Календарь событий

31 августа 2023

Эришиуле ана тилни даражасын айнытадыла

Алгъаракъда «Ёз тилни эмда ана литератураны эм ахшы устазы» деген ат бла Битеуроссей усталыкъ эришиуню республика даражалы уруму озгъанды. Эсигизге салайыкъ, ол РФ-ни Жарыкъландырыу министерствосуну эмда Россейни Халкъларыны ёз тиллерини федерал институтуну башламчылыкълары бла быйыл экинчи кере бардырылады.

 

Тарых бла адам къадарла

Малкъар жазыучу Гуртуланы Элдар уллу романладан башлап, къысха хапарлагъа дери жазгъанды. Орус, тюрклю, гюржюлю, къабартылы, къыргъызлы, башха жазыучуланы жигитлери да аны хиайры бла малкъар тилде сёлешедиле.

Эски чархлары болгъан машиналаны иелери тазир тёлерикдиле

Автомашиналары болгъанла  биринчи сентябрьден башлап  техникаларына бютюнда сакъ болургъа керекдиле. Аны тазирге келтирлик тапсыз ишлеген затларыны тизмеси иги да кенгертилгенди.

Дарманладан сора башха амалла да хайырлыдыла

Нальчикде «Бубновскийни арасы» ачылгъанлы анда кёпле саулукъларын игилендиргендиле. Сергей Михайлович Бубновский дунияда аты айтылгъан докторду. Алай ол саусузланы дарманла бла угъай, кеси къурагъан тренажёрла бла багъады. Ол  къурагъан арала Россейни кёп шахарында ишлейдиле.

Ол халкъына игиликле излеген къауумдан эди

Орусбийланы тукъумда Исмайыл деген атны жюрютген бир ненча белгили адам болгъанды. Баям, аладан бек белгилилери Мырзакъулну жашыды. Ол «У подошвы Эльбруса», «Закон и обычай на Кавказе» деген ишлени автору М.М. Ковалевский профессоргъа, халкъ жырларыбызны жазып алып, басмада сакълагъан композитор С.И. Танеевни, «Восхождение на Эльбрус» деген китапны автору С.Ф. Давидовичге, башхалагъа да къонакъбайлыкъ этген бахсанчыды. 

Халкъны сейири аны сейири эди

Биринчи дуния уруш башланнганда, ары барыргъа деп тийреде къабарты полк къуралады. Аны санында кёп таулу жаш да бар эди. Аладан бири Улбаш улу Келлет болгъанды.

Къыралны биринчи танкы

1920 жылда  31 августну бизни къыралда чыкъгъан биринчи танкны туугъан кюнюне санаргъа боллукъду. Конструкторланы, аскерчилени, тарыхчыланы арасында аны юсюнден даулашла да бола туруучудула.

Журтубузну айбат, ёхтемлик туудургъан жери

Бизни ариу тау эллерибизни юсюнден не къадар кёп айтылса да, артыкъ боллукъ тюйюлдю. Тарых, таурух да бирге къошулгъан кезиуле да тюбейдиле хапарлада. 

Малкъар тилни айныууна тийишли юлюш къошханды

Ташлы-Таланы жангы школу хайырланыргъа берилгенли тёрт жыл да болмайды,  ол  шёндюгюлю излемлеге келишген, аламат ариу  мекямды. Байсыланы Сагид Исмаилович  элни мектебинде эки жыйырма бла беш  заманны малкъар тилден бла литературадан дерслени береди.

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ БАШЧЫСЫНЫ УКАЗЫ

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ БАШЧЫСЫНЫ УКАЗЫ