Аякъла аурумазча амалла

Адам аякъланы саулукъларын къалай сакъларгъа боллукъду? Ол затны юсюнден, врач – Атабийланы Наиля тынгылы хапар билдиргенди. Ол  медицинада  тёрели  эмда тёре болмагъан амалланы да хайырланады.

Аякъланы саулукъларына себеплик этген жаяу жюрюудю.  Адам атлагъан заманда аны эт шаугютлери къымылдайдыла, къаны иги жюрюп башлайды. Алай асыры кёп жюрюрге жарамагъанын да билирге керекди. Аякъланы шаугютлерине асыры уллу ауурлукъ жетсе да иги тюйюлдю. Арыгъан аякълагъа сууукъ суу къуя, массаж этилсе игиди. Жаланаякъ этип,  жерге басханны да хайыры уллуду. Сууну да алгъа онг аякъгъа, артда солгъа къуядыла. Алай этгенден сора терк окъуна къургъакъсытып къояргъа керекмейди. Бир 15 минутну да жюрюрге, къыйын болмагъан жумушну этерге боллукъду.

Экиминутлукъ массаж сау кюннге жарайды. Аны адам кеси этерге, башха адамгъа да этдириге боллукъду. Сол къолну баш бармагъы бла аякъны тюбюнден тобукъну тюбюне дери алты кере ары бла бери ышыйдыла. Андан сора эки къол бла да инчикни энишге жанындан тутуп, тобукъгъа дери жыйырма кере ышыргъа керекди. Дагъыда тобукъдан жан сюекге дери да ары бла бери жыйырма кере ышыйдыла.

Быллай массаж эрттен, ингир этиледи. Анга  жети минут къоратылады. Жаланда жети  минут - алай хайырын а айтып ангылатыргъа окъуна къыйынды. Ол бизни чархыбызны кючлендиреди, аны тюрлю-тюрлю аурууладан къоруулайды.

Эрттенликде уяннганыгъызлай да, терк окъуна тёшекден къобаргъа кюрешмей, бир юч кере созулугъуз, сыртыгъызда жатып, аякъларыгъызны созугъуз, чабакъ сууда жюзгенча, отуз- алтмыш кере къымылдатыгъыз. Быллай жарау къанны ууладан тазалайды. Ма алай жатып тургъанлай, дагъыда аякъларыгъызны, къолларыгъызны ёрге кётюрюп, хауада отуз - алтмыш кере къымылдатыгъыз. Бу упражнение иничке къан тамырланы ачылыуларына себеплик этеди. Андан сора, сыртыгъызда жатханлай, къол аязларыгъызны бла аякъ тюплеригизни бирге къошуп, къолларыгъызны ёрге бир ненча кере созугъуз, аякъларыгъызны уа тёшекде ары-бери ышыгъыз. Ол затланы этип бошагъандан сора олтуругъуз да, къол аязыгъыз бла аякъ тюплеригизни исси болгъунчу ышыгъыз.

Кёпле аякъларыны терлегенлерин ауруугъа санамай, врачха бармайдыла. Ол а, ауруп къыйнамагъанлыкъгъа, санны къарыусуз эте барады.

Аякълары асыры бек терлеген адамгъа жел ургъанлай окъуна кесекле тиедиле, анга заманында багъылмаса уа, иш бек аманнга кетерге боллукъду: пневмониядан, бронха астмадан окъуна аурургъа къоркъуу барды.

Аякъла терлемез ючюн юч - тёрт кюнню ичинде (керек болса уа андан да кёп заманны) аякъланы исси сууда мочалка бла, сапын бла жуууп турургъа керекди. Сора аланы пемза бла ышыса да игиди. Артда къургъакъсытып, жюзюмден этилген уксус бла аякъ тюплеригизни, бармакъ орталарын ышыгъыз. Алай этип бошагъандан сора таза аякъ кийим киерге керекди.

Грибок, жарылгъанлары бар эсе, аланы терилери къоба эсе, ала кичий эселе, докторла айтыучу мазьла болушмай эселе, аякъларыгъызны вероника деген хансдан ванналагъа салыгъыз. Бир литр суугъа аллай хансны эки агъачын салып беш минут къайнатадыла эмда ол аякъла тёзерча сууугъандан сора анда аланы он - онбеш минут тутаргъа керекди. Аны жукъларны аллында этсе игиди.

 Кёбюсюнде адамны табанлары боладыла къалын да, къаты да. Бир-бирле аякъларын сууда тутуп, жибитип, аллай жерлерин къоркъуусуз бритва бла къырыргъа кюрешедиле. Алай бир кесекден табанла алгъынча болуп къаладыла. Аны себепли андан эсе аякъларыгъызны тузлу сууукъ суугъа салып жибитген игиди. Бир литр сууукъ суугъа бир уллу къашыкъ бла туз салынады. Ол сууда беш - онбеш минут тутаргъа керекди.

Кёпле берчледен (мозольладан) къыйналадыла. Аладан да халкъ билген амалла бла къутулургъа боллукъду. Бек тынч амалы уа буду: сиреньни жашил чапырагъына сапынны жумушакъ этип, берч болгъан жерни байлагъыз. Алай берч къуруп кетгинчи этерге керекди. Башха амал: аякъларыгъызны жылы суугъа салып, жумушатхандан сора берчге алма, балли, шаптал терекден олсагъат жыйылгъан чайырны салыгъыз.

 Аякъланы уллу бармакъларыны сюеклери чыкъсала да хычыуун кёрюнмейди. Сюекле алай чыгъа башласала – санда бир тюрленнгенигиз болгъанын билигиз. Аны себепли ашны айырып ашаргъа керекди.

Алай бла бирге битеу чархыгъызны да тазаларгъа керек боллукъду. Анга уа тазалаучу клизмала, чабыу, массаж, юсюгюзге суу къуюу себеплик этедиле. Сюек чыкъгъан жерге прополисден компресс салса да игиди.

Аякъ аурууланы бек къоркъуулулары да бардыла. Сёз ючюн, эндорторит: къан тамырланы кенгергенлери. Ол ауруу кёбюсюнде тютюн ичгенледе тюбеучюдю.Кеси да   къанны инчикледен ары бармай тохтагъаны бла къоркъуулуду. Ол а неге келтирирге боллугъун кесигиз да ангылайсыз. Кертиди, анга жарагъан дарманла да бардыла. Алай бек алгъа тютюн ичгенни къоюп, саулугъугъузну игилендирирге керексиз. Андан сора да, ашыгъыздан татлы затла кетерилселе игиди. Эрттен, ингир бир стакан къайнатылгъан сууугъан суугъа эки чай къашыкъ алма уксус эмда эки чай къашыкъ бал къошуп ичсе игиди. Алма уксусну уа къан тамырлагъа жагъаргъа да боллукъду.

Холамханланы Алима.
Поделиться: