«Жаш тёлюге не жаны бла амал этерге, кёллендирирге хазырбыз»

КъМКъУ-да Отарланы Керим атлы фонд къарачай-малкъар жаш тёлюню айныууна, студентлени бир бирлери бла байламлыкъ жюрютюулерине да иги амалла къурайды. Кёп жыйылыулада, байрамлада да маданият араны келечилери ариу къылыкълары, адетлеге, тёрелеге да уллу эс бургъанлары бла айырмалыдыла.

Бу жангы окъуу жылдан башлап арагъа таматалыкъны Россейни Жазыучуларыны, Журналистлерини союзларыны келечиси, КъМР-ни Башчысында Жаш тёлю политика советни келечиси Байтуугъанланы Исмайыл этеди. Бу кюнледе уа ол Жазыучуланы эм искусстволаны усталарыны халкъла аралы союзуну «Чыгъармачылыкъ бла кюрешген жаш тёлюню насийхатчысы» майдалы бла саугъаланнганды. Биз да аны бла ушакъ бардыргъанбыз.

 - Исмайыл, биз билгенден, сен Жаш тёлю правительствода ишлейсе, назмучулукъ да жашауунгда магъаналы жерни алады. Ишинг чыгъармачылыгъынга чырмау этемиди?

- Бюгюннге дери Жаш тёлю правительствода къолумдан келгенича, кюрешгенме, мындан ары да анда ишими бардыргъанлай турлукъма. Маданият арада да жаш тёлю бла ишлегеним себепли, бу ызла бир бирлери бла байламлы боладыла. Нек дегенде, студенлени спорт, политика, культура, башха жаны бла да айнытыргъа керекди, аны себепли ол ишим анга да иги амал этерикди. Жетишимлеге жетерге да онг тапдырлыкъды.

 Тёрт китабым басмаланнганды, алада чыгъармала илхам келген кезиуледе жазыладыла, аны себепли бу ишлерим чыгъармачылыгъыма чырмау этмейдиле деяллыкъма.

-  Быйыл таулу студентле кёпмюдюле, ала арагъа жюрюймюдюле?

- Хау, колледжледе, университетни башха - башха бёлюмлеринде да окъугъан кёп таулу сабийле бардыла. Окъуудан сора арагъа келип, бир бирлери бла танышадыла, ушакъ да этебиз. Умутларыны юсюнден да айтадыла, къаллай проектле, эришиуле болсала сюйгенлерин, оюмларын да билдиредиле. Биз да, къолубуздан келгенча болушуп, ол проектлени чегине жетдирирге дейбиз.

Жаш адамла бла байламлыкъ жюрютюрге борчлубуз, бу маданият араны баш мураты да жаш тёлюню бери сюйюп келирча этиудю. Дагъыда студентлени проектлерине да уллу эс бурургъа, аланы оюмларына уллу кёллю болмай, не ишлеринде да билеклик тапдырыргъа борчлубуз. 

Келе-келгенлей хар бири бла да танышып, ала бла бир тилли болуп къалыргъа къыйын болур деген сагъышым да бар эди. Алай, кертисин айтханда, аллай ариу къылыкълы, адепли жаш тёлюбюз болгъанына бек къууаннганма.  Аллай итиниулю, миллет байлыкъгъа сакъ болгъан тёлюбюз болгъаны аламатды. Кеслери да манга бек ариу тюбегендиле, аллай намыс бере билген сабийле бла сюйюп  ишлерикме.

-  Жангы ишингде не затны бегирек жаратаса?

- Эм алгъа жаш адамла бла ишлегениме ыразыма. Аланы жарсыуларын, муратларын эшитип, алагъа не жаны бла да себеплик этерге амалым боллугъуна да къууанама. Жаш тёлю – ол тамблагъы кюнюбюздю. Андан сора да, университетде башха регионладан, тыш къыралладан да кёп студентле бардыла. Алагъа да ариу адетлерибизни, къылыгъыбызны, къонакъбайлыгъыбызны кёргюзтюу ол да бир магъаналы ишибизди.

 -   Жангы проектле къурап, аланы бардырыргъа муратларынг да болур?

- Хау, аллай умутларым барды. Жаш тёлюню тышына чыгъарып, уллу форум къураргъа муратлыма. Аны баш борчу недеди дегенде, жаш адамларыбызны бирикдирип, адетлерибиз, тёрелерибиз, ёмюрле бла келген оюнларыбыз бла да шагъырейлендирип, ол къыйматларыбызны кенг халда белгили этергеди. Ана тилни даражасын кётюрген кёп тюрлю эришиуле, форумла да къураргъа муратлыбыз. Белгили поэтлерибизни, жазыучуларыбызны туугъан кюнлерине адабият ингирле да къураргъа сюеме.

Андан сора да, бир уллу байлыгъыбыз ол нарт эпосубузду, аны бла байламлы да проектле боллукъдула. Сау болсунла студентле да, ол оюмларымы тюз кёредиле. Неге да болушургъа хазырдыла, аны себепли быллай ишлени къысха заманда башларбыз деп ышанама.

- Ана тил бла байламлы ишлеригиз да, сёзсюз, ал сатырда боллукъдула?

-  Хау. Жаш адамланы арасында ана тилни иги билгенле бардыла. Ол бизни бек къууандырады. Алай бюгюнлюкде ол жаны бла жарсыу болгъанын да унутургъа жарамайды. Аны ючюн къарачай-малкъар кафедра бла, ана тилни сакълар умутда, тюрлю-тюрлю тюбешиуле къурарыкъбыз. Къаллай проектле болукъларын а маданият араны Телеграм каналында кимни да кёрюрге амалы боллукъду.

- Жууукъ заманда къаллай эришиулеге, тюбешиулеге къатышыргъа умутлусуз?

- Айны аллында къауум айны ичинде къаллай тюбешиулеге барлыгъыбызны белгилегенбиз. Аланы санында Отарланы Керимни юбилейи, дагъыда биринчи курсха келген студентлеге жораланнган тюбешиу да барды. Алагъа хазырланып да башлагъанбыз. Андан сора да, кюн сайын сейир эришиулеге, тюбешиулеге чакъыргъанлай турадыла. Сюйгенле алагъа да къатышырча амал къурарыкъбыз.  Дагъыда элледе школла бла байламлыкъ жюрютюп, алагъа да барлыкъбыз.

- Маданият араны ишинде не затны тюрлендирирге, не затны къошаргъа сюесе?

 - Маданият ара студентлени сюйген жерлери болурча этерге тийишлиди. Андан тышында да, ары келген къонакълагъа эрттегили затларыбызны, таулуланы бурун заманлада къалай жашагъанларын ачыкълагъан къыйматларыбызны кёргюзтюрге онгубуз болургъа керекди. Аны айтханым, аллай затла бардыла, алай бек аздыла. Бюгюнлюкде уа барыбыз да бирлешип, араны хазнасын толтурсакъ иги боллукъ эди. Ол затланы бизге келтирирге сюйген адам болса да, бек ыразыбыз.

Ушакъны Темуккуланы Амина бардыргъанды.
Поделиться: