Этилген оноула тюз болгъанларын кёргюзтген кёрюмдюле

Аш-азыкъ продукцияны бир-бир тюрлюлерин тыш къыралладан бизге ташыугъа РФ-ни Президенти чек салгъанлы быйыл он жыл болгъанды. «Россей Федерацияны къоркъуусузлугъун жалчытыр умутда талай энчи экономикалы амалланы хайырланыуну юсюнден» 560-номерли законнга ол 2014 жылда 6 августда къол салгъан эди.

Алай бла бу кезиу бизни къыралыбызны агропромышленность бёлюмюне белгили болгъанды дерчады: андан бери ол бек уллу ёсюм кёргюзтгенди, анда къадар тюрлю жангы технологияла сингдирилгендиле. Ала бары да Россейни халкъла аралы аш-азыкъ рынокда кёп жаны бла алчыланы санына чыгъаргъандыла.

РФ-ни эл мюлк министри Оксана Лут айтханнга кёре, ахыр жыллада бола баргъан тюрлениуле Россей аграр бёлюмню терк айнытыуну жолуна тургъанын, аны бла кесини къоркъуусузлугъун кючлендире баргъанын шарт кёргюзтедиле.

«Бюгюннгю кюнде биз аш-азыкъланы аслам кесеги бла жаланда кесибизни жалчытып къоймай, сау дунияда окъуна эм аламат, бийик технологиялы рынокладан бирине саналабыз. Россейни компаниялары не зат окъуна чыгъараллыкъдыла, не тюрлю болумлагъа да тюзелаллыкъдыла – аны 2022-2023 жылла кёргюзтгендиле, тыш къыралланы компаниялары бизден кетгенлеринде. Тюз он жыл мындан алгъадача, аладан къалгъан эркин жерлени кесибизни бизнес алгъанды. Хайырланыучула уа жукъ тюрленнгенин эслемегендиле», - дегенди Эл мюлк министерствону башчысы.

Алайды да, 2014-2023 жыллада Россейде эл мюлкде ёсюм 33,2 процент болгъанды, аш-азыкъ продукцияны чыгъарыу а 42,9 процент къошханды. Битимчилик, малчылыкъ, аш-азыкъ промышленность – ала бары да иги атламла бла айныгъанлары кёрюнеди, дерчады.

Продовольствие эмбарго кийирилгени себепли, агропромышленность бёлюм Къабарты-Малкъарда да иги ёсгенди. Сёз ючюн, 2014 жылда 34,3 миллиард сом багъасына продукция чыгъарылгъан эсе, былтыр ол 96 миллиард сомгъа жетгенди. Бу кезиуде тирликни, малчылыкъ продукцияны да бар тюрлюлери аслам болгъандыла: мирзеу – 50, тахта кёгетле – 54, тууар эмда тауукъ эт (сау ауурлукъда) – 36, сют – 30, жумуртхала – 30 процентге, жемишле бла наныкъла уа – 5,5 кереге, деп билдиргендиле республиканы Эл мюлк министерствосундан.

Жыйылгъан жемиш эмда наныкъ продукцияны тап халда тутхан жерлени саны да кёпден-кёп бола барады. Бюгюнлюкде аллай объектлени барына да кёп къалмай юч жюз минг тонна сыйынады. Предприятияла аны бла тохтап къалмай, аллай затланы энтта да ишлей барадыла.

Терек бахчачылыкъ иги атламла бла ёсюп баргъанын эсге алып, республикада терекчикле ёсдюрюу бла кюрешген питомникле да тири къармашадыла. Бюгюнлюкде аллай онжетиси барды, алада бир жылгъа 2,8 миллион терекчик ёсдюредиле. Ол санда бир миллиондан асламысын тыш регионлагъа жибередиле.

Къабарты-Малкъар Республика бюгюнлюкде кесин мирзеу, тахта кёгетле, жемишле, эт, сют бла толусунлай жалчытады, продукциясын башха регионлагъа, тыш къыраллагъа да жибереди.

«Бизге энди бу бёлюмню айнытыуда жангы атлам этерге керекди. Президентни май буйругъуна тийишлиликде 2030 жылгъа аш-азыкъланы тёртден бирине, экспортну уа бир бла жарымгъа кёбейтирге керекбиз. Аны ючюн а келир жыллада селекцияны, генетиканы эмда биотехнологияланы айнытыргъа, ветеринария препаратланы чыгъарыуну кёбейтирге, талай башха сфераланы да къолгъа алыргъа борчлубуз», - дегенди Оксана Лут.

Улбашланы Мурат хазырлагъанды.
Поделиться: