Эски сурат хапар айтады

Миллетни тарыхы  адамланы къадарларындан къуралады. Бирде кесинг шагъат болурса неда сейир къадары болгъан адамны юсюнден эшитирсе. Бютюнда бек журтунгдан айырылгъанны неда озгъан замандагъыланы юслеринден айтылса сёз, анга  сейир этип, къулакъ салырса. Эски суратны кёрсенг а, андагъыны къадарын билгинчи тынчаймазса. Къадар дегенинг къайры жетдирмейди, неден ётдюрмейди.

Бу сиз кёрген суратда   жашла барысы да таулуладыла. Ала суратха Биринчи дуния урушха тебиреген кюн тюшгендиле. Ол заманда Шимал Кавказны миллетлеринден «Дикая дивизия» деген аскер бёлюм къуралгъанды.  «Дикая дивизияда» быладан сора да болгъандыла таулула

Сол жанындан биринчи тизгинде олтуруп тургъан Бийланы Абуду, Огъары Малкъарданды. Экинчиси Келеметланы Хангерийни жашы Исмайылды, Чегем ауузунда туугъанды. Орус-герман урушну кезиуюнде кёп жигитлик этгенди. Бир ненча кере сыйлы саугъалагъа да тийишли болгъанды. Ол санда «Георгий жорну» 3-чю, 4-чю, «Сыйлы Анна» орденни да 4-чю даражаларына. 1915 жылда 2 июльда къызыу сермешде ауур жаралы болуп ёлгенди. Анга ол заманда 29 жыл бола эди. Аскер башчыла аны асыры ариу кёргенден, багъалагъандан,  ёлюгюн туугъан журтуна жибергендиле. Исмайылны анасы Къаражауладан  дюгерли къыз болгъанды.

Ючюнчюлери Мысакаланы Аслангерийни жашы Кёккёздю. Огъары Малкъарда туугъанды. Билгенле, таныгъанла айтханнга кёре, Кёккёз тау тепсеулеге бек уста болгъанды. Отузунчу жыллада аны тутуп, ёлтюрюрге оноу этген эдиле. Илишаннга салгъан заманда ол, тилеп, «Асланбийни» тепсегенди.

Экинчи тизгинде сол жанында биринчи жашны ким болгъанын билалмагъанбыз. Экинчи Мысакаланы Хажимырзады.

Ол тизгинде ючюнчюсю Абайланы Аслангерийди. Жашланы ашыра келгенде, ала бла бирге тюшгенди. Ол урушха къатышмагъанды.

Къыйырдагъы уа Айдаболланы Азнорну жашы Таттыукады.

Ючюнчю тизгинде сол жанында биринчи сюелгенни аты да белгисизди. Экинчи уа Цораланы Ахматды.  Таулула кёчгюнчюлюкден къайтхандан сора, кеч Вольный Ауулда ёлгенди.

Ючюнчюлери Абайланы Гергокъну жашы Асланбекди. Герман урушда ёлгенди. Атасы Гергокъ халкъда намысы, сыйы жюрюген адам болгъанды. Хапарда айтылгъаннга кёре, Хабазны бла  Жемталаны таулулагъа ол алгъанды. Асланбек 1914 жылда 18 декабрьде уллу сермешге къатышхан жерде жигитча ёлгенди.

Тёртюнчюсю Келеметланы Исхакъны жашы Ажокъду.

Бешинчилери Абайланы Алий-Пашады. Ол Аслангерийни жашыды. Биринчи дуния урушну жылларында энчи жигитлигин кёргюзтгенди эм бек сыйлы саугъалагъа тийишли болгъанды.

Андан къайтхандан сора юйдегили да болады.  Эки жашы  Ата журт урушда немис фашистле бла къазауатда ёлгендиле.

Энди ол тизгинде къыйырдагъыны юсюнден айтайыкъ. Ол Амырханланы Хажимырзаны жашы Кърымды. Ол урушда кёп жигитликле кёргюзтгенди.

Алайды да, миллетибизни тарыхыны бир юзюгюню юсюнден айтыргъа кюрешдик.  Ким биледи, аланы юслеринден бизден эсе кёп билгенле болурла.