Ётмек туурамчыкъ

 Уллу Хорламны 80-жыллыгъына

Устаз, таягъына таяна, акъсай-акъсай, классха кирди. Сора столну къатына жууукълашды, алай шинтигине уа олтурмады. Окъуучулагъа мудах къарайды. Сабийле барысы да шошдула. Ала устазларын бу халда бир заманда да кёрмегендиле.

«Сизни бла бюгюн ётмекни юсюнден ушакъ этерге сюеме, - деди устаз, классда шошлукъну ауазы бла буза. – Ётмекни сыйлы кёрюрге, аяргъа керек болгъанын ата-аналарыгъыз да айта болурла. Будай ёсдюрген къыйын болгъанын да ангылатадыла, эшта. Мен а сизге башха затны юсюнден айтыргъа сюеме.

Уруш жыллада мен, ма бюгюн сизнича,  сабий эдим. Ленинградда жашагъанма кесим да. Немисли фашистле шахарыбызны 900 кюнню бла кечени къуршалап тургъандыла,  алай  бой салдыралмагъандыла. Биз а ачдан, сууукъдан апчып, адам айтып тауусулмазча кёп азап сынагъанбыз. Асыры ачдан, къайда болсакъ да, ётмек эсибизден кетмеучю эди.

Бир жол а, суу алыргъа Нева черекге бара тургъанымлай, борбайларым тутмай, жыгъылып къалама. Кёзлерим къарангы этип, жукъ кёрмейме. Ол халда къаллай бир заманны тургъанымы билмейме. Бетими бир жылы къол аяз сылагъаны бла бирге ётмекни ийиси да бурунума уруп, алай эс жыяма. Кёзлерими кючден ачсам, бир тиширыу  сол къолу бла мени кесине къысып тургъанын, къолунда уа къара ётмек туурамчыкъны тутханын кёреме.

-Жашым, ачдан эсинг аугъанды, къабаргъа кюреш, къарыу алыргъа керексе, - дей эди ол.

Аны сёзлери жюрегиме асыры хычыуун тийгенден, кёз жашларым да тама, ётмек туурамчыкъны къарап-къарагъынчы тауусама. Ма ол огъурлу тиширыу узатхан ётмек туурамчыкъ жанымы къалдыргъан эди.

Бу хапарны сизге нек айтама? Бери келе тургъанымлай, къауум жашчыкъ акъ ётмек жартыны топ этип ойнагъанларын кёргенме.  Жюрегим бек къыйналгъанды».

Устаз терен сагъышха кетеди, классны уа биягъы шошлукъ бийлегенлей турады. Бир заманда шошлукъну арт партаны эшикчигини ачылгъан тауушу бузду. Сабийле сагъайдыла. Самат, жеринден ёрге туруп, башын энишге тутханлай, устазны къатына келип сюелди.

-Ол жашладан бири мен эдим, терслигими ангылагъанма,- деди ол. – Кечгинлик беригиз.