«Не ишни да къолгъа къаты алсанг, хайырын кёрмей къалмазса»

Тырныузда «Асыл-Суу бийик-тау биоресурс комплекс къуралгъанлы тёрт жылдан аслам заман атлагъанды, алай аны продукциясы кёплеге белгилиди, аны  сюйюп аладыла. Анда чабакъланы эм багъалыларын ёсдюредиле. Бир жол  ол мюлкню жокълагъанымда, аны баш директору Макытланы Хызырны жашы Ибрагим бла ушакъ этгенме.

-Бу чекленнген жууаплылыгъы болгъан биригиудю,- деп башлагъанды ол хапарын. -Комплексни къурулушу 2015 жылда башланып,  тогъуз айдан хайырланылыргъа берилгенди. 2017 жылда уа чабакъланы келтирип башлагъанбыз.

-Чабакъчылыкъ бу тийрелеге тёре болмагъан ишди, быллай мюлкню къурау эсинге къалай келгенди?

-Мен оюм этгенден, не ишни да къолгъа къаты алсанг, хайырын кёрмей къаллыкъ тюйюлсе. Биз да республикада окъуна уллу къытлыкъгъа саналгъан продукцияны чыгъарсакъ, жамауатха да жарарбыз, кесибизге да файда тюшюрюрбюз деп, алай бла таукелленнгенбиз.

Осётрланы бла стерлядьланы сегиз тюрлюсюн келтиргенбиз: сибирь, орус, ролла эм башхала. Ала бек багъалылагъа саналадыла. Эки жылны  ичинде жаланда аланы жайыу бла кюрешгенбиз. Быйылгъа ол борчубузну токъсан процентге тамамлагъанбыз.

Бизни комплексибиз республикада угъай да, битеу Шимал Кавказда да жангызды. Къара жыйы, кесигиз билгенликден, багъалы деликатесди, ма андан иги кесек  чыгъарыргъа мурат этебиз.

-Череклерибизде патчах чабакъла не заманда да болгъандыла, аланы уа жаямысыз?

-Хау, аланы ич рынокда  сатар ючюн ёсдюрюрбюз деп тургъанбыз. Алай чыгъарылгъан продукция тышына сатаргъа да онг береди. Жыл сайын иги кесегин  мында  сатабыз. Озгъан жылдан башлаб а аны сурап, башха республикаладан,  шахарладан да келедиле. Алагъа да юлюш этерге онгубуз барды.

-Мюлкню кючю къаллай бирди?

-Чабакъладан бир жылгъа жетмиш  тонна, жыйыдан да бир тёрт  тоннагъа дери  алыргъа боллукъду. Ол бусагъатдагъы  онгубузду. Алай жууукъ заманлада андан да бийик  кёрюмдюлеге жетерге кюреширикбиз. Завод  беш минг квадрат метр жерни алады. Эшикде да тёрт кёл къуралгъанды.

-Алгъан жыйыгъызны кесигиз жарашдырып, энчи орунлагъа саламысыз?

-Жарсыугъа, алыкъа алай этер онгубуз жокъду. Аны ючюн цех ачаргъа керекди. Ол да келир заманны ишиди. Биз аны Астраханьнга элтебиз да, анда,  орунлагъа къуюп, башларын жабып, артха къайтарадыла. Ары жибергенибизни магъанасын да айтайым: анда  сынаулары болгъан адамла ишлейдиле, тийишли лицензиялары да барды.

-Ким да сиз алгъан къара жыйыны багъасын билирге сюерикди, ол къаллай бирди?

  -Аны багъасын дурус айталлыкъ тюйюлме. Бусагъатда бир килограммны  отуз юч минг сомгъа сатабыз. Алай ол рынок багъалагъа кёре тюрленеди.

-Комплексде битеу да ненча адам урунады?

-Онюч.

-Чабакъланы багъыу а механизмлени кючлери бла тамамланыла болур?

-Биринчи заманда алай этерге деген эдик. Болсада чабакълагъа ашларын алагъа къарагъан къолу бла берсе,  иги болур деп алай къарайбыз. Ала ашагъан кезиуде бир бирлерин ачытадыла, чабакъчы уа, къарап, аллай затла болмазча этерге кюрешеди.

-Ненча бассейн барды? Мында къышда сууукъ, жайда къызыу бола болурму?

-Цехде жылны къайсы кезиуюнде да температура бирча халдады. Аны ючюн деп энчи агрегатла ишлейдиле. Бассейнледе да сууну температурасы кереклисичады. Аланы саны уа уллуладан жыйырма, гитчеледен а отуз экиси бардыла. Алада чабакъла энчи, шёндюгю заманны излемине тийишли технологияла бла ёсдюрюледиле.

-Продукцияны къайры, кимге сатасыз?

-Алыкъа уллу партияла бла сатмайбыз. Болсада Нальчикде эки тюкен барды, ары да беребиз, келип алгъанла да бардыла. Ростовчула бла да сатыу-алыу байламлыкъла къурай турабыз. Бизни продукцияны сурап тыш къыралладан да келгендиле. Аны жылдан -жылгъа кёбейте барыргъа мурат этебиз.

Ушакъны Холаланы Марзият бардыргъанды.
Поделиться: