы тиллеге бусагъатда да онлайн юйретебиз, Москвадамы, Лондондамы, элдеми жашайбыз, не башхасы барды, - деди.

- Да сен айтханлай болсун. Алай жашчыкъла юйреналырламы элге?-деп арсарлы болду Сакура.

- Къоюнубуздан тюшюрмейми жашарыкъбыз быланы? Юйренирле. Элде да адамла жашайдыла,сабийле да топпа-толу,- деп ачыуланды Тенгиз.

Тамата жаш бла экинчи иги окъуй эдиле. Ючюнчюню уа Балачыкъ  деп къубулта эдиле, алай ол сёлешмей эди ахырысы бла да. Беш жылы толгъанлыкъгъа, бир сёз бла да къууандырмай эди. Сабий садда да тынгылау, юйде да тынгылау, кюнден-кюннге, айдан-айгъа, жылдан-жылгъа тынгылау.

Ким билсин, ол нек тынгылагъанын, дуниягъа ачылыргъа нек сюймегенин. Тамата жашчыкъладан эсе хар затны теренирек, жютюрекми сезе болур? Тенгиз юйде къычырыргъа ёч эди. Жер башында бир затха бюсюремей эди. Жауун  жауса, кюнню излеген, кюн тийсе, жауунну кюсюген бир инсан. Балачыкъ аны тохтаусуз хахайын кётюралмай, атасына ёпкелеп,тынгылауну басып тура эсе уа?..

Кёчдюле. «Жангы жерде, жангы сабийлени ичинде тил чыгъып къалса уа Балачыкъгъа», - деген акъыл да бар эди Тенгизде да, Сакурада да. Чыкъмады. Психологга кезиуле кере баргъанларында, ол: «Не киштик, не ит, не ийнек алып бир кёрюгюз», - деди.

- Ийнек алайыкъ. Юч сабий ёсген жерде акъсыз къалай жашау этериксе? Сют, бишлакъ, жау, къаймакъ – хар зат да болады ийнек болгъан жерде. Берекет да келеди, - деди Тенгиз.

- Мал орунубуз а жокъду, айхай, - деп ахтынды Сакура.

– Хау, атам аны бузуп, жангысын ишлерге сюе эди да, заманы жетмей къалгъанды. Хо, биринчи кезиуде арбазда турсун да, терк окъуна ишлербиз мал орун.

- Ийнек сууукъ болса, жууургъаныбыз барды.

- Сакура, къалайды сени башынг? Ийнек  - ол ийнекди, анга жууургъан керекмейди.

- Да ала да бола болурла сууукъ. Бошдан ишлемейдиле да мал орунла маллагъа деп.

- Тёзер!

Алдыла ийнек. Ол орамгъа бурулгъанлай, аны эслеп, Балачыкъ аллына чапды. Къатына жетгенлей: «Ню–ню!» – деп ышарды, бетин ийнекни жухуна салды. Кюлдю. «Ню–ню» аны биринчи сёзю эди. Тенгиз, асыры къууаннгандан, жиляргъа аздан къалды.

Юйге жетдиле. Балачыкъ ийнек бла бирге айлана эди. Киштик неда ит бла айланнганлай. Бир жылдан ол  эркин сёлешип башлады. Алай атасы юйде къычырып башласа, сагъая эди. Бир кюн Тенгиз ийнекни сауа тургъанлай, ол аны аягъы бла урду, челекде сют жерге тёгюлдю, эр киши уа аягъын тутуп, сынсыды. Сора кёзлерине къан чабып, алайда кюрекни алып, ийнекни сыртына урду, къарыуун аямай. Ызы бла къамичиге узалды, харип хайыуанны тюйюп башлады. Ол къачаргъа кюреше эди, алай къабыргъала анга эркинликге чыгъаргъа къоймай эдиле. Балачыкъ къычырып жиляп башлады. Ол хар заманда Ню-нюну саугъанда къатында туруучу эди. Аны къычырыгъына Сакура юйден секирип чыкъды.

- Не болгъанды? Къой, тийме ийнекге!

- Мен санга сормайма, Сакура, не зат этеригими. Былайдан къуругъуз!

Сакура жашчыкъны къолундан тутуп, юйге кирди. Ол а сескенип жиляйды, тохтаялмайды. Терк жетген медицина болушлукъну чакъырды. Уколдан сора Балачыкъ жукълады. Экинчи кюн Тенгиз бир танышына сёлешди къоншу элде, ол ийнек излей эди да, анга Ню-нюну сатды. Балачыгъ а биягъы сёлешмей, сабийле бла ойнамай тохтады. Психолог Тенгизге: «Ачыкъ айтханда, сени аталыкъ эркинликлеринги сыйырыргъа керек эди. Энтта бу сабийни былай къыйнасанг, мен кесим жазарыкъма санга тарыгъыу. Кесинги тыяргъа юйрен. Уялмаймыса? Ийнекни уа юйге къайтар», - деди.

Тенгиз, танг атханлай, къоншу элге барып, Ню-нюну сатып алгъан адамгъа болумну ангылатып, ийнекни юйге къайтарды. Алай энди аны жаланда Сакура сауады. Балачыкъ а  орамда бек жарыкъ, жаншакъ, ойнаргъа–кюлюрге сюйген жашчыкъды.

Байсыланы Марзият.
Поделиться: