Календарь событий

11 июня 2021

Россейни чемпионатындан – кюмюш майдал

 Ханты-Мансийскде ауур атлетикадан Россейни чемпионаты бардырылгъанды, анда кюмюш майдалны Балаланы Хас-Магомед къытханды. 

Ырысхыгъа жан атмагъанды, адамлыкъны, билимлиликни эм башха салгъанды

 Холаланы Хусейинни жашы Якуб Хасанияда намысы-сыйы  бийик жюрюген адамладан бири болгъанды. Жаннетли болсун, бу кюнледе анга  95 жыл толлукъ эди. Аны  дагъыда бир кере эсгериуню дурус кёргенме. Ол  анга тийишлиди.

Хорламгъа жол Брест къаладан башланнганды

   Уллу Ата журт уруш башланнганлы 80-жыллыгъына

1941 жылда 22 июньда эрттенликде сагъат тёртде Уллу Ата журт  уруш башланнганды. Иги хазырланнган  эки миллион  сынаулу немисли солдат, 2500 танк, 33 минг топ бла миномёт къыралыбызны юсюне айланнгандыла.  Аны кюнбатыш чегини битеу узунлугъунда  къызыу сермешле башланнгандыла. 

«Суу жашлыкъны шауданыды»

Битеу дунияда косметологла адамны саулугъуна, ариулугъуна да сууну магъанасын чертедиле. Алай къаллай сууну, къаллай бир ичерге керекди – аны юсюнден Огъары Малкъарны больницасыны врачы Чаналаны Аслижан бла ушакъ этгенбиз.

 

Жашау журт-коммунал жумушла ючюн азыракъ тёлер амалла

Коммунал тёлеуле жарсытмагъан хазна адам болмаз. Бютюнда къыш келип, ала да кёбейип тебиреселе. Тарифлеге жыл сайын къошула баргъаны бир да къууандырмайды. Аланы тыяр амалыбыз жокъду, алай тёлеулени азайтыргъа уа къолубуздан келликди. Алай бла мында бир ненча амал барды.

Малкъар халкъны, тау къушлача, жигит, ётгюр аскерчи уланлары

Бу материалны 2015 жылда Ахметланы Хажикъасым жазгъанды. Анда биз билмеген алай кёп шарт да болмаз, алай озгъан сур жылланы жигитлерини атларын унутмагъанлай, аланы сагъына туруу хар бирибизни да сыйлы борчубузду. Аны себепли бу номерибизде огъурлу жерлешибизни тинтиу ишин басмалап, таулу батырланы атларын жангыдан эсибизге салайыкъ.

БАБАЛАНЫ ТАУКЪАННЫ ЖАШЫ МАГОМЕТ

Керти муслийман сагъыш этерге, халалны бла гюняхны айырыргъа борчлуду

Шёндю бир-бир шартлагъа Къыяма кюнню белгисиди, деп тохтайдыла бирле. Кертиси бла да ала бармыдыла?  Бу соруугъа жууапны Хасания элни иймамы Мисирланы Тимур хажи береди:

Жемиш тереклени тозуратхан къурт

Терек бахчаланы онгларын алгъан, заран салгъан аз зат жокъду. Тюрлю-тюрлю битим аурууланы, къурт-къумурсхаланы саны уллуду. Бирлери тереклени ёсюмюн тыядыла, къурутадыла, башхалары уа алманы неда кертмени къабугъун тешип жукъгъа жарамазча этедиле.

Алгъадан сёлешип жазылырча

Къабарты-Малкъарны Пенсия фондуну бёлюмюнден  билдиргенлерине кёре,  анга приёмгъа алгъадан  сёлешип жазылыргъа керекди. Аны ючюн фондну сайтында энчи кабинетде неда Къырал жумушланы порталында эсепге тюшерге эм бу телефон номерлеге сёлеширге боллукъду:

«Руссо-Балт» - сериягъа чыкъгъан биринчи автомашинабыз

Россейде биринчи болуп, аслам халда чыгъарылып башланнган автомашинаны аты «Руссо-Балт» эди. Бу машинаны аллында заводну эшиклери 1909 жылда 8  июньда ачылгъандыла. Аны кесин да жангы затла къураучула Яковлев бла Фрезе 1896 жылда ишлеген эдиле.

Таулу къызны илму ишине – бийик багъа

Сабанчыланы Рашитни къызы Фарида А.А.Ежевский атлы саугъагъа  тийишли болгъанды. Къабарты-Малкъар къырал аграр университетни 3-чю курсунда окъугъан къызгъа эл мюлк техниканы дизель двигательлери бузулмай кёп заманны ишлерча амал тапханы ючюн берилгенди бу миллет саугъа. Аны илму башчысы уа техника илмуланы кандидаты, «Машиналагъа къарауну эмда ремонт этиуню технологиясы» кафедраны тамата преподаватели  Анзор Болотоковду.

Бирден кюч салып кюрешиу танг хайыр келтиреди

 Нальчикде Бийик-тау геофизика институтда союз къыралны табийгъатны кирлениуюню гидрометеорология эм мониторинг жаны бла комитетини  коллегиясыны 70-чи жыйылыуу болгъанды.

Малкъарда ислам динни жайыугъа уллу къошумчулукъ этгенди

Билимлери, ийманлары бла атлары  миллетге айтылыннган дин къуллукъчула халкъны эсинде ёмюрлеге къалгъандыла,  тёлюледен - тёлюлеге сакъланадыла. Аллай адамларыбызны арасында  Гамаланы Локъманны, Кучукланы Ибрагимни, Эфендиланы Ибрагимни, Барасбийланы Салихни, Шауаланы Дауутну, Асанланы Локъманны, Акъбайланы Якубну  эм кёп башхаланы сагъыныргъа боллукъду.  Малкъарда бла Къарачайда межгитле ишлетиу, медиреселе къурау, ислам билимни жайыу бу сыйлы адамланы атлары бла байламлыды.

Белгисиз тас болгъанны табаргъа болушлукъ излейдиле

РФ-ни Следствие комитетини следствие управлениясы белгисиз тас болгъан Абрегов Валерий Сафарибиевични излейди.

Къыраллыкъны тохташыууну, жангы тарыхыны, Ата журтубузну ёмюрледен бери келген жашау жолуну белгиси

12 июнь – Россейни  кюню

2002 жылдан бери   12  июнь Россейни кюнюча белгиленеди,   ол РФ-ни жалынчакъсызлыгъыны декларациясы къабыл этилгенини белгисиди. 

 

Алимле юйретедиле: китап окъуу жашауугъузну узун этеди

Кафканы «Метаморфозаларын окъуп, Габриэль Гарсия Маркес жазыучулукъ ишни сайлагъанды. Хемингуэй илхамны Лев Толстойну «Война и мир» романындан алгъанды. Хар инсанда да китапла башха-башха сезимле туудурадыла, алай ала кёбюрек жашаргъа уа болушамыдыла? Бу соруугъа жууапны Йельск университетни алимлери излегендиле. Ала энчи тинтиу да бардыргъандыла: онеки жылны ичинде ала китап окъуу бла узакъ ёмюрлюлюкню байламлыкъларын тохташдырыр муратда  абадан адамланы жашау халларын сюзгендиле, деп билдиредиле «Комсомольская правда» газетде.