Къачан да ал сатырда эдиГитлерчи фашистле Ата журтубузгъа чапханда, ала бла сермешге кёп таулу жашла кетген эдиле. Ала жанларын-къанларын аямай уруш этгендиле. Кёплери да ызларына къайтмай къалгъандыла. Келгенлени да жашаулары тынчлыкълы тюйюл эди, урушда оюлгъан, чачылгъан эллени, шахарланы, мюлклени жангыртыргъа керек эди. Бу хапарыбыз аллай бир жашны – Гидаланы Амырханны жашы Къараны – юсюнденди. Аны атасы Къара бла анасы Фаризат тёрт жаш ёсдюргендиле: Хамит, Хусей, Къара, Муталиф. Ала Огъары Малкъарда Мухолда жашай эдиле. Жашла элде школну тауусхандан сора, колхозда ишлеп тебирейдиле. 1940 жылда уа Хусейни бла Къараны аскерге чакъырадыла. Хусей Ленинград тийресинде къуллукъ этеди. Къара уа Запад Украинагъа, Славуты шахаргъа тюшеди. Урушну биринчи сагъатларында киргенди Къара немисли фашистле бла сермешге. Уруш жолла аны Сталинградха да келтиргендиле. Бачаманы атын жюрютген шахарны алыргъа душман къарыуун-кючюн аямай кюрешгенди, кёп атышыуда энчи жигитлигин кёргюзтгенди. Анга «Сталинградны къоруулагъан ючюн» майдал эм Баш командующийни юч махтау къагъыты берилгендиле. Анда Къара ауур жаралы болады. Госпитальда саулугъуна бакъдыргъандан сора, 31-чи Къызыл Байракълы артиллерия бригадагъа жибередиле, Белоруссияны жеринде 23-чю гвардия полкуну санында уруш этеди. Анда Проня черекни къатында уллу сермеш болгъанды. Немислилени аскерлерин ууатып, бизникиле Варшава, Кенигсберг ючюн атышыулагъа киргендиле. Къара аланы барында да болгъанды. Ол къуллукъ этген аскер бёлюмню командири полковник Зябликов таулу жашны юсюнден былай дегенди: «Пшасибил эм Модлин шахарланы азатлагъанда этген жигитлигинг ючюн Баш главнокомандующий маршал Сталинни атындан санга махтау къагъыт бериледи». Дагъыда анга 1945 жылда январьда бла апрельде махтау къагъытла берилгендиле. Аладан сора да, анга Къызыл Жулдузну ордени бериледи. Хорламгъа уа Эльба черекни жагъасында тюбейди. Гида улуну уруш жоллары аны бла чекленип къалмайдыла. Ол къуллукъ этген аскер бёлюмню Япония бла башланнган урушха ашырадыла. Ол да бошалып, андан сора дагъыда бир жылдан эркин этиледи аскерден. Халкъы Азиягъа кёчюрюлгенин эшитип, излей кетип, жууукъларын Къазахстанда табады. Анда колхозда ишге тохтайды. 1947 жылда Бёзюланы Назифа бла юйюр къурайды. Аланы тёрт жашлары – Мухтар, Сагъыт, Ибрагим, Мурат эм эки къызлары – Зоя бла Бадина болады. Хар зат да тап бара эди, алай Назифа ауруп, дуниядан кетеди. Сабийлеге къараргъа аны гитче эгечи Арзиятха тюшеди. Халкъда жюрюген адетге кёре Къара артда аны алады. Быланы Лязамат деп бир къызлары да болады. Къара юйюрю бла Кавказгъа 1956 жылда келеди. Малкъаргъа ёте турмай, Бабугентде тохтайды. Биринчилени санында «Чирик кёл» колхозну къурап тебирейди. 1956-1960 жыллада аны председатели болуп тургъанды. Кёп жылланы уа сют-товар ферманы таматасы эди. Ол заманлада, къуру районда угъай, битеу республикада да алчы мюлклени санында айтылып тургъанды. Урунууда болдургъан ахшы кёрюмдюлери ючюн кёп кере саугъаланнганды. Сталинград сермешни 60-жыллыгъына Волгоград областьны таматасындан саугъа да алгъан эди. Урунууда болдургъан ахшы ишлери да унутулуп къалмагъандыла, анга Сыйлылыкъны ордени берилгенди. Урушда жигит, урунууда алчы эди Гидаланы Къара. Ариу юйюр да ёсдюргенди. Кеси уа 2004 жылда дуниядан кетгенди. Ызындан къалгъан сабийлери, туудукълары, аны таныгъанла Къараны атын хурмет бла эсгередиле.
Поделиться:
Читать также:
17.02.2025 - 18:16 →
Саусузлагъа – тынч амалла
17.02.2025 - 18:15 →
Сабийле тюз жолдан таймазча
17.02.2025 - 14:34 →
Сабийлени багъаргъа аламат онгла къуралгъандыла
17.02.2025 - 14:32 →
Ахшылыкъ бир заманда да унутулмайды
17.02.2025 - 14:32 →
Ётмек туурамчыкъ
|