Тарых

Музейни эрттегили китапла, башха тарых шартла толтурлукъдула

Иймам Абу Ханифа атлы Шимал-Кавказ къырал  университетни мурдорунда ислам культураны бла тарыхны музейин  къураргъа белгиленеди. Анга ахча  РФ-ни Президентини грант фондундан бёлюнюрюкдю.  «КъМР-де ислам культураны музейи» деген проектни республиканы  Муслийманларыны дин управлениясы хазырлагъанын айтырчады. 

Сабий оюнланы тюрлюлери

Къыллауча

Бу оюн тиширыу сабий тапханда ойналгъанды.  Ол кюн ынна аппагъа уллу жипни эки хыргык ауузгъа такъдырады. Сора жашчыкъла, къызчыкъла да кезиу-кезиу жипге минип учадыла. Учхан заманда уа жыр айтадыла:

Владимир КЕБЕКОВ:Ол кезиуде, шёндю да дунияны бир къыралыны да къолундан келлик тюйюлдю аллай комплексни къураргъа

Владимир Сафарбиевич Кебеков Россейни сыйлы энергетигиди, РФ-ни сыйлы къурулушчусуду, кёп жылланы КъМР-ни Парламентини депутаты болуп тургъанды. Ол «Байконур» космос комплексни мурдор ташын салгъанладан бириди. Быйыл ол къуралгъанлы 70 жыл болады. Анда Владимир Кебеков 1968-1970 жыллада 1036-чы къурулуш батальонну алгъа мастери,артда прорабы болуп  ишлегенди. Бюгюн аны ол кезиуню юсюнден эсгериулерин басмалайбыз. 

Сермешледе, мамыр жашауда да айырмалы эдиле алаГуртуланы Мариямны эсгериулеринден

Мени атам Краснодарда пулемёт-миномёт училищеде политрук эди. Жашла урушха  кетерден алгъа андан дерсле  алгъандыла, кёл табып, къанлы  сермешлеге батырлача киргендиле. Жанатайланы  Хызыр, Уяналаны Ануар, Мирзоланы Алий, Кацийланы Абука, Малкъондуланы  Магомет, черкес  жерлешибиз  Карданов  Хасан да. Сыйлы орденлени  бла майдалланы  иелери  болуп  къайтхандыла ала,  Ата  журтну  немисли фашистледен  къоруулап.

Ислам динни алгъынчы, ата-бабаларыбыз Тейриге табыннгандыла

Бичиланы Хусей кёп кёрген, кёп да билген киши болгъанды. Редакциягъа да билгенинден-эшитгенинден жаза тургъанды. Бюгюн аны эсгериулеринден бирин окъуучуларыбызны шагъырей этебиз.

Аскер самолётну ётгюр мараучусу

Уллу Хорламгъа – 75 жыл

Уллу Ата журт уруш башланнганда, Тёбен Чегемден Малкъондуланы  Хасан,Хашим,Къасым, Муталиф да фронтха кетгендиле. Аладан сау жаланда Муталиф  къайтхан эди.

Нёгерлерин ызындан тизе билгенди

Уллу Хорламгъа – 75 жыл

Суратла болгъан альбомну къолума терк–терк алып къараучума. Анда анамы къарындашларыны, эллилерими, ташлы талачыланы сыфатлары сакъланадыла. Бирини тюбюнде быллай жазыу барды: «Второй слева - Габоев Шамсудин Кучукович, гвардии лейтенант, парторг 1-го батальона 273-й гвардейской стрелковой дивизии, член партийного бюро полка». Сурат 1944 жылны июнь – июль айларында «Цыганка» атлы агъачда эмен терекни жанында полкну командирини жербаш юйчюгюню къатында алыннганды. Ол кезиуде бу бёлюм Молдовада Прут сууну боюнунда тургъанды.

Душманны траншеяларына биринчи киргендиле

9 октябрьде  Кавказ ючюн къазауат  хорлам бла бошалгъанды

Кавказ ючюн сермеш Уллу Ата журт урушда немислилени алгъа барыуларын тыяргъа онг бергенди, алай бла уа саулай къазауатны барыуун сындыргъанды. Тарыхчыланы оюмларына кёре, анда Совет Союз къытдырса, Уллу Ата журт уруш къалай бошаллыгъын айтхан да къыйынды.  Бу къазауат 1942 жылда 25 июльда башланып, 1943 жылда 9 октябрьде бошалгъанды. Кеси да эки уллу операциягъа юлешиннгенди – биринчи жарымында совет аскерлеге душмандан къорууланыргъа тюшгенди (1942 жылда), экинчисинде уа – сермешле бла алгъа барып, немислилени ууатыргъа (1943 жыл) къолдан келгенди.

Батырлыгъы бла командирлерин, нёгерлерин да сейирге къалдыргъанды

Уллу Хорламгъа – 75 жыл

Голаланы Нанакъны жашы Джанибек  1917 жылда Кисловодскдан узакъ бармай орналгъан Хасаут тау элде туугъанды. Атны ойнатыу бла анга жетген болмагъанды, чаришледе ол кишиге оздурмагъанды. Лётчик болургъа уа гитчелигинден окъуна термилгенди.

Гитлерчиле аны ючюн уллу нохтабау жоралагъандыла

Уллу Хорламгъа 75 жыл

Каракетланы Кёккюзню жашы Юнус Къарачай-Черкесни Джегута элинде туугъанды, артда Элтаркъачда жашагъанды. Уруш башланырдан алгъа аны аскерге чакъырадыла. Ол Запад Белоруссияны Польша бла чегинде къуллукъ этгенди, полковой школну жетишимли бошап, сержант чын да алып, алгъа бёлюмню таматасы, ызы бла мараучуланы взводуну командирини болушлукъчусу болуп тургъанды.

Страницы

Подписка на RSS - Тарых