«Сабийлени патриот ниетде юйретиуге аслам эс бурабыз»

Долинскде 8-чи  номерли мектебинде сабийлени патриот ниетде юйретиу жаны бла уллу иш бардырылады. Анга уа  тюрлю-тюрлю жыллада  билим бериуге кеслерини уллу къыйынларын къошуп, энди уа солууда болгъан устазла уллу себеплик  этедиле. Бу кюнледе биз мектепни директоруну орунбасары  Джаппуланы Джамиля бла аны юсюнден ушакъ этгенбиз.

-Жангы окъуу жыл эки айдан  башланыр, быйыл да озгъан жыллада бардыргъан ишигизни андан ары тамамларыкъ болурсуз?

-Сёзсюз, ол алайды. «2015-2025 жыллагъа Россей Федерацияны  гражданларын патриот ниетде юйретиу», «Къабарты-Малкъарда гражданланы патриот ниетледе юйретиу»  деген къырал программала бардыла. Ала кеслери да бек алгъа битеу билим берген окъуу юйлеге деп жарашдырылгъандыла. Ала бла байламлы Нальчикде къошакъ билим берген эки учреждение ишлейди:«ГЦДЮТ» эмда «Эрудитдиле».  Озгъан окъуу жылда бизни окъуучуларыбыз бла ала эллиден артыкъ магъаналы иш бардыргъандыла. Быйылгъы окъуу жылда да  ала тохтап къаллыкъ тюйюлдюле.

Патриот ниетде юйретиу беш тюрлю жаны бла къуралыпды: «Жигитлени юлгюлеринде юйретиу», «Школну бла  педагогика ишде ветеранланы биригип ишлеулери», «Школ музейи», «Экология юйретиу», «Школну окъуучуларын патриот ниетледе юйретиуге шахарда тюрлю-тюрлю учрежденияла бла бирге ишлеулери». Быланы бары да бир бири бла къаты байламлыдыла. Нек дегенде сынау кёргюзтгеннге кёре,  адамны юйретир ючюн ол кёзю бла кёрюп, къулагъы бла эшитмесе, болгъан ишни тынгылы сезаллыкъ тюйюлдю.

-Ветеран-устазла бла ишни юсюнден да айтсанг эди.

-Окъуу юйде жаш педагоглагъа  сынаулары уллу болгъанла бек болушадыла. Аланы къатышыулары бла «тёгерек столла» бардырыладыла. Тамата классланы совети  ветеран устазланы юбилейлери, Устазны кюню бла да алгъышлайдыла. Юч жылны ичинде бизни ветеран организациябыз урушну, урунууну, право сакълаучу органланы ветеранларыны шахар организациясыны Сыйлы грамотасына тийишли болуп тургъанды. Аны айта келгеним, ветеран устазла болушхандыла бу школда окъуп, Уллу Ата журт урушну кезиуюнде къазауатлада ёлгенлени  атларын тохташдырыргъа да.

-Мен билгенликден, сизни окъуу юйде экологиягъа аяулу болургъа  юйретиу жаны бла да кёп иш тамамланылады.

-Ол да  бек керекли жумушду.  Бизни жашла бла къызла  республикада бардырылгъан субботниклеге да тири къатышып,  республикада   къуралгъан тюрлю-тюрлю конкурслада  биринчи жерлеге тийишли болуп келедиле. Сёз ючюн, ала РФ-ни Табийгъат байлыкъла эм экология министерствосу бардыргъан конкурсда  айырмалы болгъандыла. Ала жаныуарланы къоруулау жаны бла социал  проект жарашдыргъан эдиле.   Къабарты-Малкъарны жаныуарларын эм битимлерин сакълау жаны бла уллу иш этгендиле, республиканы Къызыл китабына да кёп жаныуарланы, битимлени  атларын кийиргендиле.

-Школ музейге да эс бурайыкъ. Анда асламында генерал Зокаланы Валерийни юсюнден материалла, суратла да бардыла.

-Хау, алайды. Белгилисича, бизни мектеп, аны атын жюрютеди. Музейге  генералны шуёхлары, жууукълары да  кёп материалла бергендиле. Сау болсунла,  кёп сейирлик шартла да жыйышдырылгъандыла. Окъуу юйню администрациясы алагъа деп энчи кабинет бёлгенди. Битеу педагог коллективни эмда «Тамата класслыланы советини» кючю бла кёп экспозиция къуралгъанды. Ала дагъыда  окъуу юйню,  Уллу Ата журт урушха къатышханланы, школну бошап чыкъгъан белгили адамларыны юсюнден тарых  магъаналы материалладыла.

Сёзсюз, аны къурау жаш краеведлерибизни хайырлы-жамауат ишге юйретиуде бек иги амалладан бириди. Дагъыда айтыргъа тийишли кёреме, бизни музей  кёпле бла  къаты байламлыкъда ишлейди. Ол онла бла жылланы ичинде сейирлик экспозиция къурагъанды. Республикалы жамауат организация «Излеу отрядны»  директору полицияны подполковниги Олег Заруцкий да кёп сейирлик хапарла айтыучуду. Ол да  музейге  иги кесек экспонат да бергенди. Ала уа Уллу Ата журт урушну юсюнден дерслени бардырыргъа болушадыла. Школ музей  шахар конкурсладан биринде «Активный поиск» деген номинацияда хорлагъанды. Биз аны бла ёхтемленебиз.

 Музейге школчу сабийледен сора да, ата-анала да терк-терк келедиле, бирлери уа тарых магъаналы затланы да келтиредиле.

-Пионер организация да сабийлени патриот ниетде юйретиуге тийишли юлюшюн къошады. Сизде да болурла пионерле?

-Бир талай жыл болады организация  къуралгъанлы. Май айда окъуна бир жолгъа 160  окъуучуну пионерге алгъанбыз. Бусагъатда ол организация иги кесек  окъуучуну бирикдиреди. Пионерлерибиз социальный иш бла да къаты кюрешедиле. Кеслери да иги окъургъа, жамауат ишлеге къатышыргъа итинедиле. Ала  жангыз эмда къарар адамлары болмагъанлагъа болушадыла.

-Жангы окъуу жыл башланыр. Башда айтханыбызча, ол кюннге да артыкъ кёп заман къалмагъанды. Аны айтханым, кёп мектепле ол заманнга бюгюнден башлап хазырланадыла. Сиз анга къалай тюбериксиз?

-Бек тынгылы десем, махтаннганча боллукъду. Алай ол а кертиди. Кабинетлеге ремонт этилликди, сюртюллюк, бояллыкъ жерлерине къол жетдирилликди. Кёп кабинетледе терезеле, эшикле былтыр алышыннгандыла. Тёгерек тизгинлиди. Болсада 1-чи сентябрьге андан да омакъ этерикбиз. Сёзсюз, ёсген хансланы терк-терк чалдырабыз. Устазлагъа  айтырыгъым а: жай айлада тынгылы солуп, саулукълары бла, кёл кётюрюлюулюк бла  мектепге келсинле.  Устазны иши бек къыйынды, аны себепли  ала тёзюмлю, ишлеринден къууанырча насыплы болсунла, окъуучуларыбыз а билим алыргъа итиниулери бла къууандырсынла.