Маданият

1957 жылда Ата журтха къайтхан биринчи айлада таулула юй болумларын тап этерге артыкъ эс бурсала да, халкъны сезимин, ёхтемлигин кётюрген миллет театрыбызны жангыдан ачылырын сакълагъандыла. Сахна искусствобузгъа биринчи эс буруп, аны къайгъысын кёргенле Фрунзе шахарда опера театрны администратору болуп тургъан назмучу, драматург Боташланы Исса бла режиссёр, Къыргъызстанда Ыссык-Кёл область драмтеарны директору болуп ишлеген артист Атайланы Магомет эдиле. Аллай эсли адамларыбыз, таулу интеллигенция театр искусствобузну, саулай да культурабызны жангыдан аягъы  юсюне салыуну баш борчларына санагъандыла. Кёчгюнчюлюкден къайтхан артистле бирге жыйылып, малкъар сахнабызны жангыдан жарытхандыла, миллет труппабызны ишин къайтып къурагъандыла.

Махмут Аскерден тёрт жылгъа таматады. Орамда сабийлени барындан да жыл саны бла абаданды. Ойнаргъа жыйылгъанлагъа ол оноу этеди

Марзиятны кичи жашы Шамиль бир да къаугъалыды. Тюз жерде абыныр. Ол туугъанлы бери да асыры чырмыкълагъа тюшюучю болгъандан, ол больницадады деп сёлешгенлеринде, къайгъы алса да, сейир а этмеди Марзият:

Жазаланы Къасым бла Беппайланы Чилле, эки жаш бла юч къыз ёсдюре, Чегем ауузунда Кам элинде тынч-ырахат жашай эдиле. Сабийле да ёсе, алагъа къарай, ата-ана да къууана. Ахшы муратла да алда.

Быйыл миллет газетибиз «Заманны» 100-жыллыкъ юбилейин белгилейбиз. Аны бла байламлы газетни кёчгюнчюлюкден къайтхандан сора чыкъгъан тарыхлы биринчи номерлерин эсгеребиз бюгюн. Сейир тюйюлмюдю, журтларына къайтханлы бир ненча ай болгъан халкъ, 1957 жылны 5 майында миллет газетни биринчи номерин чыгъаргъаны.

Созайланы Эдуардны къызы Натуну КъМКъУ-ну преподаватели Сабанчыланы Чемалны хайырындан таныгъанма. Ол университетде концерт бара тургъан заманда, аны жырлай тургъанлай суратын алдырып, манга жибергенди. Артда уа ишими юсю бла тюрлю-тюрлю къууанчлагъа бара, терк-терк кёре башлайма, ариу ауазына, кесин сахнада жюрюте билгенине эс бурама. Арт заманлада уа ол эки къыз бла бирге «АN1» жырчы къауум къурагъандыла. Бюгюн Созайланы Нату мени ушакъ нёгеримди.

Къарачай-малкъар халкъны башхаладан бек биринчи айырмалылыгъы, баям, аны суратлау сёзге сюймеклиги, усталыгъыды. Бурун заманладан бери келген жырларыбыз, жомакъларыбыз, таурухларыбыз, кюйлерибиз, ийнарларыбыз анга шагъатлыкъ этедиле.

«Жашау алдаусуз болургъа керекди», – дейди кимни эсе да жумушакъ ауазы. Ол а жукъ да айтмагъанды, кете туруп. Алай айтама ансы, адам не жууап этерикди эшитмеген соруууна? Ма энди уа олтурама, жюрегими, жанымы, жыртылгъан быстырныча, жамай.

Кечени тасхалары кёп сунама мен. Биз къарангыда чыракъсыз жукъ кёрмегенликге, ол терезени ары жанында тохтайды да, къарап, кёрюп турады бизни не этгенибизни. Сагъышларыбызны да биледи. Бирде бизни бла бирге къууанады, бирде уа, жюрексинип, биргебизге жиляйды.

Бир къыралны патчахыны бир ариу къызы болгъанды. Алай ол эринчек болгъанды, абери эте билмегенди, кюн узуну кюзгю аллында олтуруп, ариулугъуна къарап, къууанып тургъан болмаса.