Къайда да кесин иги жаны бла кёргюзтгенди

Хорламны жууукълашдыргъанла

Къумукъланы Къурманны жашы Ибрагим 1911 жылда Быллымда туугъанды. Школну бошагъандан сора, Тырныауузну тау-байыкъландырыучу комбинатында ишлегенди. 1933 жылны февраль айында 347-чи мараучу Мелитополь Къызыл Байракълы дивизияда къуллукъ этип башлагъанды. Аскерден къайтханлай, Тырныауузну комбинатында уруннганды. Кесин иги жаны бла кёргюзтгени ючюн, аны Уллу Ата журт урушха жибермегендиле. Алай 1942 жылда ол кеси ыразылыгъы бла кетгенди фронтха.

Сермешлеге къатышхынчы, аны Ставропольда аскер училищеге саладыла. Кёп да тутмай  а битеу курсантланы Кавказ фронтха жибередиле. Ибрагимни урушха биринчи кириую Шимал Осетияны Малгобек шахарында болады. Мында къаты сермешле барадыла. Анда бизни аскерчилеге, уруш эте, артха турургъа тюшеди. Къумукъ улу бир къауум солдат бла аланы къоруулагъан заманда жаралы болады. Госпитальдан сора кесини бёлюмюнде тохтайды. Андан сора Украинаны, Молдавияны, Белоруссияны азатлагъанды. Сермешлени биринде контузия болады.

Ол Польшаны, Венгрияны, Австрияны азатлау ючюн баргъан  къазауатлагъа да тири къатышханды. Совет Прибалтика ючюн сермешледе ётгюрлюгюн, жигитлигин да кёргюзтгенди.  Сержантдан башлап офицерге дери ёсгенди.

Ибрагим битеу урушну сапёр ротаны командири болуп ётгенди. Хорламны кюнюне Калининградда тюбегенди. Аны урушда этген батырлыгъына, кишилигине саугъалары айтадыла. Ол кесини бёлюмюне таматалыкъ эте, ротада биринчи жерге чыгъарады. 1943 жылны февраль айында аны бёлюмю душманны къуршоууна тюшеди. Таукел эм тынгылы оюм этип, бёлюмюн эм полкну  къуршоудан къутхарады. Душман бир тохтамай от ачып тургъан заманда да, къуру кеси эки кечени ичине 800 мина орнатханды. Разведкагъа бара туруп а, Къумукъ улу, миналадан эки тийрени ариулагъанды. Бу батырлыгъы ючюн Ибрагим " Жигитлиги ючюн" майдалгъа кёргюзтюлгенди.   

«Къумукъ улу взводну командири болуп тургъанлай кесин батыр, чыдамлы эм алчы командир болгъанын кёргюзтгенди. Командованияны буйругъун толтура туруп,  къауум сапёр бла минаны душманла болгъан жерге элтип орнатханда, онбеш немисли солдат ёлгенди. 1944 жылны 18 мартыны кечесинде, сапёрланы эки бёлюмю бла барып, душманны темир чыбыкъ бурууунда Ибрагим юч ётер жер ачханды. Буйрукъну  толтура туруп, душман аланы эслегенде, тенг болмагъан уруш этерге тюшеди. Сермешни ахырында, Къумукъ улу кесини жанындан бир солдат да къоранч этмей сапёрла бла бирге, душманны бир взвод солдатын къыргъанды", - деп жазгъанды аны командири,   Къызыл Жулдузну ордени бла саугъалаугъа кёргюзтген заманда.

Къумукъланы Ибрагим сапёр батальонда къуллукъ эте, къуру кеси, жети минг мина орнатханды, юч мингден артыкъ душман минаны къоркъуусуз этгенди. Аны взводу къуру  Прибалтика ючюн сермешлени кезиуюнде 500 мина орнатханды, аллай бир минаны да жокъ этгенди. Адынь шахар ючюн сермешледе биягъы кесини жигитлиги  бла таукеллигин кёргюзтгенди. Душманны Адыньден къуугъандан сора, ол юч-тёрт солдат бла артиллерия топ атдыргъанын бир да тохтатмай эм снайперле окъларын къуя тургъанда да, жюз мина орнатханды. Аны бла душманны Адыньге барлыкъ жолу жабылгъанды.  

Кюндюз а, миналары болгъан жерни ариулап, артиллерия ётерча жер ачханды. Быллай жигитликлери ючюн Ибрагим, Хорламны кюнюне бир ай къалгъанда,  Ата журт урушну орденине ие болгъанды. Аскерде къуллукъ этгенин ол 1945 жылны декабрь айында бошагъанды. Юйюне къайтып келе, Украинада тохтайды. Мында  колхозну председатели да болуп ишлегенди. Артда, туугъан жерине келип, Тырныауузну комбинатында кёп жылланы уруннганды.

Ибрагим 1957 жылда Жазаланы Аубекирни къызы Роза бла юйюр къурайды. Ала беш жаш бла бир къыз ёсдюргендиле. Башында айтылгъан саугъаладан сора да  " Кавказны къоруулагъаны ючюн", " Уллу Ата Журт урушда Германияны хорлагъаны ючюн"  эмда кёп башха майдалла бла саугъаланнганды.