«Муратларым кёпдюле, уллудула»

Созайланы Эдуардны къызы Натуну КъМКъУ-ну преподаватели Сабанчыланы Чемалны хайырындан таныгъанма. Ол университетде концерт бара тургъан заманда, аны жырлай тургъанлай суратын алдырып, манга жибергенди. Артда уа ишими юсю бла тюрлю-тюрлю къууанчлагъа бара, терк-терк кёре башлайма, ариу ауазына, кесин сахнада жюрюте билгенине эс бурама. Арт заманлада уа ол эки къыз бла бирге «АN1» жырчы къауум къурагъандыла. Бюгюн Созайланы Нату мени ушакъ нёгеримди.

- Нату, не замандан бери жырлайса?

- Бек гитче заманымда окъуна артист боллукъма деп тургъанма. Анам айтханнга кёре, «Тынч кечели болугъуз, сабийчикле!» деген бериуден жырны эшитгенимлей, сёзлерин да алыкъа иги билмей, аны айтхан артист бла бирге жырларгъа кюрешип тургъанма.

- Мен билгенликден, сен назмулагъа макъам да тагъаса. Асламында къайсы авторланы сайлайса?

 - Хау, макъамла къурайма, алай алыкъа ала аздыла. Къысхасы, махтанырча тюйюлдю. Болсада Зумакъулланы Танзиляны, Къулийланы Къайсынны, Мокъаланы Магометни, дагъыда кёп башха авторланы назмуларын окъусам, ала ариу эшитиледиле, ма алагъа макъам саллыгъым келип башлайды.

-Кесинг а къайсы жырчыланы , къауумланы жаратаса?

- Асламында шёндюгю жырлагъа тынгыларгъа сюеме, алай сексенинчи жылладагъыланы да жаратама. Жырчыладан эмда къауумладан аны, муну деп айырып айталмайма. Хар зат да мени алагъа тынгылагъанда кёлюме не келгенине, халыма кёреди.

- Жырдан башха итиниулюгюнг а бармыды?

- Тепсерге юйренеме, спорт бла да арабыз аман тюйюлдю. Жууукъларыма, шуёхларыма бютюн аслам заманымы бёлюрге кюрешеме. Китап окъуйма. Михаил Булгаковну «Мастер и Маргарита» деген чыгъармасын бек жаратама. Мен аны бир ненча кере къатлагъанма. Бусагъатда уа Халед Хоссейни «Бегущий за ветром» китабын окъуйма.

Болсада, не бла кюрешсем да, жыр, макъамла мени биргемедиле. Ала жашаууму толусунлай алгъандыла, деп таукел айтыргъа боллукъма. Мени баш итиниуюм – манга тынгылагъанланы жюреклери къууанырча, хош болурча этиудю. Анга жеталсам, кесими насыплыгъа санаргъа боллукъма.

- Санга болушханла, искусствода биринчи атламларынга жол ачханла уа кимле болгъандыла?

- Мени жашау жолумда не заманда да ачыкъ жюрекли, игилик этерге ашыкъгъан, керти адамла тюбегенлери насыбымды. Аланы хар бири да мени къадарыма юлюшлерин къошхандыла. Аладан бири эмда бек биринчи Акъ-Сууда Маданият юйню ол замандагъы директору Созайланы Заурду. Ма ол мени кёп затха юйретгенди, туугъан журтха, ана тилге, халкъыбызгъа сюймекликни къозгъагъанды.

Андан сора, КъМКъУ-да окъугъанымда, Лана бла Амир Куловла башчылыкъ этген «АМИКС» жыр театр ансамбльде да жырлагъанма. Куловла мени чыгъармачы атам бла анам болгъандыла деп таукел айтырыкъма. Артда, ишлеп башлагъанымда, чыгъармачылыкъ бир жанлыракъда къалгъанды, алай муратым а жюрегими жылытып, къозгъап тургъанды. Москвада экинчи бийик билим алгъан кезиуюмде окъуудан бош заманымда сотовый телефонланы салонунда ишлеп тургъанма. Анда да ишим бек аламат бара эди, ишде да жетишимлерим бир бирни алышындыра, къууандырадыла, къуллукъгъа да жетеме.

Болсада мени бир зат да къууандыралмай эди. Жашаууму зырафына ётдюргенча кёрюннгенди манга. Кюнлени биринде уа Газаланы Алим сёлешеди. Ол манга гитчелигимден окъуна къарап, эс буруп тургъанды. Кеси да Заурну шуёху. «Къызчыкъ, сен жырлагъанынгы къоймазгъа керексе. Бир амалынг бар эсе, къайт бери»,-дейди Алим.

Ма андан сора Нальчикге къайтама. Анзор Хаупаны студиясына барама. Ол кёп затны юсюнден айтып, манга бек болушханды, юйретгенди. Ызы бла уа Жаболаны Замираны «Тауча! Бирча!» деген назмусуна макъам да жазгъанды.

- Нату, энди ансамбльни юсюнден сёлешейик. Ол къалай жаратылгъанды, анга «АN1» деп ким атагъанды?

- Анга Байсолтанланы Инара, Жеттеланы Анжела, мен киребиз. Аты бизни ючюбюзню да атларыбызны биринчи харфларындан къуралгъанды. Бизни Хабланы-Бачиланы Мариям бирикдиргенди. Барыбыз да аны жырларын жырлайбыз. Биринчи кере уа Тырныауузда Мариям къурагъан концертде тюбешгенбиз. Къысхасы, жыр бизни бирикдиргенди.

Бирге биринчи болуп бардыргъан ишибиз былтыр декабрьде болгъанды. Мен анга бек тынгылы хазырланнганма. Ол проект да сейирлик эди. Видеоклип Константин Меладзени «Рикошет» деген жырына Минги тауну сыртында, къарны юсюнде алыннганды. Биз а - женгил, той жыйрыкълада. Аны автору эмда режиссеру Амир Камбиевди, ол кеси да анда баш рольну ойнагъанды, операторлукъну уа Ислам Кокоев этгенди. Аны Ютубда кёрюрге боллукъду.

Биз ол макъамны кавказ миллет макъамлагъа жууукълашдыргъанбыз, кёпле бек бюсюрегендиле.    Мындан ары да чыгъармачылыкъ жаны бла планларыбыз кёпдюле, уллудула.

- Сен Эстрада театрны артистисе, кёп къууанчлада жырлайса. Къалай сунаса, сени таныймыдыла?

- Автографымы алыкъа киши тилемегенди, суратха тюшерге уа кёпле сюедиле. Алай бир жол а былай къууандыргъандыла: мен Жангы жылны байрамына Черкесскге барама. Анда биреу манга 101 акъ розадан къуралгъан къысымны келтирип береди. Мени кёлюм алай кётюрюлген эди, жюрегим алай къууаннган эди…

Бу шахар бла байламлы бир кюлкюлю кезиуюм да болгъанды: биягъы ары концертге барыргъа тебирей айланама. Тапкаладан тюшюп бара, аягъымы терс басып, къалай эсе да, учуп барып, бизни артистлени алларында тобукъланама. Аллахха шукур, аягъымы да бек ачытмагъанма, алай жырчыларыбызны кёллерин а кётюргенме.

- Сен 28 мартда туугъанынгы билеме. Къалай белгилейсе ол кюнню?

- Ол кюн манга эки къатлы байрамды. Мени жашауум халкъым бла байламлыды. Бизни тамата тёлюбюз кёчгюнчюлюкню ачыуун сынагъанды, алай сынмагъанды, бюгюлмегенди, огъурсузланмагъанды. Туугъан журтубузгъа къайтыу къаллай уллу къууанч болгъанын мен да сеземе. Энди андан айырылыуну бир тёлю да сынамасын.