«Насыпны ёзегине бир бирге намыс этиуню санайбыз»

Юйюрню жылын быйыл кенг белгилейдиле. Белгилисича, адамны жашауунда хар атламы, кёз къарамы, ниети эм сезимлери юйюрден башланадыла. Ата бла ана сабийлерине ариу низам берип, аланы керти инсанла этер ючюн кеслерин аямайдыла. 

Элбрус районну Бедик элинде жашагъан Гайыланы Махтини бла Зухураны юлгюлю юйюрлерини юсюнден сагъыннганда, ёхтемленип айтырчады. Ала кёп болмай 50 жыл бирликде, мамырлыкъда бла сюймекликде жашагъанларын белгилегендиле. 

Алгъышлау

Ол байрам бла алгъышлай, районну таматасы Сотталаны Къурман Сейитовични, жамауат биригиулени атларындан да район къуллукъчула, тиширыуланы советини таматасы Моллаланы Зарета бла советни келечиси Ахматланы Анжела, жер-жерли самоуправление советни башчысыны орунбасары Джаппуланы Руслан Гайыланы юйлерине барып, аланы гюлле, алгъышлау къагъыт бла да саугъалагъандыла.

Юйюрню башчысы Махти эл школда къалауурду, Зухура Ахматовна уа школда башланнган классланы устазы болуп кёп жылдан бери урунады. Зухураны къолундан кёп аламат сабийле чыкъгъандыла, устазны жюрегинде аны хар классы уа энчи ыз къояды. Бу юйюрню аламат байрамыны юсюнден эшитип, аны къолунда окъуп кетгенле алгъышлау видео алдырып жибергендиле. Ол жюрекни жылытхан магъаналы саугъа болгъанды, къууандыргъанды. 
Оза баргъан алтын жылларыны, юйюр жашауларыны тасхаларыны юсюнден да Зухура хапарлагъанды бизге.

Тохташыу 

Баш ием Къазахстанда туугъанды. Туугъан жерлерине къайтыр онглары болгъанлай, юйюрлери бла Кёнделеннге келгендиле. Мен а Къыргъызда туугъанма. Юйюрюбюз бери къайтханда, манга 6 жыл бола эди. Геляхланы уллу юйюрлеринденме, сегиз сабийден эм абаданларыма. Биринчи кёчюп келгенде, Хабаз элде тохтайбыз, ызы бла Акъ-Суу элге кёчедиле атам бла анам.  Айтханымча, юйюрде сабийлени таматасы болгъаным себепли, кесимден гитчелеге къараргъа, анама ол жаны бла болушлукъ этерге тюшгенди. 

Жашау ызымда, ишими сайлауумда, ич дуниямы къуралыуунда анамы уллу магъанасы бла къыйыны болгъанды. Гитчелигимден да право низамны саукълаучу органлада ишлерге муратлы эдим. Анам Къылчаланы Нюржан кеси школда устаз эди.

Окъуугъа сюймекликни, билим алыргъа итиниуню ол сингдиргенди. Аны ызын сайлап, устазлыкъда тохташырымы да бек сюйген эди. Орус тилден бла адабиятдан устазым Ирина Бабенко адабиятны сюйдюргенди, аны бла бюгюн да байламлыкъ жюрютеме. Ол заманда школубузну таматасы Жарашууланы Зайнаф кесини терен акъылы, тюз ниети бла да устазлыкъны манга да сюйдюралгъан эди. Анга уа билим бериуде 40 жылны ишлегеним шагъатлыкъ эте болур. 
  урунуу эм окъуу

Махти бла юйюр къурагъаныбыздан сора Прохладна районну Заречное элинде жашагъанбыз. Къайын атам къойчу болгъаны себепли, жашагъан жерлерин терк-терк алышыргъа тюше эди. Ставрополь крайны Советская станицасында жашаргъа да къадар болады. «Борец» деген совхозда бир ауукъ заманны атын айтдырып уруннганды. Мен а анда школда устаздан башлап, артда уа школну таматасы болуп тургъанма. 

Бек тап орналып жашай тургъаныбызлай, кичи сабий ауруйду да, врачла уа анга келишген хауа болгъан жерге кетип жашасакъ иги боллугъун айтадыла, биз тургъан жерде хауа бек исси эди. Алай бла сайлау Элбрус районнга тюшеди. Мында да нек эсе да жюрегибиз Бедикге тартханды. Кёчюп келгенибизде, сабийге да себеплик болады, кесибиз да ырахатланнган эдик. Бир кюн да сокъуранмагъанбыз бу элни сайлагъаныбызгъа.

Алай, ишлерге, юйюр жашау этерге да керек эди. Мында да школгъа устаз болуп киреме. Биринчи кюнден окъуна бек ариу къарагъан эдиле. Ол заманда тамата Елена Абазова эди, ол дуниясы жарыкъ болсун. Керти да ишин сюйген адам болгъаны себепли, эллилени жюреклеринде къалгъанды. 

Ишими юсюнден айтханда, къолумдан кёп сабий окъуп чыкъгъандыла. Башланнган классладагъы устазны магъанасы бек уллуду. Ол берген билим мурдоргъа кёре абадан класслада окъууу да алай къуралады. 

Быйыл да ючюнчю классдабыз балачыкъларым бла. Бек къууанама алагъа. Тиричикле, хар затха да сейир эте билгенле, низамлыла, акъыллыла, намыслыла болуп ёседиле. Энди озгъан жылладагъы сабийле бла тенглешдиргенде, быйылгъыла башхала болгъаны билинеди. Алай, адет-тёрени унутмай, тюз жолда ата-анала бла бирликге юйретиу ишни къолда тутсакъ, заманны излемлерине келишген, ариу тёлю ёсдюраллыгъыбызгъа ийнанама. 

Ариу ызда

Юйюрде юч жаш ёсдюргенбиз. Аталары алагъа не жаны бла да огъурлу юлгю болгъанды. Юйюрде билимге керекли эс бурулгъаны себепли, ючюсю да бийик билимлиледиле. Абадан жаш Эльдар КъМКъУ-ну тарых бёлюмюн бошап, бусагъатда Къарачай-Черкес Республикада право сакълаучу органлада ишлейди. Экинчи жаш, Тахир, Искусстволаны Шимал-Кавказ институтун бошагъанды, элибизни Маданият юйюню таматасы болуп ишлейди. Гитче жаш Марат В.М.Коков атлы аграр университетни бошап, агроном усталыкъны алгъанды, ООО «Гипсолитде» урунады. 

Сабийлени аталары кеси да ишсиз турууну бир да жаратмагъанды. Таулуланы сабийликден къанларына синге болур жууашлыкъ, адеплилик, иш кёллюлюк да. Бюгюн да ол ишини юсюндеди. Жашла аталарыны хурметин кёре, не оноуда да аны бла кенгеше, тюз акъыл бла жашайдыла. Сабийлерин да алай юйретирле деп ышанабыз. 
шуёхлукъ 

Жууукъ-ахлуну, шуёх-тенгни бек багъалайбыз, жюрютюрге да сюебиз. Хар байрамны да белгилейбиз. Нек дегенде юйюрню бирикдирген, къууанч хал келтирген жумушладыла ала. Насыплы юйюрню ёзегине бир бирге хурмет этиуню санайбыз. Сабийлеге да аны айтабыз, юлгю болгъанлай турургъа итинебиз. 8 июльда къыралыбыз юйюрню, сюймекликни бла кертичиликни байрамын белгилейди. 2013 жылда бизни «Сюймеклик бла кертичилик ючюн» майдал бла да саугъалагъан эдиле. Быйыл да 50 жылны бирликде насыплы жашагъаныбызны хурметин кёрюп, сый бергендиле. Сау болсунла! 

Темуккуланы Асият.
Поделиться: