Дарманланы хайырланмай багъыу амалла

Тузлу дорбунланы багъыу кючлери болгъанлары эрттеден белгилиди. Температураны, мылылыкъны, хауаны тюрленмей бир халда туруулары, хауада тузлу тылпыуну кёплюгю – была барысы да адамны чархыны саулугъуна дарманланы хайырланмай, багъыуну ахшы себеплик этедиле: спелеотерапия, тюрлю-тюрлю ауруулагъа дарманланы хайырланмай, багъыуну ахшы амалыды.

Багъыуну магъанасы чыгъар ючюн, дорбунланы микроклиматларында узакъ болжаллы заманны турургъа керекди. Алай шёндюгю спелеотерапия жаланда табийгъат дорбунланы эм туз къазылгъан жерлени хайырланыу бла чекленип къалмайды. Шёндю туз дорбунлагъа ушатылып ишленнген спелеокабинетле бардыла, ала аз тюйюлдюле. Дорбунда хайырланылгъан амалла кёп курортлада, уллу медицина учреждениялада, СПЛ-фитнес аралада къураладыла.

Спелеобагъыу учрежденияла къаллай жерледиле? Ала бек тынгылы аэродинамика системагъа бирикдирилгендиле. Анда бир кезиуде тамамланылгъан ахшы шартла кёрюнедиле. Аланы болушлукълары бла багъыуну башланыуун калийни, магнийни, натрийни тузларыны аэрозоль фракциялары жалчытадыла, алагъа хауаны отрицательный ионлары да болушадыла. Алай бла уа адамны чархы бек тюрленеди. Спелеотерапия кесини кючюн адамны ич органларын тирилендирирге бурады, тёгерекдеги къудуретде тапсызлыкъны кетерирге болушады.

Жалгъан эм табийгъат тузлу дорбунланы ишлеулери, битеу алып айтханда, бир кибикди. Аэрозольланы ичге солуп алыу хыппирикни жукъартады эм аны ёпкеледен чыгъыуун терклендиреди, алай бла уа солуу органланы ишлеулерине болушлукъ этеди.

Хайырлы микроэлементлени кесекчиклери орналгъан хауа хаталы микрофлораланы айныуун акъырынландырады, воспаление болмазча этеди. Мекямны ичинде аллергенлени эм микробланы болмагъанларыны магъанасы да бек уллуду. Аны бла бирге уа, отрицательный зарядлары болгъан ионла адамланы халларын игилендиредиле, тауушсузлукъ бла тёгерекни-башны монглукъ болуму уа мыйыны игиден-иги ишлеригине себеплик этеди.

Спелеотерапия астмадан, эски бронхитден, эмда солуу органлары къыйналгъан адамланы барысын да багъаргъа болушурукъду. Андан сора да, тузлу тылпыулу хауаны ичге солуп жутуу тери ауруулары болгъан, нейродермитден, экземадан, псориаздан къыйналгъан саусузла да башда айтылгъан амал бла багъылыргъа боллукъдула. Ара нерва системалары, чархларында веществоланы алышыныулары бузулгъан саусузла да хайыр табарыкъдыла спелеопроцедураладан. Спелеотерапия дайым арыучу, тынгысызлыкъны сынаучу адамлагъа да ахшы болушурукъду.

Специалистле айтханларыча, бу амалны 10-15 сеансын алгъан адамны халы отпускун тенгиз неда тау курортда ётдюрген адамныкъыча боллукъду. Шёндюгю спелеолог учреждениялада багъыу сеансланы узунлукълары сутканы ичинде 2-ден 12 сагъатха дериди. Болсада спелеотерапияны кезиуюнде этилирге жарамагъан ишле да бардыла – бютюнда бег а ёпкелери ауругъан эм бронхит астмалары болгъан саусузлагъа.

 Битеу дунияда эм белгили спелеология багъыу учреждениялагъа Чехияда эм Словакияда карстовый дорбунла саналадыла. Къыргъызда уа тау спелеостационар барды. Бизге къоншу Донецк областьда жер тюбюнде орналгъан спелеосанаторий окъуна барды. Россейде битеу дунияда окъуна жангыз сильвинит спелеология багъыу учреждение барды, ол Пермь областьда калийли рудникдеди. Спелеотерапия багъыу Свердловск областьда - Россейни эм кёп дорбунлу крайында - санаторийле бек кенг хайырланыладыла.