Рапс жауну хайыры бармыды?

Аны юсюнден Роскачествода айтхандыла.

Бу жауну рапсны бюртюклеринден сыгъып чыгъарадыла. Аны ёсдюрюу бла уа Индияда тёрт минг жыл мындан алгъа окъуна кюрешип болгъандыла. Бюгюнлюкге битим бир ненча къыралда ёседи, кеси да кёп миллетлени ашларына киреди.

Рапс жауну бир энчилиги барды: эрук эмда эйкозен кислотала. Биринчиси адамгъа иги тюйюлдю, ол кёп болса, жюрек шаугютге хаталыды. Алай алимле уа селекция бла кюреше кетип, рапсны аллай заты болмагъан тюрлюсюн къурагъандыла. Канадада ол сортха «канола» дейдиле.

Айтханыбызча, рапсны бюртюклеринден жауну сыгъып неда къайнар тылпыуда тутуп алай чыгъарадыла. Ашха аны жаланда эрук къошагъы болмагъан тюрлюсю жарайды. Кёбюсюнде аны ийис эмда татыу берген затларын да кетерип, тазалап алай сатадыла.

Саулукъгъа хайырлы жаулу кислоталадан ол оливка жаудан эсе байды. Анда дагъыда стерин, каротиноид (провитамин А), витамин К, токоферолла (витамин Е) бардыла. Ол холестеринни азайтады, жюрекни сакълайды, тамырланы кючлендиреди, атеросклероздан да сакълайды. Аш оруннга, чегилеге да иги келишеди ол. Дагъыда диабетден сакълайды, тиширыуланы саулукъларына да себеплик этеди.

Ашда аны кёбюсюнде соусла, маринадла этгенде хайырланадыла, тюзюнлей салатлагъа да къошадыла. Къайнатханда ол оливка жауча хаталы болуп къалмайды, кеси да терк тютюн этмейди.

Сатып алама десегиз, рапс жауну таза тюрлюсюн (рафинированный) алыгъыз. Жау мор-жашил бетли эсе уа,  иги тюйюлдю, кеси да тазаланмагъанды. Табы аз саргъылдымды, эслене-эсленмез жашилирекди. Аны не ийиси, не татыуу жокъду. Быллай жауну салкъыныракъ жерде тутаргъа керекди.

Омарланы Мурат хазырлагъанды.
Поделиться: