Быйыл таулада 105 адамны къутхаргъандыла

Жаланда быйыл Къабарты - Малкъарны тауларында жюз бла беш адамны къутхаргъандыла.

Таугъа чыкъгъан таулугъа къыйын да болмаз, алай жаланда тауланы тийрелеринде жашагъанла биледиле хар жолну, табийгъат халла да къалай терк тюрленип къалгъанларын. Арт заманда болгъан ишле кёргюзтедиле: таугъа чыгъардан алгъа, тынгылы хазырланыргъа керекди. Жаланда альпинистле барлыкъ жерлеге башхала минерге кюрешселе, ахыры бек жарсыулу болады.

Къыргъызстанда Хорлам тёппеге жетерге итиннген альпинистка Наталья Ноговицына ёлгени битеу дунияны да жарсытханды. Анга болушама деп, италиячы Лука да жоюлгъанды. Наталья Ноговицына Хорлам тёппеде ёлген баш иесин эсгерип, атланнган эди бу жолгъа. Алай былайда энчи эс бурурча бир шарт барды. Тёрт гид аны бла таугъа чыгъаргъа унамагъандыла, бу къыйын жолоучулукъгъа тиширыу хазыр болмагъанын чертип. Алай Наталья Ноговицына башха гид табып, кесин тыйдырмай, ёлген баш иесине ызындан кетгенди. Аны къутхарыуда вертолёт къатына жууукълашыргъа кюрешгенди, алай болалмагъанды, сора пилот  вертолётну къыйналып жерге салгъанды, ичинде къутхарыучула жаралы болгъандыла. Бу  жарсыулу ишле социальный сетьледе даулашла къозгъагъандыла. Кёпле: «Таулада палахха тюшгенлени къутхарыугъа бек кёп ахча къоратылады. Ала кеслерини кючлерин билмей, жолгъа чыгъа эселе, ол кеслерини ишлериди, къырал къутхарыу ишлеге ахча нек къоратыргъа керекди? Къутхарыучула да жоюладыла бир - бирде. Нек?» - деп жазгъандыла. 

Болсада, тау туризм жайыладан жайыла барады. Жаланда быйыл  бизни республиканы курортларына 900 минг адам келгенди, тау маршрутлада уа сегиз мингден артыкъ адам болгъанды. Туристлени таулада къоркъуусузлукъларына Элбрус къутхарыу отряд къарайды, ол Россейни МЧС-ине киреди. Быйыл бу отряд 101 къутхарыу операция бардыргъанды, жюз бла беш адамгъа болушханды, алай онеки турист а ёлгендиле. Хау, бир- бирлерини ёлюмлери табийгъат болумла бла байламлыды, алай жашаудан замансыз кетгенлени бир къаууму таугъа чыгъарыкъ адамла тюйюл эдиле. Бизни халкъыбызда «ишни эбин билмеген» деген сёз жюрюйдю.

 Алайды да, шахарда офисден чыкъмай жашагъан адамла келе келип Минги таугъа атлансала, бу ишни ахыры иги бошалмазлыгъы баямды. Къутхарыу отрядны ишчилери  къаялагъа чыгъаргъа кёлленнгенлеге алгъа специалистле бла кенгеширге, маршрутну регистрация этерге, страховканы да унутмазгъа, спутник телефонсуз да жолгъа чыкъмазгъа кереклисин чертедиле.

Альпинизм алгъын альпинистлени дуниялары эди, шёндю болум тюрленнгенди. Бусагъатда  шахарлада жашагъанла солуу кезиулеринде таулада турургъа сюедиле. Ол аламатды, алай хар ким къарыуун билирге керекди. Биреу Минги тауну тёппесине жетала эсе, башхалагъа ол жол къыйын болургъа боллукъду.