Садакъаны азы, кёбю да жокъду

«Садакъа берсенг, онг къолунг бергенни сол къолунг  кёрмезге керекди»,-деп, аллай сёз жюрюйдю халкъда. Ол жорукъгъа табыннганла болгъанларына энтта да бир кере шагъат болдум. Бир кюн машинада бара,  къауум жаш, жолда  сюелип, ауругъан сабийге болушлукъгъа деп  ахча  жыйгъанларын кёребиз. Жол нёгерим, хуржунундан ахча чыгъарып, манга узатды, садакъа жыйгъанлагъа бер деп. Аны санамай береди да, кесим тергерге тебиредим.  Ол а, манга бурулуп: «Садакъаны санап бермейдиле, узат да къой», - дейди. Машинаны терезесин ачып, манга узатылгъан оруннга ахчаны атдым.

Жол нёгерими садакъаны таза жюрегинден бергени, Уллу Аллахха къуллукъ этгени, адам кёрсюн деп этмегени  манга бек хычыуун  кёрюндю. Ахча жыйгъан ариу, сакъаллы жаш, манга бурулуп, алгъыш этди. «Болаламысыз», - деген сорууума: «Къолубуздан келгенни аямайбыз, Аллахны аллында борчлубуз къарыусузгъа болушургъа», - деп жууаплады.

Ийманы болгъан адамгъа тюбеген къалай игиди, бу къысха жолоучулугъумда  не къадар магъаналы, эсде къаллыкъ затла айтды  ол манга.  Мен да кесими оюмларымы билдирдим: «Ёлгени болгъан, хуржунла хазырлап,  тёгерекге юлешмей, анга къоратхан ахчаны  бир амалсызгъа, онгсузгъа берген сууап тюйюлмюдю?  Адамланы алларында кеслерин кёргюзтюрге кюрешгенле, керексиз кезбаулукъ  этгенле да бардыла. Сёз ючюн, къоншугъа бермей, кезбау этип, узакъларына юлешгенле да боладыла.  Аллай садакъа къабыл боламыды?

Бирле уа сомну ызындан къуууп,  таш жюреклиле боладыла. Ахчадан  башха жашау болгъанын кёрмейдиле, билмейдиле. Адамны жашауунда  жууукъ, ахлу, тенг, шуёх да магъаналы жерни алыргъа керекдиле деп, алай къарайма»,-дейме.

Андан ары да сагъышларымы, оюмларымы айтама: «Мен таулума деп, кёкюреклерине ургъанла кёпдюле. Ала таулу болуп , миллетге не бла себеп этеме, деген сорууну кеслерине бермейдиле.  Сёз ючюн, бир газетибиз барды - «Заман». Анга жаздырыгъыз деп, къуруда айтыр кереклиси бармыды? Аллахха шукур, жангыз газетибизге тутхучлулукъ этерге керек болгъанын ангылагъанла да бардыла. Сен отуз къарыусуз юйюрге «Заман» газетни жаздыргъанынгы билеме. Сени да ахчанг тёгюлюп турмайды, алай аны миллетни аллында борчунга санайса. Ол да сууаплыкъ ишди деп алай сунама. Сёз ючюн, сен газетни жаздыргъан адамла, аны къолларына алгъаны сайын санга алгъыш этерикдиле, ыразылыкъларын айтырыкъдыла», - дейме.  

Ушакъ нёгерим, уллайгъан,эсли, дин ахлусу  адам: «Болушлукъ керек болгъаннга аны тапдыргъандан игиси не барды, - деп, сёзге къошулду.- Жарсыугъа, аны ангыламагъанла кёпбюз.  Сен, мен айтып да ангылаталлыкъ тюйюлбюз. Ол ниетге хар бир  адам кеси келирге керекди. Ийнаныулукъ андан башланады. Уллу Аллах барыбызгъа да бир бирге билеклик этерге, онгсузгъа  эс тапдырыргъа, бир бирни ангыларгъа болушсун,  бек башы - ийманлы болурча этсин», - деди.     

Ол къысха жолоучулугъумда башха шартны да кёрдюм.  Уллу ариу машина къатыбызда тохтайды. Аны терезеси аз ачылып эди. Садакъа жыйгъан жашладан бири къатына келе-келгенлей, машинаны иеси терезесин ёрге этип къояды. Багъалы машинасына кёре, аны хуржуну къуруду деп айталмайма, алай биреу ючюн сууукъда, жауунда, иссиде да жол жанында сюелип тургъанланы сансыз этип кетди. Былайда гюнях ала эсем да билмейме. Адамны сомсуз заманлары да боладыла, алай кесим кёргенни айтыргъа сюйгенме. Бергеннге Аллах береди, дейдиле, амалсыз болуп тилегеннге болушур онгубуз бар эсе, уллу кёллюлюк этмезге чакъырама.