Сурат – озгъан заманны кюзгюсю

Бу суратны юсюнден редакциягъа КъМР-ни маданиятыны сыйлы къуллукъчусу Геляланы Лиза 2012 жылда жазгъан эди. Ол суратдагъы тиширыуланы ариулукълары кимни да сейир этдирирчадыла, таулу къызланы айбатлыкълары, тизгинликлери уа ёхтемлендирирчады. Аллай ариулукъну къайтарып окъуучуларыбызны эслерине салыр мурат бла, авторгъа уллу хурмет бла Лизаны ол къысха материалын бюгюн къайтарып беребиз.

-  Суратны Огъары Малкъар элде намысы-сыйы да жюрюген тиширыуну – Бёзюланы Къайсарны къызы Къазакъланы Дугалайда кёрюп алгъанма. Ол 1958 жылда этилгенди. Андан бизге къарагъанладан бири (солдан онгнга) ол кесиди, къалгъан экиси уа Гергъокъланы Къаншауну къызлары Азикат бла Халиматдыла.

Аланы юслеринде миллет кийимле бизни ынналарыбызны, аналарыбызны субайлыкъларын, келбетликлерин кёз аллыбызгъа келтиртедиле. Башларында чомпал гыранча жаулукълары бла кюмюш бел баулары, ёшюнлюклери да бир тёлюден экинчисине ёте келгендиле. Ынналарыбыз бла аналарыбыз аланы бек сыйлы хазналаныча сакълап, кёчгюнчюлюкден бери да къайтаргъандыла.

Таулула ата журтларына кёчюп келгенлеринде, бирлери заман ойгъан юйлени хуналарын жангырта, башхалары баш сугъаргъа ышыкъ къураргъа кюрешгендиле. Алай культура да унутулмагъанды. Миллет тепсеулеге бла жырлагъа тансыкъ болуп къайтхан жамауатыбыз хаух къуралгъан клубланы жылыуларына жыйыла эди.

 Хасания элни да клубу ол заманлада кесини ишин башлагъан эди. Аны таматасы Кючменланы Магомет (жаннетли болсун) жыр-тепсеу къауумну жыйышдыргъан эди. Ма бу суратда къызла ары киргендиле. Аланы къобузчулары Оракъланы Ибрагим болгъанды, юйретген а Шауаланы Кезибан этгенди. Той-оюн коллективни концертлерине эллиле угъай да, ара шахарыбызны культура мекямларында да къарс ургъандыла ол жыллада.

Къызла артда жашауларын жыр бла тепсеу бла байламлы этмегенликге, къадарлары аман болмагъанды. Дугалай Огъары Малкъарда устаз, назмучу, жазыучу Къазакъланы Мустафаны жашы Борис бла, юйюр къурап, юч къыз бла бир жаш ёсдюргендиле. Аланы барына да бийик билим алдырып, юйюрлю-юйдегили да этип, жашауну кенг жолуна ашыргъандыла.

Азикат Байсолтанланы Магомет бла къыз бла жаш ёсдюргендиле. Гергъокъланы Къаншауну экинчи къызы Халимат а, кийимле тигерге не заманда да уста, Къаракъызланы Сагъыт бла эки къыз ёсдюргенди.

Сурат дегенинг иги затды. Мындан элли беш жыл алгъа алыннганны хайырындан миллетибизни огъурлу тиширыуларыны къадарлары бла шагъырейлене, озгъан заманланы кёз аллыбызгъа келтиребиз.