Ахшы ишлери бла атын айтдыргъанды

Алтууланы  Рамазанны жашы Хажи-Мурат   66 жыл жашап, къыйын ауруудан сора дуниясын алышханды. Ёмюрю къысха болгъанлыкъгъа, кёп ахшы ишлери бла  атын айтдыргъанды.  Ол Огъары Малкъарда школда  ишлеген сегиз жылны ичинде  кёп жангылыкъла  кийиргенди. Окъуучулары  бюгюн да огъурлу, уллу адамлыгъы болгъан  устазны  унутмайдыла.

Ол школгъа ишлерге келгинчи  Огъары Малкъарны мектеплеринден биринде физкультурадан дерсле хазна тап къуралмагъан эдиле. Тюрлю-тюрлю спорт эришиулеге  къатышханны къой, окъуучула физкультурагъа жюрюрге унамай эдиле. Бусагъатда уа элде жарагъан спорт комплекс барды. Кёп жашла ары жюрюйдюле, район, республикалы, башха даражалы эришиуледе да хорламла болдура, атларын айтдырадыла. Черек районну спорт  махтаулугъуна огъарымалкъарлыла да кеслерини тийишли юлюшлерин къошадыла.

Элде спортну  волейбол, баскетбол, дзюдо тюрлюсю  да  тап къуралгъандыла. Битеу ол затланы башламчысы уа  Алтууланы  Хажи-Мурат болгъанды.  Ол 1972 жылда  Къабарты-Малкъар къырал университетни  физкультура бёлюмюн бошап, туугъан элинде   Совет Союзну Жигити Уммайланы Мухажирни атын жюрютген 1-чи номерли мектепде спорт залны тапландырыуну, битеу кереклери бла жалчытыуну къолгъа алып башлайды. Аны бла бирге уа  жашчыкъланы бла къызчыкъланы  эришиулеге да къатышдырады.

 Жашны иш кёллюлюгю, сайлагъан ишине терен тюшюннгени аны устазлыкъ этип башлагъан биринчи кюнлеринден окъуна эсленнген эдиле. «Сиз, спортда  биринчи атламларыгъызны этесиз, хорлатсагъыз да  артыкъ бек жарсымагъыз, сынау жыйышдырсагъыз, хорлагъан да этериксиз»,-деп кёллендире эди окъуучуланы.

Жылдан-жылгъа, мектепни спорт залы игиден-иги бола, керекли затла бла да тынгылы жалчытылына баргъанды. Бир кесекден а  ол Черек районда бек игилени санына окъуна къошулады. Сабийле да энди физкультурадан къачхан угъай да, ол дерсле не къадар кёп болсала ыразы эдиле.

Хажи-Мурат  ишине  чыгъармачы кёзден къарагъанды.  Ол дерсни бардырыуну амалларына алгъадан тюшюнюп, терен тинтип,  чыгъармачы кёз къарамын да ары къошуп тургъанды. Бир такъыйкъа да  бошуна кетмезча эте, аны бла бирге уа хар окъуучуну саулугъуна, гиртчилигине, тирилигине да  уллу эс бургъанды. Хар окъуучусуна физкультура сабийни  жаланда  санын-чархын кючлендирип, къарыулу этиу бла  чекленип къалмай, аланы адамлыкъларын белгилеуню, аны айнытыуну, игилендириуню эсден кетермезге борчлу болгъанын билип, алай юйретгенди.

Волейболну да элде биринчи тирилтген ол эди. Спортну бу тюрлюсюню юсю бла ёсюп келген жашланы бла  къызланы  бир бирни ангыларгъа, бир бирге билеклик эте билирге да юйретгенди. Аны юсю бла уа  спортну тарыхын билирге да. Футболдан, баскетболдан,  дзюдодан, волейболдан командала къурап,  тюрлю-тюрлю эришиулеге да  хазырлагъанды.  Аны хайырындан элли жашла да спортха  аслам къатыша башлайдыла. Аны уа магъанасы  бек уллу эди.  Ишден бош заманларын къалай ётдюрюрге билмеген элли жашла  спорт бла  кюрешип тебрегендиле.

Хажи-Муратны башламчылыгъы бла дагъыда районну  устаз коллективлерини араларында волейболдан  тюбешиуле тёреге айланнган эдиле. Ол а  районда устаз коллективлени араларында шуёхлукъну кючлендириуге бек уллу себеплик  да этгенин чертирчады.

Устаз хар неге да заман къайдан таба болур дер, эдинг. Ол мектепде сабийлени юйретип, тюрлю-тюрлю эришиуле къурап, алагъа жарау этдириу бла да чекленмей,  кеси да жарауларын къоймагъанды, «РСФСР-ни спортуну устасы» деген атха тийишли болгъанды, многоборьеден КъМАССР-ни кёп кере  чемпиону эди. Элни жамауат жашаууна да тири къатышханды. Адамлыгъы уллу болгъаны, сабийлени сюйгени, таматалагъа намыс бере билгени, адамгъа болушургъа не заманда да  хаырлыгъы ючюн,  устаз коллектив, окъуучула,  ата-анала да намысын бийикде тутхандыла эмда атын иги бла эсгередиле.

                                                 Асланбекланы Халимат.

Поделиться: